Hepimizin bildiği gibi su, canlıların yaşamlarını sürdürmesi için gereken en temel unsurlardan biri. Son yıllarda birçok uzman, su tüketiminin önemini devamlı vurguluyor. Bununla beraber çoğu insan da içebileceği ya da temizlik için kullanabileceği en güvenli, en sağlıklı, değerleri en ideal suları aramaya başlıyor. İşte bu noktada saf su kavramı kafa karıştırıcı olabiliyor.
“Saf su” dendiği zaman aklınızda “temiz su” canlanıyor olabilir. Fakat bu düşünce oldukça yanlış. Saf suyun aslında ne olduğunu öğrenmeye hazır mısınız?
1. Saf su nedir?
Su, iki hidrojen ve bir oksijen atomundan meydana gelir. Ancak bunun yanı sıra içerisinde kalsiyum, magnezyum, bikarbonat gibi mineraller dahil farklı maddeler de yer alır. Saf su ise, suyun içerisindeki bu minerallerin ve maddelerin, farklı kimyasal süreçlerle alınmasıyla ortaya çıkar.
2. Doğada bulunur mu?
Doğada hiçbir şekilde bulunmaz. Hakkında hiçbir bilgiye sahip değilseniz, yağmur suyunun saf su olduğunu sanma hatasına düşebilirsiniz. Ancak sanıldığının aksine, yağmur suyu da tam olarak saf su değildir. Doğada bulunan, saf suya en yakın özellik gösteren su olsa da, yağmur suyu içinde çeşitli mineraller barındırır.
3. Nasıl elde edilir?
Doğada hiçbir şekilde bulunmayan saf su, endüstriyel ihtiyaçlar doğrultusunda insan eliyle laboratuvarlarda üretilir. Reverse osmosis, deiyonizasyon, damıtma, iyon değişimi, filtreleme ve diğer uygun yöntemler kullanılarak üretilir.
4. Nerelerde kullanılır?
Teknolojiyle birlikte gelişen ve değişen ihtiyaçlar doğrultusunda üretilen saf su; makine ve kimya sektörleri başta olmak üzere pek çok alanda kullanılmaktadır. Tıbbi çalışmalardan ilaç üretimine, soğutma sistemlerinden plastik üretimine pek çok alanda saf suya ihtiyaç duyulmaktadır. Yine günlük hayatımızda otomobil aküleri için kullandığımız “akü suyu” ya da ütülerde kullandığımız “ütü suyu” da saf sudur.
5. Zararlı mıdır?
Saf suyun en önemli özelliği belirttiğimiz gibi içerisindeki mineraller de dahil tüm maddelerden ayrıştırılmış olmasıdır. Bu durum, saf suyun hipotonik özellik göstermesine neden olur. Hipotonik özellik gösterdiği için hücreyle temasında deplazmoliz ve hemoliz durumları gelişir. Yani hücreniz saf suyu içine çekerek şişer ve sonunda patlar. İşte bu yüzden uzmanlarca insan sağlığına zararlı olarak değerlendirilmektedir.
6. İçersek ne olur?
Saf su canlılar için içilebilir değildir. Çünkü canlılar için suyun içinde taşıdığı mineraller çok önemlidir. Canlıların içmesi gereken suda mineral olması gerekmektedir. Özellikle çocuklarda kemik ve diş gelişimi için hayati önemi olan kalsiyum ve magnezyum gibi mineraller saf suda bulunmaz. İçtiğiniz takdirde vücudunuzdaki elektrolitlerin dengesi bozulabilir. Bu durum ciddi biçimde su zehirlenmesine yol açabilir.
7. Temizlik için kullanılır mı?
Akü, ütü ve radyatörlerde kireçlenmeyi önlemek için kullanılmasının yanı sıra, çeşitli sektörlerde temizlik maddesi olarak da kullanılır. Özellikle metal, plastik ve cam temizliğinde sıklıkla kullanılırken, hipotonik özellik gösterdiği için vücut temizliğinde ve bakımında kullanılmamalıdır. Çünkü insan cildiyle temas ettiğinde toksik etki göstererek kötü sonuçlar doğurabilir.
BONUS: Ultra saf su
Saf suyun ekstra birkaç işlemden daha geçmesi ile ultra saf su elde edilir. Bu işlemler saf suyu tekrar aktif karbon filtrelerden ve UV lamba filtrelerden geçirmektir. Saf sudan kat kat zararlı bu sular da yine endüstriyel amaçlarla üretilir. Laboratuvarlarda yapılan element ve vitamin analizi gibi çok hassas analizlerde ultra saf su kullanılır.
