Özellikle Ortaçağ döneminde şu an Romanya kısmen sınırları içerisinde olan Transilvanya bölgesinde vampir efsaneleri hızla yayılmıştı. Hatta kulaktan kulağa bir isim bile dolaşıyordu; Dracula. Dracula’nın gerçek bir insan olduğu biliniyor. Ancak vampir efsanesinin gerçekliği teyit edilmedi. Bram Stoker’in Dracula hikâyesini Oxford Dünya Klasikleri kapsamında yeni basıma hazırlayan Roger Luckhurst, vampir inancının ortaya çıkmasına neden olan koşulları araştırdı ve bu efsanenin 18. yüzyılda popülerlik kazandığı sonucuna vardı. Peki bu efsane nereden geliyor? Yıllardır izlediğimiz vampir fimleri, dizileri ve vampir kitaplarının yani vampir efsanelerinin temeli sayılabilecek bir hastalık bulunuyor. Porfiria hastalığı. Porfiria nedir, gelin birlikte bakalım.
Not: İçerikteki bazı görseller “hassas” olabilir.
Tıbbın çok fazla gelişmediği yıllarda salgın hastalıklar da epey yaygındı, çünkü bunların neyden kaynaklandığı bilinmiyordu
Önlem alınamadığı içinse çok fazla insan hayatını kaybetti. Öte yandan nedeni açıklanamayan bu salgın hastalıklar, efsanelerin de doğmasına neden oldu
Kandaki hemoglobinin oluşumuna katkıda bulunan hemlerin biyosentezini etkileyen bir hastalık ise insanların “vampir” söylemini çıkarmasını sağladı. Bu hastalığın ismi ise Porfiria hastalığı
Porfiria hastalığı, kişilerde güneş ışığına karşı duyarlılık yaratmakla birlikte bazı kişiler de ise kan içme isteğine neden oluyor
Oldukça nadir görülen bu Porfiria hastalığın bazı belirtileri ise şöyle;
– Hastalar güneş ışığına maruz kaldığında derilerinde kaşıntı, döküntü ve su toplama olur
– Çok nadir durumlarda damaklar çekilerek dişleri olduğundan büyük gösterir
– Porfiria hastalığında dışkı, sindirilmemiş kan rengine benzer mor bir hal alır
– Işık duyarlılığının fazla olduğu durumlarda kişi kulak ve burnunu yitirebilir
– Kişide kan içme isteği ortaya çıkabilir
– Öte yandan kişi psikolojik olarak kötü etkilendiği için saldırgan agresif olabilir
– Şiddetli karın ağrısı yaşanabilir
Ancak tüm bunlar aynı anda hastada görülmeyebilir. Porfiria hastalığın çeşitli tipleri olmakla birlikte, her hastada benzer semptomlar gözlemlenmez.
Tüm bu belirtilere bakıldığında, vampir tasviriyle benzeştiğini söylemek mümkün. Peki Porfiria hastalığının tanısı nasıl konur, tedavisi mümkün mü?
Porfiria’da tam tanı koymak için hastanın idrarının 24 saat boyunca biriktirilmesi gerekir. İdrar ışık almayan bir ortamda saklanır ve renk değişimi gözlemlenir. Genetik bir hastalık olan Porfiria’nın tedavisi henüz bulunamadı. Ancak bu konuda büyük gelişmeler kaydedildi. Hastalara, ilaç tedavisi uygulanıyor.
Amerikan Porfiria Derneği ise bu hastalığa dünyada sadece birkaç yüz insanda rastlandığını belirtiyor
Kaynak: 1