ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Matematikte Bilinmeyene Verilen X Harfinin Ömer Hayyam’a Uzanan Hikayesi

Matematikte Bilinmeyene Verilen X Harfinin Ömer Hayyam’a Uzanan Hikayesi

Matematikte neden bilinmeyene a, b ya da c değil de "x" harfi veriyoruz? Bunu hiç merak ettiniz mi?

Serap Ilgın Yazar: Serap Ilgın
18 Mart 2021
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
matematikte bilinmeyene neden x denir ömer hayyam listelist
Share on FacebookShare on Twitter

Okul sıralarında matematik dersinde hepimiz denklemler konusunu görmüşüzdür. Bu derslerde “bilinmeyen” ifadesine x harfi verildiğini hatırlarsınız. Peki neden a, b ya da c değil de “x” harfi veriyoruz? Bunu hiç merak ettiniz mi? En iyisi sizi daha fazla merakta bırakmadan işin aslını öğrenmeye başlayalım.🧐 İşte matematikte sık kullandığımız x harfinin Ömer Hayyam’a uzanan hikayesi…

Matematikte bilinmeyen ifadelere neden a, b ya da c yerine çoğunlukla x harfi veriyoruz? Bu soruyu muhtemelen okulda denklemleri ilk öğrendiğinizde kendi kendinize sormuşsunuzdur

Hatta hala bile bu soru zihninizi meşgul ediyor olabilir😃

Aslında bu sorunun cevabı daha çok rubaileriyle tanıdığımız bilim insanı ve şair Ömer Hayyam’a kadar uzanıyor

matematikte bilinmeyene neden x denir ömer hayyam listelist

Ömer Hayyam (tam adı Gıyaseddin Eb’ul Feth Ömer İbni İbrahim el-Hayyam’dır.), 1048- 1131 yılları arasında İran, Nişabur’da yaşamıştır. Onu çoğumuz daha çok şarap içen bir şair ve filozof olarak tanıyor ne yazık ki. Tabii, o bundan fazlasını yapmış birisi…

Ancak Ömer Hayyam’ı sadece bu yönüyle tanımak, ona büyük haksızlık demek😒. Çünkü kendisi aynı zamanda geometri, matematik, tıp ve astronomi alanında önemli çalışmalara imza atmış önemli bir bilim insanı

matematikte bilinmeyene neden x denir ömer hayyam listelist

Hatta Ömer Hayyam, matematikteki binom açılımını kullanan ilk bilim insanıdır. Ayrıca Pascal üçgenini bulan kişidir. Fakat biz bu üçgeni okullarda Fransız matematikçi Blaise Pascal’ın soyadıyla öğreniyoruz, orası ayrı😏

Öte yandan Ömer Hayyam’ın çalışmalarını İslam matematiği Şerefeddin et-Tûsî’ye kadar, Batı matematiği ise Descartes’a kadar kullanmıştı.

Ömer Hayyam, günümüzde matematikte bilinmeyen ifadelere verdiğimiz x harfini direkt kendisi kullanmasa da buna büyük katkısı olmuş

Şöyle ki, Ömer Hayyam üçüncü dereceden bilinmeyen denklemlerle ilgili yazdığı bir eserde bilinmeyen sayı için; Arapçadaki “bir şey” anlamına gelen  “şey’an” sözcüğünü kullanmış

matematikte bilinmeyene neden x denir ömer hayyam arapça şey listelist

Tabii o dönem Doğu’da ilim-irfan Batı’ya kıyasla daha üst seviyedeydi. Dolayısıyla Batılılar bilim dünyasındaki gelişmeleri ancak Doğu’nun eserlerini kendi dillerine çevirerek öğrenebiliyorlardı

batı doğu çeviri

Dolayısıyla Ömer Hayyam’ın kullandığı sözcük, İspanyolcada “xay” ifadesine karşılık geliyordu. Çünkü şey’an kelimesinin baş harfi olan “şīn” harfinin İspanyolcada doğrudan bir karşılığı yoktu

sheen xay ispanyolca arapça bilinmeyen

Çünkü İspanyolcada “ş” sesi ya da “ş” harfi yoktu. Bu yüzden İspanyollar “xay” demeyi tercih ettiler.

Ancak Batılıların ortak dili diyebileceğimiz Latince’ye çevrilirken ifade, “x” haline geldi. Ve böylece x harfi günümüze kadar gelmiş oldu

matematikte bilinmeyene neden x denir ömer hayyam listelist arapça latince ispanyolca

Hala biz de günümüz matematiğinde Ömer Hayyam’ın önerdiği ifade yerine x harfi demeyi tercih ediyoruz.

Hatta meseleyi daha ileriye taşıyacak olursak; röntgeni icat eden Wilhelm Conrad Röntgen’in; bilinmeyen ışın anlamına gelen “x ışını” ifadesini Ömer Hayyam’dan aldığını söyleyebiliriz

Wilhelm Conrad Röntgen

BONUS: Matematikte sık kullandığımız x harfinin serüveni böyleydi. Ama “Ömer Hayyam hakkında daha çok bilgi alayım” diyorsanız buraya tıklayarak yazımızı okuyabilirsiniz🤓

Kaynak: 1, 2

PaylaşTweetleGönder
Serap Ilgın

Serap Ilgın

Kitap okumaya 3 yaşındayken "okubiçi" diyerek başlayan, sonrasında amatör yazarlıktan editörlüğe kadar kitapla ve içerikle ilgili pek çok alanda yer edinen bir psikolojik danışmanlık ve rehberlik mezunu. Hayat boyu öğrenmeye ve değişimin gücüne itimat eden, keşfetmeye ve yürümeye bayılan, şarap ve palmiye delisi. Özgürlüğün yollarda olduğuna can-ı gönülden inanan, kendisini ruhen İzmirli diye tanıtan bir alyoşa.

İleri
tarihin ilk transeksüeli einar wegener lili elbe listelist

Tarihin İlk Transeksüeli Lili Elbe Ve Binlerce Kişiye İlham Olan Cesareti

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Öncesi ve Sonrası: Ülkemizdeki Yıkımın Boyutunu Gözler Önüne Seren Uydu Görüntüleri
Gündem

Öncesi ve Sonrası: Ülkemizdeki Yıkımın Boyutunu Gözler Önüne Seren Uydu Görüntüleri

Türkiye’de Twitter Kısıtlandı! Sosyal Medyada Tepkiler Çığ Gibi Büyüyor
Gündem

Türkiye’de Twitter Kısıtlandı! Sosyal Medyada Tepkiler Çığ Gibi Büyüyor

Doğru Politikalarla Deprem Sırasında Binlerce İnsanın Kurtarılabileceğinin Kanıtı: Tavşancıl Beldesi
Gündem

Doğru Politikalarla Deprem Sırasında Binlerce İnsanın Kurtarılabileceğinin Kanıtı: Tavşancıl Beldesi

Uzmanlar Açıkladı: Dünya’da En Fazla Kaç Büyüklüğünde Deprem Meydana Gelebilir?
Teknoloji - Bilim

Uzmanlar Açıkladı: Dünya’da En Fazla Kaç Büyüklüğünde Deprem Meydana Gelebilir?

Kalitesiz Beton Kullanan Firmalara Ceza Kestiği İçin 2017 Yılında İşinden Edilen Mimar: Alev Şahin
Gündem

Kalitesiz Beton Kullanan Firmalara Ceza Kestiği İçin 2017 Yılında İşinden Edilen Mimar: Alev Şahin

Depremin Etkilediği 10 İlde OHAL İlan Edilmesi Ne Anlama Geliyor?
Gündem

Depremin Etkilediği 10 İlde OHAL İlan Edilmesi Ne Anlama Geliyor?

Büyük Felakette Üçüncü Gün: Hangi Gelişmeler Yaşandı, Acil İhtiyaç Listesinde Neler Var?
Gündem

Büyük Felakette Üçüncü Gün: Hangi Gelişmeler Yaşandı, Acil İhtiyaç Listesinde Neler Var?

Deprem Bölgesinde Havaların Soğuması Hipotermi Riskini Yükseltiyor
Gündem

Deprem Bölgesinde Havaların Soğuması Hipotermi Riskini Yükseltiyor

Kahramanmaraş Depremi Neden Bu Kadar Yıkıcı Oldu?
Gündem

Kahramanmaraş Depremi Neden Bu Kadar Yıkıcı Oldu?

Depremin En Çok Etkilediği Bölgelerin Başında Gelen Hatay’da Son Durum Ne?
Gündem

Depremin En Çok Etkilediği Bölgelerin Başında Gelen Hatay’da Son Durum Ne?

Kozmik Felaket! Deprem Sonrası Türkiye Tam Üç Metre Hareket Etti
Gündem

Kozmik Felaket! Deprem Sonrası Türkiye Tam Üç Metre Hareket Etti

Deprem Bölgelerinde Neden İkinci El Kıyafet ve Eşya Kabul Edilmiyor?
Gündem

Deprem Bölgelerinde Neden İkinci El Kıyafet ve Eşya Kabul Edilmiyor?

Charlie Hebdo Dergisinin Skandal Deprem Paylaşımı Tepkilerin Odağında
Gündem

Charlie Hebdo Dergisinin Skandal Deprem Paylaşımı Tepkilerin Odağında

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Depremden Etkilenen 10 İlde 3 Aylık Olağanüstü Hal İlan Edildiğini Açıkladı
Gündem

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Depremden Etkilenen 10 İlde 3 Aylık Olağanüstü Hal İlan Edildiğini Açıkladı

Kahramanmaraş Depreminin Ardından Türkiye’ye Hangi Ülkeler Yardım Gönderiyor?
Gündem

Kahramanmaraş Depreminin Ardından Türkiye’ye Hangi Ülkeler Yardım Gönderiyor?

Hazırlıklı Olmak Hayat Kurtarır: Güvenliğimiz İçin Deprem Anında Neler Yapmalıyız?
Gündem

Hazırlıklı Olmak Hayat Kurtarır: Güvenliğimiz İçin Deprem Anında Neler Yapmalıyız?

Kahramanmaraş Depreminin Meydana Geldiği Doğu Anadolu Fay Hattı Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Kahramanmaraş Depreminin Meydana Geldiği Doğu Anadolu Fay Hattı Hakkında Neler Biliniyor?

Büyük Felakette İkinci Gün: 3.381 Vatandaşımız Hayatını Kaybetti, 20.426 Yaralı Var
Gündem

Büyük Felakette İkinci Gün: 3.381 Vatandaşımız Hayatını Kaybetti, 20.426 Yaralı Var

Deprem Bölgesinde Hava, Demiryolu ve Kara Ulaşımı Ne Durumda, Hangi Yollar Kapalı?
Gündem

Deprem Bölgesinde Hava, Demiryolu ve Kara Ulaşımı Ne Durumda, Hangi Yollar Kapalı?

Dünya Sağlık Örgütü: Türkiye’de Hayatını Kaybedenlerin Sayısı 8 Kat Artabilir
Gündem

Dünya Sağlık Örgütü: Türkiye’de Hayatını Kaybedenlerin Sayısı 8 Kat Artabilir

Büyük Felaketin Ardından: Depremler Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar Neler?
Gündem

Büyük Felaketin Ardından: Depremler Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar Neler?

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

12 Temmuz 2022
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel
Seyahat

Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel

7 Mart 2021
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Öncesi ve Sonrası: Ülkemizdeki Yıkımın Boyutunu Gözler Önüne Seren Uydu Görüntüleri
Gündem

Öncesi ve Sonrası: Ülkemizdeki Yıkımın Boyutunu Gözler Önüne Seren Uydu Görüntüleri

8 Şubat 2023
Türkiye’de Twitter Kısıtlandı! Sosyal Medyada Tepkiler Çığ Gibi Büyüyor
Gündem

Türkiye’de Twitter Kısıtlandı! Sosyal Medyada Tepkiler Çığ Gibi Büyüyor

8 Şubat 2023
Doğru Politikalarla Deprem Sırasında Binlerce İnsanın Kurtarılabileceğinin Kanıtı: Tavşancıl Beldesi
Gündem

Doğru Politikalarla Deprem Sırasında Binlerce İnsanın Kurtarılabileceğinin Kanıtı: Tavşancıl Beldesi

8 Şubat 2023
Uzmanlar Açıkladı: Dünya’da En Fazla Kaç Büyüklüğünde Deprem Meydana Gelebilir?
Teknoloji - Bilim

Uzmanlar Açıkladı: Dünya’da En Fazla Kaç Büyüklüğünde Deprem Meydana Gelebilir?

8 Şubat 2023
Kalitesiz Beton Kullanan Firmalara Ceza Kestiği İçin 2017 Yılında İşinden Edilen Mimar: Alev Şahin
Gündem

Kalitesiz Beton Kullanan Firmalara Ceza Kestiği İçin 2017 Yılında İşinden Edilen Mimar: Alev Şahin

8 Şubat 2023
Depremin Etkilediği 10 İlde OHAL İlan Edilmesi Ne Anlama Geliyor?
Gündem

Depremin Etkilediği 10 İlde OHAL İlan Edilmesi Ne Anlama Geliyor?

8 Şubat 2023
Büyük Felakette Üçüncü Gün: Hangi Gelişmeler Yaşandı, Acil İhtiyaç Listesinde Neler Var?
Gündem

Büyük Felakette Üçüncü Gün: Hangi Gelişmeler Yaşandı, Acil İhtiyaç Listesinde Neler Var?

8 Şubat 2023
Deprem Bölgesinde Havaların Soğuması Hipotermi Riskini Yükseltiyor
Gündem

Deprem Bölgesinde Havaların Soğuması Hipotermi Riskini Yükseltiyor

8 Şubat 2023
Kahramanmaraş Depremi Neden Bu Kadar Yıkıcı Oldu?
Gündem

Kahramanmaraş Depremi Neden Bu Kadar Yıkıcı Oldu?

8 Şubat 2023
Depremin En Çok Etkilediği Bölgelerin Başında Gelen Hatay’da Son Durum Ne?
Gündem

Depremin En Çok Etkilediği Bölgelerin Başında Gelen Hatay’da Son Durum Ne?

7 Şubat 2023
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
Alışveriş

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar
Alışveriş

Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar

8 Haziran 2022
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

Add New Playlist

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.