Vücudumuz yaşadığımız olaylara göre farklı hormonlar salgılar. Mutlu olduğumuzda, öfkelendiğimizde ya da üzüldüğümüzde hormonlarımız devreye girer. Peki hormonlar arasında en merak edilenlerden mutluluk hormonları ile ilgili neler biliyorsunuz? Endorfin, oksitosin, dopamin, serotonin gibi farklı türleri olan mutluluk hormonları ile ilgili ufak bir keşfe çıkmaya var mısınız?
Hormonların vücudumuzda farklı işlevleri vardır. Bunlardan biri olan mutluluk hormonları ise genel olarak ruh halimizi düzene sokmamızı sağlar
Birçok kişi “mutluluk hormonları nedir” sorusunu merak ediyor. Mutluluk hormonları (adı üstünde) olumlu duygulara sahip olmamıza yardım eder. Ancak bu hormonların farklı türleri vardır ve vücutta farklı görevleri yerine getirirler.
Peki mutluluk hormonları ne işe yarar? Bu soru hemen herkesin merak ettiği bir konu. Ancak cevaba ulaşmanın yolu, mutluluk hormonları türleri hakkında bilgi sahibi olmaktan geçiyor
İşte mutluluk hormonları çeşitleri: Serotonin, endorfin, dopamin ve oksitosin.
1. Serotonin
Mutluluk hormonları deyince akla ilk gelen hormon serotonindir. Serotonin, vücuttaki ruh halini kontrol eder. Örneğin mutsuz olduğunuzda ya da depresyona girdiğinizde bilin ki serotonin seviyeniz düşmüştür. Ayrıca serotonin hormonu iyi hissettirmenin yanında iştah, uyku, saldırganlık, uyarılma, öğrenme ve hafıza üzerinde de etkilidir.
Peki serotonin hormonu nasıl artar? ?
Meditasyon yaparak stres seviyesini düşürmek ve 20 dakika güneşlenmek serotonini artırabilir. Ayrıca içeriğinde zengin triptofan bulunan yiyecekler de serotonini artırabilir.
2. Endorfin
Endorfin hormonu, bir nevi ağrı kesicidir. Başka deyişle, vücudun kendi ürettiği morfindir. Acı ve ağrıyı hafifletir. Ancak bu hormon sürekli üretilmez aksi halde kişinin hiçbir acıyı hissetmemesi söz konusu olur. Bu da onu yaşamsal olarak tehlikeye sokar. Ayrıca endorfin hormonu cinsel ilişkiden zevk almayı sağlar. Orgazm anında, fiziksel egzersiz sırasında veya gülerken salgılanabilir.
Peki endorfin hormonu nasıl artar? ?
Çikolata yemek, baharatlı gıdalar tüketmek, C ve B vitamini yönünden zengin besinler tüketmek ve vanilya ya da lavanta koklamak endorfin hormonunu artırır. Ayrıca yüzme, koşu gibi egzersizler de endorfini artırır.
3. Dopamin
Dopamin hormonu ise beynin ödül merkezleriyle ilgilidir. Özellikle bir işi yaparken motive olmamızı sağlar. Örneğin sınavdan yüksek not almak, bir oyunda seviye atlamak gibi sonucunda ödül alabileceğimiz eylemlerde dopamin devreye girer. Bu bağlamda sigara ve uyuşturucunun dopamin miktarını artırdığını söyleyebiliriz. Zaten bunun sonucunda bağımlılık başlıyor.
Dopamin ayrıca farklı fikirler üretme esnasında da devreye girer. Dopamin hormonu, kimi zaman gereğinden az veya fazla olabilir. Bu durum ise sonuç olarak parkinson hastalığına yol açabilir.
Peki dopamin hormonu nasıl artar? ?
Doymuş yağ oranı az besinler ile probiyotik gıdalar, yeterli uyku, müzik dinlemek, egzersiz ve yüksek protein dopamin hormununu artırır.
4. Oksitosin
Sevgi, aşk ve mutluluk hormonudur. Birisine sarıldığınızda, dokunduğunuzda ya da birisi sizi arzuladığında/ sevdiğinde ve sosyal ortamlarda vücudunuz oksitosin hormonu salgılar. Orgazm anında ve anneler bebeklerini emzirdiğinde de vücut oksitosin salgılar.
Peki oksitosin hormonu nasıl artar? ?
Oksitosin hormonu birine iyilik yaptığınızda, aşık olduğunuzda, hayal kurduğunuzda, cinsel ilişkide artabilir. Ancak bu hormon meyve yağları ve zengin protein içeren besinler ile de artar.
Ruh halimizi dengede tutmanın yolu mutluluk hormonlarından geçiyor. Peki mutluluk hormonu artıran besinler nelerdir?
- Kuşkonmaz: Vücudun serotonin salgılamasını sağlar. İçerisindeki folat seviyesinin yüksek olması, daha mutlu olmanıza yardım eder.
- Avokado: Son dönemin en popüler yiyeceklerinden biri olan avokado, B3 vitaminine sahiptir. Böylece serotonini artırır.
- Mavi patates: İçeriğinde bulunan iyot, vücudun mutluluk hormonları salgılamasını destekler.
- Domates: İçerisindeki likopen, depresyona sebep olan pro-inflamatuar bileşiklerin birikmesini önler. Böylece domates yemek de daha mutlu olmanıza yardım eder.
- Bitter çikolata: Sütlü çikolataya göre daha az şeker içerir. Böylece daha fazla mutlu olmanızı sağlar. Seks hormonlarını serbest bırakır ve hoşnutluk hissetmenizi sağlar.
- Yumurta: İçindeki L-triptofan seviyesi mutluluk hormonlarını artırır.
- Probiyotik gıdalar: Yoğurt, kefir gibi probiyotik besinleri tüketen kişilerin huzursuz bağırsak sendromu yaşama riski daha azdır. Bu hastalığın depresyonla da ilişkisi olduğunu belirtelim.
- Midye: İçeriğindeki iyot, depresyona karşı mücadele eder.
- Somon balığı: Omega-3 açısından zengin olduğu için depresyonla mücadelede iyidir.
- Yeşil yapraklı sebzeler: Bu sebzelerde folat adında bir B vitamini yer alır. Folat, vücudun serotonin üretimine destek olur.
- Ceviz: İçerisindeki triptofan vücuttaki serotonin seviyesini artırır. Böylece mutlu olmanızı sağlar.
Mutluluk hormonu artıran şeyler arasında hep besin önerileri verdik. Peki mutluluk hormonunu artırmak için başka ne yapmalıyız??
- Sosyal ortamlara girin
- İnsanlarla sohbet edin
- Sevdiklerinize sarılın
- Aromaterapi uygulayın➡️ “Aromaterapi ne oluyor ki?” diye soruyorsanız cevabı buraya tıklayarak öğrenebilirsiniz 🙂
- Bol bol gülün
- Egzersiz yapın➡️ Eğer egzersiz yapmaya vaktim yok diyorsanız HIIPA egzersizi ile tanışabilirsiniz. Okumak için buraya tıklayın
- Diyetinizde doymuş yağ asitlerine (hayvansal yağlara) daha az yer verin
- Probiyotik tüketin
- Düzenli uykuya özen gösterin
- Müzik dinleyin➡️ Bilim insanlarının onayladığı, mutluluk veren şarkıları dinlemek için; buraya tıklayın
- Meditasyon yapın
- Yeterli miktarda güneş ışığına maruz kalın
- Probiyotik besinler tüketin
Peki mutluluk hormonu azalması nelere sebep olur? İşte yanıtı:
Vücutta mutluluk hormonunun azalması çeşitli hastalıkları ve ruhsal bozuklukları beraberinde getirir:
- Parkinson: Vücutta dopamin hormonu seviyesi kimi zaman gereğinden fazla veya az olur. Bu durum sonuç olarak parkinson hastalığına yol açabilir.
- Depresyon: Serotonin seviyesinin az olması depresyona yol açabilir. Ayrıca serotonin seviyesinin fazla olması ise maniye yol açar.
- Mani: Mani, aşırı neşeli olma ve taşkınlık anlamına gelen psikolojik bir bozukluktur. Vücutta serotonin seviyesi bazı durumlarda azalabilir. Bu durum sonuç olarak maniye davetiye çıkarır.
- Stres: Modern hayatta stres kaçınılmaz bir durumdur. Stres bir hastalık değildir ancak birçok hastalığa sebep olabilir. Yüksek stres, serotonin hormonunun seviyesini düşürebilir. Sonuç olarak kişi daha mutsuz olur.
- Uykusuzluk: Serotonin eksikliği sonucunda uykusuzluk ortaya çıkabilir. Ancak uykusuzluk, aynı zamanda serotonin eksikliğinin sebebi de olarak da karşımıza çıkar.