Evlenen pek çok çiftin hayali, sağlıklı bir bebek sahibi olmaktır. Ancak çiftlerin neredeyse 1/5 ‘i gebelikle ilgili problemler yaşıyor. Oysa bu problemlerin çoğu tedavi edilebilir hastalıklardır. Bu nedenle gebeliğe engel olan sebepleri bilmek ve erkenden teşhis almak, tedavinin başarısını büyük ölçüde olumlu etkileyecektir. Biz de buradan yola çıkarak hazırladığımız yazıda, gebeliğe engel olabilen en önemli sebepleri sıraladık.
Çikolata Kisti
Halk arasında çikolata kisti olarak bilinen endometriozis, rahim iç yüzeyini döşeyen endometrial dokunun follop tüpleri, yumurtalıklar veya karın boşluğu gibi olmaması gereken yerlere konumlanması sebebiyle oluşur. Bu doku yumurtalıklara yerleştiğinde yumurtalıkların kalitesini bozabilir, follop tüplerine yerleştiğinde buranın fonksiyonunu olumsuz etkileyebilir. Dolayısıyla geç fark edildiğinde kısırlık gibi sonuçlar doğurabilmektedir.
Sperm Kalite ve Sayısı
Gebeliğin oluşmasına engel olan bir diğer önemli faktör de spermdeki sorunlardır. Sperm kalitesinin düşmesi veya sayısının azalması, hamileliğin oluşmasını güçleştirebilir. Özellikle varikosel denilen ve günümüzde çok sık karşılaşılan testis damarlarının genişlemesi, testislerdeki ısıyı artırarak spermlerin kalitesini etkileyebilir. Bu da gebelik üzerinde olumsuz etkilere yol açabilmektedir.
Ayrıca daha önce inmemiş testis veya kasık fıtığı ameliyatı olan erkeklerin, sperm kalitesi veya sayısı ile sorunlarla karşılaşma ihtimallerinin daha yüksek olduğu biliniyor.
Metabolik Hastalıklar
Diyabet, tiroid, karaciğer ve böbrek hastalıkları, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen hastalıklar ve pıhtılaşma bozuklukları gibi birçok faktör, gebelik üzerinde olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Bu nedenle metabolik hastalığı olan kişiler, gebelik planlaması yapmadan önce bu hastalıkları ile ilgili uygun tedaviyi almalılar. Aksi halde gebelik oluşsa dahi düşük tehdidi oluşabiliyor.
Rahimdeki Yapısal Bozukluklar
Rahim; gebeliğin başından doğuma kadar bebeğin gelişimini sürdürdüğü organdır. Bu organdaki gerek doğuştan gerekse sonradan oluşan yapısal bozukluklar gebe kalmaya engel olabilir. Ya da gebelik gerçekleşse dahi büyük oranda düşük tehdidi oluşturabilirler.
Rahimdeki yapısal anomalilerin başında ise T şeklinde rahim gelmektedir. Bu anomali genellikle doğuştan olup, gebe kalma üzerinde ciddi olumsuz etkilere sahiptir. Aynı şekilde rahim perdesi ve bazen de kürtaj sonrası gelişen enfeksiyonlar, rahimde şekil bozukluklarına sebep olarak gebeliğin oluşmasını önleyebilmektedir.
Hormonal Dengesizlikler
Gebeliğin oluşmasından, hamileliğin tutunmasına ve hatta doğuma kadar geçen sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi, tamamen hormonlarımızın sistemli bir şekilde görevlerini yerine getirmesine bağlıdır. Örneğin LH hormonu, yumurtanın çatlamasını sağlayarak spermle buluşmasına yardımcı olur. Ya da eksikliğinde progestan adlı sentetik ilaçlardan faydalanılan progesteron hormonu, bebeğin anne rahmine sağlıklı bir şekilde tutunabilmesi ve gebeliğin devam edebilmesi için olmazsa olmazdır. Ayrıca TSH hormonlarının istenilen seviyelerde olmaması düşüğe, hatta kısırlığa neden olabilmektedir.
Buradan da anlaşılacağı üzere hormonlar, gebelikle doğrudan alakalıdır. Bu yüzden gebe kalamayan birçok kadına öncelikle hormon testleri yapılarak, gebeliği engelleyen durumun hormon kaynaklı olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır.
Aşı Zayıf veya Kilolu Olmak
Obezite, yumurtalık fonksiyonlarına zarar vererek gebe kalmaya engel olabilir. Bu nedenle fazla kilosu olup gebe kalmakta zorlanan birçok kadına, diyetisyen eşliğinde zayıflaması ve boyuna göre ideal kilosuna düşmesi tavsiye edilmektedir. Aynı şekilde çok zayıf olmak da yumurtlama üzerinde olumsuz etkilere neden olabiliyor.
Tüplerin Tıkalı Olması
Follop tüpleri, sperm ve yumurta hücresinin döllenmek için bir araya gelmelerini sağlayan adeta bir köprüdür. Enfeksiyon vb. durumlarda bu tüpler tıkanarak sperm ve yumurta hücresinin buluşmasının önüne geçer. Bu da gebeliğin önündeki en büyük engellerden biridir.
