On yedinci yüzyıldan günümüze dek Beşamel Sos, Fransız mutfağının temel beyaz soslarından biri olarak kabul edilmiş. Bu enfes sosun ana malzemeleri ise tereyağı, kavrulmuş un, karabiber, tuz ve sütten oluşur. Diğer birçok sos için temel olarak kullanılan bir sostan söz ediyoruz. Mesela peynirli Béchamel sosuna Mornay sosu adı verilmekte. Sosun kökeni ise eskilere gidersek Rönesans döneminde Toskana’dan geliyor. Peki Beşamel sos nasıl yapılır? Beşamel sos malzemesi nelerdir? Makarna için beşamel sos nasıl hazırlanır? Yoğurtla beşamel sos nasıl yapılır? Beşamel sos hangi ülkeye ait? Klasik beşamel sos tarifi ve bu enfes sos ile hazırlayabileceğiniz birbirinden leziz tarifleri sizin için listeledik.
Beşamel sosun tarihçesi
Sosun kökeni eskilere gidildiğinde Rönesans döneminde Toskana’dan gelmekte. Sosun yapışkan kıvamı nedeniyle Beşamel sos o tarihlerde “Tutkal Sosu” (Salsa Colla veya Colletta) olarak bilinirdi. Caterina de Medici’nin şefleri tarafından 1533 tarihinde sos Fransa’ya getirildi. Louis de Béchamel (Lui de Beşamel), Nointel Markizi, Kral XIV. Louis’in onursal baş idareci görevini sürdüren bir finansçıydı. François Pierre La Varenne tarafından yazılan, Fransız mutfağının temel taşlarından kabul edilen “Fransız Aşçı” kitabında sosun adı Salsa Colla’dan Beşamel’e evrildi. Sos ilk zamanlara dana veya tavuk suyu ile kadife bir sos şeklinde hazırlanmaktaydı. 1749’da yayınlanan bir tarif, Beşamel sosun bugün bilinen halini oluşturdu.
O tarihe dek, tereyağı uygun bir tavada eritilir, ardından soğan ve kök sebzeleri, yeşil soğan ve maydanoz kızartılarak elde edilirdi. Sosu pişirdikten sonra tuz, kalın çekilmiş karabiber ve muskat ile birlikte krema hazırlanırdı. Sonra sos kaynatılır, süzülür ve ekstra tereyağı ile servise hazır hale getirilirdi. Üstelik hala bazı tariflerde süte; unla buluşmadan önce, defne yaprağı, karabiber, arpacık soğanı ve maydanoz ilave edilir. Ardından soğuk ortamda aromaların kaynaşması için sos bir süre bekletilir. Tercihe göre süt kaynatılabilir ya da un ile karıştırılmadan önce eklenmeden süzme işlemi uygulanabilir. Bazı aşçılar ise tercihen soğan parçalarını sosta bırakırlar.
Klasik Beşamel sos nasıl yapılır?
Malzemeler
- 1 yemek kaşığı sıvı yağ
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 1,5 yemek kaşığı un
- Süt -1,5 su bardağı (oda ısısında)
- Biraz tuz
- 1 çay kaşığı karabiber
Yapılışı
Tereyağı ve sıvı yağı küçük bir tencereye alarak güzelce eritiyoruz. Bu işlemi kısık ateşte uygulayalım ve yakmamaya özen gösterelim. Tereyağımız eridikten sonra unu ilave edelim ve devamlı karıştırarak unu kavuralım. Kokusu çıkan unun kavrulmuş olduğunu anlayabilirsiniz. Aynı zamanda unu kavururken ateşi yüksek derecede açmamamız gerekiyor. Aksi takdirde unumuz ve yağımız yanacaktır. Karışımın üzerine devamlı karıştırarak 1 buçuk su bardağı sütü yavaş yavaş ilave edelim. Bu esnada çırpıcı ile hızlıca çırpalım ki, topak kalmamasını sağlayalım. Sosumuz kaynayıp iyice koyulaştıktan sonra tuz ve karabiberi de ekleyelim ve kaynayıncaya dek karıştırararak pişirme işlemini sürdürelim. 2 dakika kaynadıktan sonra sosumuzu ocaktan alabiliriz. Tarifin püf noktalarından söz etmek gerekirse; Unu kokusu çıkana kadar kavurmanız önemli. Un hafif pembeleşince sütü ekleyebilirsiniz. Sütü ilave ettikten sonra güzel bir şekilde çırparak sosun topaklanmasını önlemelisiniz. Muskat rendesi, karabiber vb. baharatlar beşamel sosa çok yakışacaktır. Aklınızda olsun deriz. Afiyet olsun.
Beşamel sos ile hazırlayabileceğiniz birbirinden leziz tarifler
Beşamel sos ile hazırlayabileceğiniz birçok tarif bulunuyor. Birbirinden enfes 4 Beşamel soslu tarifi sizin için listeledik. Kağıt ve kalemleriniz hazırsa vakit kaybetmeden tariflere geçelim.
1. Beşamel soslu sebze graten tarifi
Malzemeler
- 500 gram karnabahar
- 2 adet patates
- 500 gram brokoli
- 1 su bardağı bezelye
- 3 adet havuç
- Kaşar peyniri
Beşamel Sosu için:
- 3 yemek kaşığı sıvı yağ
- 2 su bardağı süt
- Tuz
- Karabiber
- 2 yemek kaşığı un
Yapılışı
Karnabaharı çiçeklerine ayırın. Ardından ince ince brokoliyi doğrayın. Aynı şekilde patatesleri ve havuçları da ince ince doğrayın. Bezelye de dahil tüm sebzeleri kaynayan suda pişmeye bırakın. Haşlanan sebzeleri fırın kabına dikkatlice dökün. Bir tencerede sıvı yağ ve unu güzelce kavurun. Kokusu çıkana kadar kavurduğunuz una süt ilave edin ve kaynayana kadar pişirin. İçerisine tuz ve karabiber ilave ettikten sonra ocaktan alın. Haşlamış olduğunuz sebzelerin üzerine beşamel sosu gezdirin. Son olarak üzerine kaşar peyniri serpin ve önceden ısıtılmış 170 derece fırında üzeri kızarana dek pişirin. Tarifimiz hazır, afiyet olsun.
2. Beşamel soslu karnabahar tarifi
Malzemeler
- 1 adet orta boy karnabahar
- 4 su bardağı sıcak su
- 1 su bardağı rendelenmiş kaşar peyniri
Beşamel Sos için:
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 1,5 çay kaşığı tuz
- 2 yemek kaşığı un
- 1/4 çay kaşığı rendelenmiş muskat cevizi
- 2 su bardağı soğuk süt
Yapılışı
Parça parça ayırdığınız karnabaharları güzelce yıkayın ve suyunu süzün. Ardından haşlayın. Karnabaharları haşladıktan sonra bir süre soğuk suda bekletin. Beşamel sosunu hazırlamak için uygun bir tencereye tereyağını alın ve eritin. Unu da tencereye ilave edip iyice kavurun. Soğuk sütü karışıma azar azar ekleyin. Tuz ve muskat cevizini de kattıktan sonra beşamel sosunu ocaktan alabilirsiniz. Haşlanmış karnabaharları ısıya dayanaklı bir fırın tepsisine dizin. Hazırlamış olduğunuz beşamel sosu karnabaharların üzerine dökün. Rendelenmiş kaşar peynirini de son olarak üzerine serpiştirin. Önceden ısıtılmış 185 derece fırında 30 dakika civarı pişirin. Fırından çıkan karnabaharlar artık servise hazır. Afiyet olsun.
3. Beşamel soslu köfte tarifi
Malzemeler
- 10 adet patates
- 6 adet çeri domates
- Galeta unu
- Rendelenmiş kaşar peyniri
- Ayçiçek yağı
Köftesi için:
- 1 adet yumurta
- Biraz tuz
- Karabiber
- Kekik
- Pul biber
- Kimyon
- 400 gram kıyma
- 3 yemek kaşığı galeta unu
Beşamel Sos için:
- 1 buçuk su bardağı süt
- Tereyağı 1 yemek kaşığı
- 1 buçuk yemek kaşığı un
- Sıvı yağ 1 yemek kaşığı
Yapılışı
Köfte için gerekli malzemeleri geniş bir kabın içerisine alın ve yoğurun. Yoğurduktan sonra 2 saat kadar karışımı dinlendirin. Patatesleri haşlayın ve hazırladığınız kıymalardan top şeklinde köfteler hazırlayın. Ayçiçeği yağını ayrı bir tavada kızdırın. Kızdırdıktan sonra top köfteleri galeta ununa buladığınız şekilde kızartın. Ayrı bir tencere içerisinde tereyağı ve ayçiçek yağını ısıtın. Tencereye ub ilave edin ve sütü de azar azar ekleyin. Koyu kıvama gelene dek pişirin. Tuz ve karabiberi de ilave edip tarifi tamamlayın. Yağlamış olduğunuz fırın tepsisine ortadan ikiye ayırdığınız patatesleri ve köfteleri güzelce dizin. Son olarak üzerinde hazırlamış olduğunuz beşamel sosunu gezdirin. 180 derece fırında 20 dakika civarı pişirin. Kaşar peynirini de serpiştirdikten sonra biraz daha pişmeye bırakın. Ardından tarifimiz hazır. Afiyet olsun.
4. Beşamel soslu makarna tarifi
Malzemeler
- 1 paket fırın makarna
- 2 su bardağı rende kaşar
- Tuz
- 2 yemek kaşığı sıvı yağı
- Ek olarak 1 su bardağı rende kaşar
Beşamel sos için
- 2 yemek kaşığı margarin
- Un 2 yemek kaşığı
- 2 su bardağı süt
- Tuz
Yapılışı
Makarnaları derin bir tencerede bol suda 10 dakika civarı haşlayın. Haşladığınız makarnaları süzerek soğuk sudan geçirin ve iyice suyundan arınması için süzgeçte bekletin. Beşamel sos için; margarini ve unu tencereye koyun ve unun rengi koyulaşana kadar orta ateşte kavurun. Tencereye sütü azar azar eklerken bir yandan da robot ile çırparak karıştırmaya devam edin. Sos koyu bir kıvam alınca ocaktan alabilirsiniz. Geniş bir kap içinde makarna, beşamel sos ve 2 su bardağı kaşar peynirini karıştırın ardından borcama alın. Üzerine 1 su bardağı kaşar peyniri rendesini ilave edin ve önceden ısıtılmış 200 derece fırında üzeri kızarana dek pişirin. Beşamel soslu fırın makarnanın yanına ızgara köfte çok yakışacaktır bizden söylemesi.
Tarifin püf noktaları: Beşamel sosu hazırlarken topaklanma oluşmasını engellemek için devamlı olarak karıştırın. Sütü yavaş yavaş ilave edin ve oda sıcaklığında olmasına dikkat edin. Tarifte yazan ölçüleri değiştirmemeye özen gösterin. Unun kokusu çıkmaya başladığında mutlaka ocağın altını kapatın. Makarnayı haşlarken bol sulu olması önemli. Haşlama esnasında tavuk veya et suyu kullanmanız tarifi daha lezzetli hale getirecektir. Pişirme süresini kısaltmak için; haşlama suyuna önce tuz ekleyip ardından makarna ilave etmelisiniz. Makarna yapımında en çok yapılan hatalardan biri süzdükten sonra suyu makarnanın altında tutmaktır. Bu işlemi uygulamamanızı öneririz. Onun yerine makarnaları sos tenceresine almanız daha doğru bir adım olacaktır. Şimdiden afiyet olsun.
İlginizi çekebilir;
İspanyol Mutfağından Yemeye Doyamayacağınız 5 Lezzet ve Pratik Tarifleri
İtalyan Mutfağı: Enfes Lezzetleriyle Bilinen İtalyan Makarna Çeşitleri ve Sosları
