Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin gerçek sayısını hesaplamak için yeni bir yöntem geliştirdi. Bu yöntemle, Covid-19 sebebiyle tüm dünyada yaklaşık 15 milyon kişinin hayatını kaybettiği tespit edildi. Bu sayı, normal şartlarda “beklenen” ölüm oranından %13 daha fazla. Dünya genelinde resmi açıklanan ölümler 5,4 milyondu. Koronavirüs salgını sırasında bazı kişilerin test yapmadan hayatını kaybetmesi gibi nedenlerle gerçek ölüm sayılarının resmi sayılardan daha yüksek olduğu uzmanlar tarafından söyleniyordu. Güncel çalışmalarla Covid-19 kaynaklı ölümlerin 15 milyonu bulduğu açıklandı. Detaylara birlikte bakalım.
Uzmanlar, ülkelerin yayınladığı ölüm istatistiklerine bakarak salgın boyunca normalin üstünde gerçekleşen ölüm olup olmadığını hesaplıyor
Daha sonra bunların Covid-19 ile bağlantılı olup olmadığı hesaplanıyordu. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran 2021’de yayınlaması gereken istatistikleri “çalışmaların devam ettiği” gerekçesiyle yayınlamadı. Bu da uzmanların çabasını oldukça zorlaştırdı.
WHO, Türkiye gibi veri açıklamayan ülkelerin çok az olduğunu belirtti. Bu nedenle yerel yönetimlerden veriler alarak hesaplama yaptıklarını açıkladı
WHO, salgın öncesindeki ölüm istatistiklerine bakarak koronavirüsün aynı bölgede “normalden” ne kadar daha fazla insanın ölümüne yol açtığını hesaplıyor. Bunu da ek ölüm olarak isimlendiriyor. Öte yandan doğrudan koronavirüs kaynaklı olmayan ancak virüsün tetiklemesiyle gerçekleşen ölümler de bu hesaba katılıyor.
WHO’ya göre 5,4 milyon Covid kaynakları ölümlere ek olarak 9,5 milyon kişinin koronavirüs kaynaklı hayatını kaybettiğini ifade ediyor. WHO’nun veri biliminde görev yapan Dr. Samira Asma, eğer gerçek ölümleri saymazsak bir sonraki sefere hazırlıklı olma şansını kaçıracağız diyor. Örgüt, Türkiye dışında Hindistan, Rusya, Endonezya, ABD, Peru, Meksika ve Brezilya gibi ülkelerde de ölümlerin daha fazla olduğunu tahmin ediyor.
Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan 25 Mart tarihli son haftalık Covid-19 tablosunda toplam ölüm sayısı 97.666 olarak gösterilmişti
Fakat Dünya Sağlık Örgütü’nün hesaplamasına göre, gerçek rakamlar resmi verilerden 2,7 kat daha fazla. Raporun hazırlanmasına yardım eden bazı akademisyenler, rakamların çoğu ülkede spekülatif olduğunu, bu nedenle veri toplamakta zorlanıldığını ifade ediyor. Örneğin Afrika kıtasındaki 54 ülkeden 41’ine ait güvenilir istatistikler bulunmuyor. İstatistik profesörü Jon Wakefield konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Acilen daha iyi veri toplama sistemlerine ihtiyacımız var. İnsanlar doğuyor ve ölüyor, bizim onların ölümüne dair kaydımızın olmaması rezalet” diyor.
Kaynak: 1
