1501 ile 1504 yılları arasında Michelangelo adında İtalyan bir Rönesans sanatçısı, yüzyıllar boyunca akıllarda kalacak bir heykel yaptı. Bu heykele “Davut” denildi. Aradan geçen 520 yılın ardından, Davut hala dünyanın en bilinen heykelleri arasında. Şu anda, 1 orijinal 2 replika olmak üzere dünyada 3 tane Davut heykeli bulunuyor. Bu sanat eserini bilmeyen yoktur, ancak bu yazımızda Davut hakkında muhtemelen daha önce duymadığınız gerçeklerden bahsedeceğiz.
1. Davut dini bir heykeldir
İlk bakışta, Michelangelo’nun ünlü çıplak adamı pek dini gelmeyebilir. Ama yakından bakarsanız Davut’un sol omzuna bir askı taktığını ve sağ elinde bir kaya tuttuğunu görürsünüz. Bu eşyalar ve heykelin adı göz önüne alınınca, Davut heykeli muhtemelen Eski Ahit’teki Samual kitabında bahsedilen dev Goliath ile savaşan ve David’in (Davut) ta kendisi. Sanat tarihçileri, Michelangelo’nun Davut’u o büyük savaştan hemen önce tasvir ettiğini düşünüyor, heykelin yüzündeki kaygının nedeni de bu olsa gerek.
2. Düşündüğünüzden daha büyük
Davut, 5 metre boyunda. Yani ortalama bir erkeğin neredeyse üç katı.
3. Sağ eli orantısız
Heykelin sağ eli vücudunun geri kalanına oranla daha büyük. Bu asimetrinin nedeni muhtemelen Michelangelo’nun Davut’un takma adına manu fortis’e (elin gücü) çaktığı küçük bir selam.
4. Davut solaktır
Sapanın bulunduğu yerden Davut’un solak olduğu anlaşılıyor ama garip bir şekilde, vücut pozisyonunda dolayı genelde tam tersi düşünülüyor.
5. Heykel, çöpe atılmış bir mermerden oyulmuştur
Tarihin en ünlü şaheserlerinden biri haline gelen Davut heykeli, aslında diğer heykeltıraşlar tarafından iki kez atılan bir mermer parçasından yaratıldı. Agostino di Duccio, bu mermer parçasını kullanacaktı ancak sonradan projeden vazgeçti. Ardından parça 10 yıl boyunca el değmeden bekledi. Antonio Rossellino bloğu aldı, ama üzerinde çalışmanın zor olacağını düşündü. Mermer nihayet Michelangelo’nun eline geçtiğinde, 40 yıldır onu bekliyordu.
6. Aslında yükseklerde durmak için tasarlandı
1501’de Floransa şehir yönetimi, Michelangelo’dan şehir katedralinin çatı çizgisini süslemek için bir dizi heykel yapmasını istedi. Ancak eser tamamlandığında Davut’un güzelliğinden o kadar etkilendiler ki, bu planı bir kenara atıp onu yakından takdir edilebilecekleri bir yere koymaya karar verdiler.
7. Michelangelo’nun itibarını pekiştirdi
Davut’un çıkışından beş yıl önce, Michelangelo yaptığı Pietà’sı adında başka bir heykel ile ün kazandı. Ancak onu usta bir heykeltıraş olarak tanımlayan eseri Davut oldu.
8. Davut, eski Roma sanatından ilham aldı
Michelangelo’nun, Davut’u yaparken Floransa şehriyle derin bağları olan Herkül’den ilham aldığı düşünülüyor.
9. Uzun süre siyasetin sembolü oldu
Uzun tartışmalardan sonra Davut, Floransa’nın Palazzo Della Signoria’daki devlet dairesinin dışına yerleştirildi. Güçlü Medici ailesi Floransa’dan sürüldü ve cumhuriyet kuruldu. Ancak bu yeni yönetim biçimi tehdit altındaydı. Bu durum Davut’a da yansıdı. Çünkü heykelin bulunduğu belediye binası Medici karşıtı bir hükümet tarafından işgal edilmişti. Ayrıca Davut’un Roma’ya dönük olması Medici yanlılarının hiç hoşuna gitmiyordu. Bazılarına göre Davut, sürgündeki Medicilere nişan alarak Roma’ya ilerliyordu. Daha sonra 1527’de siyasi huzursuzluk ve isyanlar sırasında Davut’un kolu maalesef 3 yerden kırıldı.
10. Modern saldırılar da yaşandı
14 Eylül 1991’de İtalyan sanatçı Piero Cannata, heykelin sol ayağının ikinci parmağını kırdı. Neyseki o sırada müzeyi ziyaret edenler saldırganın heykele daha fazla zarar vermesini engelledi. Neden böyle bir şey yaptığı sorulduğunda Cannata, Michelangelo ile hemen hemen aynı dönemlerde yaşayan Rönesans sanatçısı Paolo Veronese’nin tablosu “La Bella Nani”nin böyle istediğini iddia etti.
11. Birden fazla Davut heykeli var
Davut dünyanın en popüler sanat eserlerinden biri olduğu için tişörtlerde, bardak altlıklarında ve hayal edebileceğiniz hemen hemen her eşyanın üzerinde bir fotoğrafı bulunuyor. Ancak Floransa’da heykelin tam teşekküllü iki tane replikası var.
Gerçek Davut müzede dururken; tam boyutlu bir kopya, heykelin Palazzo Vecchio’nun önündeki orijinal yerinde bekliyor. Bronz kopyası ise, Piazzale Michelangelo’da şehri izliyor.
12. Ara sıra sansüre maruz kalıyor
Simpsons hayranları, bir bölümde Davut’a pantolon giydirildiğini hatırlayacaktır. Bu sansüre karşı komik bir tepki de olsa, çıplak heykelin başına buna benzer olaylar geldi.
1857’de Toskana Büyük Dükü, İngiltere Kraliçesi Victoria’ya Michelangelo’nun Davut heykelinin bir kopyasını getirdi. Söylentilere göre asilzade, eserin çıplaklığından çok utandı. O kadar ki onu Londra’daki modern Victoria and Albert Müzesi’nde ziyaret edecek hanımefendileri korumak için mahrem bölgesine alçıdan, çıkarılabilir bir yaprak yapıştırdı.
13. Turist akınları heykeli etkiliyor
Yılda 8 milyondan fazla ziyaretçi Davut’u görmek için Galleria dell’Accademia’ya akın ediyor. Ne yazık ki, bütün bu koşuşturma küçük çaplı bir deprem etkisi yaratıyor ve heykele zarar veriyor.
İlginizi çekebilir:
George Washington’un Portresi’nden Requiem’e: Tamamlanamadığı Halde Dünyaca Ün Kazanan 6 Sanat Eseri
