Birçok insan kolesterolü olup olmadığını, kolesterol varsa ne yenmesi, ne yenmemesi gerektiğini, bunun ne olduğunu merak ediyor. Kolesterolun olması ne demek anlamak için önce kolesterol nedir bu anlaşılmalı. Aslında hepimizin kolesterolü var: kolesterol, kanımızdaki lipid denilen yağlarda bulunan, mum benzeri bir maddedir. Vücudumuzun sağlıklı hücre oluşumu için ihtiyacı olan bu madde, gereğinden yüksek olduğu zaman “kolesterolüm var”dan kast edilen yüksek kolesterol durumunu getiriyor. Yüksek kolesterol, bu mum gibi maddenin fazlasının kan akışına engel olma riski olan şekillerde damar yoluna yerleşmesi, git gide bu akışı yavaşlatması tehlikesini içeriyor. Dolayısıyla kalp hastalıkları için riskiniz artıyor ve yaşam kaliteniz düşüyor.
Peki yüksek kolesterolümüz olup olmadığını kendimiz anlamamız mümkün mü, veya yüksek kolesterolün habercisi olabilecek ne gibi belirtilere karşı bilinçli olmalıyız? Bir cevap niyetine sizin için derlediğimiz kolesterol belirtilerini aşağıdaki maddelerde okuyabilirsiniz. Aslında yüksek kolesterol, semptomları olan bir “hastalık” değil, vücudunuzdaki bir durum. Fakat bazı işaretlere karşı dikkatli olunabilir.
Risk faktörleri
Kolesterolünüzün yüksek olması riskini birtakım faktörlerle ölçmek, tahmin etmek mümkün. “Risk belirtileri” de sayılabilecek bu faktörler kısaca aile geçmişiniz, kalıtsal bir kolesterol probleminizin olup olmadığı ailenizde yüksek kolesterolü olan bireyler varsa bundan etkilenebilir. Aşırı kilo, sigara içmek, bel çevrenizin erkekler için 102, kadınlar için 89 santimetre sayılan sınırın üstünde olması, diyabet yani “şeker hastalığı”, kötü beslenme ve yetersiz hareket de risk faktörlerinin arasında.
Gözün etrafında yağ bezeleri
Kolesterol, göz kapağında ya da gözün etrafında da birikebilir. Sarı-beyaz bu kabarcıklarla karşılaşıyorsanız bu sebepsiz olabileceği gibi, yüksek kolesterole de işaret ediyor olabilir. Sebebi ne olursa olsun belirtmeliyiz ki göz çevresi kadar hassas bir bölgede meydana gelen değişimlere karşı siz de hassas olmalısınız, bu değişimler sadece kolesterolün değil karaciğer ve tiroid sorunlarının da işareti olabilir.
Kalp çarpıntısı ya da göğüste ağrı
Eğer yüksek kolesterol, damarlarda birikmeye başlamışsa bu birikmeler plaklaşma halini alabilir. Plak oluşumu kan akışını yavaşlatabilir, zorlaştırabilir, bu da kalp çarpıntılarına ya da göğüste ağrıya sebep olabilir.
Sürekli halsizlik, yorgunluk
Yüksek kolesterolün kan akışına negatif etkilerinin ve tetiklediği kalp sorunlarının bir diğer belirtisi de sürekli enerjisiz, halsiz hissetmek. Bu his bölgesel de olabilir, örneğin bazı kolesterolü yüksek insanlar bacaklarının yorgun, ağır hissettiğinden şikayet edebilir. Kan dolaşımı olması gerektiği hızda olmadığında, yeterince kan pompalanmadığında bu enerji seviyemize de yansıyor.
Nefes darlığı
Yine kan dolaşımına ve vücudun sağlıklı ritminin, yüksek kolesterol seviyesi sonucunda sekteye uğramasına bağlı olarak, nefes alıp verişimiz değişebilir. Nefes darlığı, sağlıklı ritmimizin bozulmasının işareti olabileceği için, ihmal edilmemesi gereken belirtilerden.
El ve ayaklarda yanma, uyuşma, soğukluk
Bacakların ağır hissedebileceğinden bahsetmiştik. Yeterince kan gitmeyen uzuvlarda içten gelen bir “yanma”, karıncalanma benzeri bir his ortaya çıkabilir. Aksak kan dolaşımı, el ve ayaklar, yani uçtaki uzuvlar başta olmak üzere vücudumuzda zaman zaman uyuşma hissine de yol açabilir. Son olarak, uç uzuvlarınız hep soğuksa, bu muhakkak yüksek kolesterole işaret etmeyebilir tabii ki, zira kansızlık ömür boyu. Yine de bunun kan dolaşımı ve kolesterolle ilgili olabileceğini unutmamak lazım.
Baş dönmesi
Başınız sık sık dönüyorsa, sebebini de anlayamıyorsanız bunun kan dolaşımı ve beyine giden oksijen ile olabilecek bağlantısını göz önünde bulundurmanızda fayda var. Baş dönmesi kadar sık karşılaşılan bir durumun elbet birçok sebebi olabilir, bu sebepleri öğrenmek için bu yazımızdan faydalanabilirsiniz.
Bacaklarda acı ve kramp
Kan dolaşım yolları daralan damarlar, yürürken acıya sebebiyet verebilir. Özellikle bacaklarda bu ağrılar hissedilebilir, ve yine bacaklarda nedensiz kramplar meydana gelebilir. Ağrı ve kramplara karşı tetikte olmalı.
Renk değişimleri
Gözün etrafında ya da tendon civarlarında sarımsı, kırmızımsı bölgeler oluşabilir. Yaşlılarda ve şeker hastalığı/diyabeti olanlarda görülmesi daha muhtemel olan bu renk değişimleri her ne kadar nadir de olsa ihmal edilmemelidir. Unutmayın ki deriniz, yüksek kolesterolün mutlak habercisi olmasa da en büyük organınızdır ve derideki değişimler vücuda dair ipuçları barındırır.
Son olarak hatırlatmak istiyoruz: eğer yüksek kolesterolden şüpheleniyorsanız, ya da tedbirli olmak istiyorsanız, hastaneye gidip çok basit bir kan testiyle kanınızdaki kolesterol seviyelerini ölçtürebilirsiniz.
