Türkçede “aşırı düşünme” veya “fazla düşünme” olarak bilinen overthinking, her insanın hayatında bir dönem yaşadığı bir durumdur. Mesela yaşamış olduğumuz bazı şeyleri sürekli düşünürüz. Pişmanlıklarımızın olduğu ve her aklımıza geldiğinde “keşke farklı olsaydı” dediğimiz anların içinde takılıp kalırız. Ayrıca zor bir karar vermeden önce de çok düşünme sorunu ile karşılaşabiliriz. Bu, hiç kuşkusuz hepimizin yaşadığı bir durumdur. Ancak bu durumun sürekli devam etmesi kişinin hayatını çok zor bir hale getirir. Bu nedenle overthinking nedir ve bu durumla nasıl başa çıkılması gerekir anlattık.
Overthinking nedir?
Son zamanlarda çok konuşulan overthinking, Türkçede aşırı veya fazla düşünme anlamına gelir. Overthinking sendromu adı verilen bu durumu hepimiz bir parça da olsa yaşıyoruz. Geçmişte yaşadığımız şeyleri veya gelecekle ilgili vermemiz zor kararları düşünürüz. Aslında bu çok normal bir durumdur. Ancak düşünme süresi arttıkça “normal” kelimesi anlamını yitirmeye başlar. Çünkü uzun süreli düşünme kişinin psikolojisini ve ruh sağlığını bozar. Böylece depresyon ve yeme bozuklukları gibi sorunlar ortaya çıkar. Bu nedenle aşırı düşünme sorunu ile mücadele etmemiz gerekir.
Overthinking belirtileri nelerdir?
Overthinking’in en net belirtisi anlamında olduğu gibi fazla düşünmektir. Negatif hisler yaratan şeyleri gereğinden fazla düşünme, yani ruminasyon yapmak overthinking sorununun en yaygın belirtisidir. Diğer belirtilen ise şöyle:
- Sürekli geçmişte yaşadığınız şeyleri düşünme
- Yaşadığınız utanç verici anları aklınızda tekrar tekrar canlandırma
- Gelecekte yaşayacağınızı düşündüğünüz şeyleri sürekli kafanızda kurgulama
- Yeni veya önemli bir karar vermeniz gereken zamanlarda kendinizi zorda ve yalnız hissetme
- Çok düşünmekten uykusuz kalma ve iştahsızlık
Overthinking sorunu ile mücadele etmenin 11 yolu
Fazla düşünmek hayatımızı çekilmez bir hale getirebilir. Bu sorunla elimizden geldiğince mücadele etmeliyiz. Çünkü bu sorunu kabullenmek, çok daha büyük sorunların ortaya çıkmasına sebep olacaktır. Bu nedenle fazla düşünme sorunu ile baş etmemizi sağlayacak bazı yöntemleri anlattık.
1. Farkındalık, değişimin başlangıcıdır
Aşırı düşünme alışkanlığınızı ele almaya veya onunla başa çıkmaya başlamadan önce, bu sorunun ne zaman başladığını fark etmeyi öğrenmeniz gerekir. Kendinizden şüphe duyduğunuzda veya stresli ve endişeli hissettiğinizde, geri çekilin ve duruma nasıl tepki verdiğinize bakın. Bu farkındalık anı, yapmak istediğiniz değişimin tohumudur.
2. Mutlu olduğunuz şeyler yapın
Overthinking sorunu ile baş etmenin en doğru yolu, sizi düşünmekten uzaklaştıran mutlu edecek şeyler yapmaktır. Bu aktiviteler herkes için farklıdır. Mesela bazı insanlar spor yaparken, diğerleri ise resim yaparken mutlu olur. Dikkatinizi dağıtan ve sizi mutlu eden şeyleri bulun ve onlara sımsıkı tutunun.
3. Derin bir nefes alın
“Derin bir nefes al kendine gelirsin” cümlesini milyonlarca kez duymuşsunuzdur. Bunun nedeni gerçekten işe yarıyor olmasıdır. Derin bir nefes almanın çözüm olmayacağını düşünüyor olabilirsiniz. Fakat unutmayın, denemekten zarar gelmez.
- Boynunuzu ve omuzlarınızı gevşetmek için rahat bir yere oturun.
- Bir elinizi kalbinizin, diğer elinizi karnınızın üzerine koyun.
- Nefes alırken göğsünüzün ve midenizin nasıl hareket ettiğine dikkat ederek burnunuzdan nefes alıp verin.
Bu egzersizi günde 3 kez en az 5 dakika sürecek bir şekilde düşüncelerinizin en yoğun olduğu zamanlarda yapın.
4. Meditasyon yapın
Düzenli bir şekilde meditasyon yapmak, dikkatinizi içe doğru çevirerek zihninizi gergin düşüncelerden arındırmanın kanıtlanmış bir yoludur. Düzenli bir şekilde meditasyon yaparak olumlu bir değişim yaşayabilirsiniz.
Ayrıca bu içeriklere bakmak isteyebilirsiniz:
“Hem Ruhumuza Hem de Bedenimize Bakım Yapan Yoga ve Meditasyonun 16 Muhteşem Faydası”
“Günlük Hayatın Stresinden Kaçıp Rahatlamanızı Sağlayacak 10 Meditasyon Uygulaması”
5. Büyük resme odaklanın
Her şeyi olması gerekenden daha büyük ve daha negatif hale getirmek her zaman kolaydır. Aşırı düşünmeye başladığınızda kendinize “düşündüğüm şey 1 ay veya 5 yıl sonra ne kadar önemli olacak? Bu kadar çok düşünmeme değer mi?” diye sorun. Kendinize bu soruları sormak, overthinking sorununuzun çözümü için büyük bir adım olabilir.
6. Başkalarına yardım edin
Başkalarına yardım etmek, bakış açınızı değiştirmeye yardımcı olabilir. Zor dönemden geçen bir tanıdığınız varsa ona yardımcı olmaya çalışın. Mesela çalışan bir arkadaşınızın çocuğuna bir süreliğine bakabilirsiniz, hasta olan bir komşunuz için yiyecek alabilirsiniz ya da morali bozuk olan bir arkadaşınıza her şeyin iyi olacağını söyleyip onun moralini düzeltmeye çalışabilirsiniz.
Bir insanın gününü daha iyi bir hale getirme gücüne sahip olduğunuzu fark etmek, olumsuz düşüncelerin kontrolü ele almasını önler. Ayrıca bu, kafanızı dağıtarak negatif düşüncelerden uzaklaşmasını sağlar.
7. Mükemmeli beklemeyi bırakın
Hırslı olmak belirli bir seviyede iyi bir şeydir. Ancak mükemmeli beklemek gerçekçi değildir ve olumsuz sonuçlara neden olur. “Bunun mükemmel olması gerekiyor” diye düşünmeye başladığınızda kendinize şunu hatırlatın: “Mükemmeli beklerken ilerleme kaydetmek mümkün değildir.”
8. Korkmayı bırakın
Geçmişte işler istediğiniz gibi gitmemiş olabilir. Bu yüzden de tekrar denemekten ve başarısız olmaktan korkmanız olağan bir durumdur. Ancak bu korkuyu hayatınızda entegre etmemeniz gerekir. Çünkü geçmişte başarısız olmanız, sürekli başarısız olacağınız anlamına gelmez. Asla unutmayın, her fırsat yeni bir başlangıçtır.
9. Geleceği tahmin edemeyeceğinizi anlayın
Geleceği kimse tahmin edemez, şu an sahip olduğunuz tek şeydir. Şimdiki anı gelecek için endişelenerek geçirirseniz, zamanınızı boşu boşuna heba edersiniz. Gelecekte ne olacak veya geçmişte neden böyle oldu diye düşünerek zaman harcamak size bir şey kazandırmaz. Bunun yerine bu zamanı sizi mutlu eden şeylere harcayın.
10. Harekete geçmeye çalışın
Overthinking sorununun en büyük nedenlerinden biri de harekete geçme konusunda sıkıntılar yaşamaktadır. Bazen, belirli bir durumla ilgili herhangi bir somut eylemde bulunmadığınız için pişman olursunuz ve sürekli aynı şeyleri düşünürsünüz. Bu nedenle elinize fırsat geçtiğinde harekete geçmekten korkmayın.
11. Elinizden gelenin en iyisini yaptığınızı kabul edin
Geçmişte yaşadığınız şeylerde yeterince zeki veya çalışkan olmadığınızı belirten yetersizlik düşünceleri de aşırı düşünmeye ve korkuya neden olur. Bunu engellemek için elinizden gelenin en iyisini yaptığınızı kabul edin ve önünüze bakın.
