Denizli sınırları içerisinde bulunan ve MÖ. 261-253 yılları arasında kurulduğu düşünülen Laodikeia Antik Kenti’nde oldukça önemli bir gelişme yaşandı! Antik şehrin en görkemli yapılarından birisi olan Laodikeia Batı Tiyatrosu’ndaki çalışmalar geçtiğimiz aylarda tamamlandı ve tiyatro ilk seyircilerini ağırladı. Prof. Dr. Celal Şimşek liderliğindeki ekip, iki yılda harikalar yaratarak tiyatroyu aslına uygun bir şekilde restore etti. Çalışmalar sırasında en ufak bir taş parçası dahi değerlendirildi. Öyle ki kullanılan malzemelerin %97’si orijinal! İşte, antik dönemin en ünlü sanat merkezlerinden birisi olan Laodikeia Batı Tiyatrosu’nun binlerce yıl sonra seyircisiyle buluşmasının hikâyesi…
Laodikeia Antik Kenti
Laodikeia Antik Kenti’nin bulunduğu bölgedeki insan yerleşiminin MÖ. 5500 yılına kadar uzandığı tahmin ediliyor. Ancak, bölgenin önemli bir şehir haline gelmesi çok daha sonraki yıllarda gerçekleşti…
Laodikeia, Büyük İskender’in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla kuruldu. Şehir, Seleukos İmparatorluğu’nun hükümdarı II. Antiokhos Teos tarafından eşi Laodikeia için, MÖ. 3. yüzyılın ortalarında inşa edildi.
MÖ. 130-129 yılları arasında Roma İmparatorluğu’nun himayesine giren şehir, döneminin en önemli metropolleri arasındaydı. Jeopolitik konumu ve iklim özellikleri sayesinde önemli bir sanat ve ticaret merkezi halindeydi. Milattan sonraki yıllarda ise şehir, özellikle dini bir merkez konumundaydı. İncil’de adı geçen 7 kiliseden biri, Laodikeia’da inşa edilmişti ve burası Hıristiyanlar tarafından kutsal kabul ediliyordu.
Laodikeia’nın dönemin en önemli şehirlerinden birisi olması, şehirde birbirinden değerli pek çok yapının da inşa edilmesine sebep oldu. Bu önemli yapılardan bazıları bir bütün olarak günümüze ulaşmayı başaramadı. Ancak bazı yapılar oldukça iyi bir şekilde varlığını sürdürüyor. Bu tarihi yapılar, kadim medeniyetlerin yaşamları hakkında oldukça önemli ipuçları barındırıyor. İşte o yapılardan bir tanesi de Laodikeia Batı Tiyatrosu olarak isimlendirilen antik tiyatro.
Laodikeia Batı Tiyatrosu
Laodikeia Antik Kenti, kendi döneminin önde gelen şehirlerinden birisiydi. Bu sebeple şehrin yüksek bir nüfusu ve sağlam bir ekonomisi vardı. Bu durum, şehirde önemli sanat faaliyetlerinin de gerçekleştirildiği anlamına geliyordu. Laodikeia’da birisi Helenistik, diğeri ise Roma İmparatorluk döneminde inşa edilen iki tiyatro bulunuyordu.
MÖ. 2. yüzyılda inşa edilen Batı Tiyatrosu, Helenistik dönemde inşa edilmişti ve şehrin ilk tiyatrosuydu. Dönemin mimari anlayışına uygun şekilde, doğal zemin üzerine oyularak yapılmıştı. Ayrıca, şehrin iklim özellikleri göz önünde bulundurularak, batı rüzgârlarından faydalanabilmesi için batıya bakacak şekilde inşa edilmişti. Tiyatro, yüzyıllar boyunca farklı sebeplerden ciddi hasarlara görse de günümüze ulaşmayı başardı.
Laodikeia Batı Tiyatrosu’nun restorasyonu
2013 yılından beri UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan tiyatroda yapılan çalışmalar, geçmiş medeniyetlere dair pek çok eser ve bilgiyi gün yüzüne çıkarmıştı. 2019 yılında Prof. Dr. Celal Şimşek liderliğindeki restorasyon çalışmaları başarıyla tamamlanmıştı. Oldukça titiz bir çalışma yürüten restorasyon ekibi, tiyatroyu orijinal yapısı bozulmadan restore etmeyi başardı…
Tarihi bir konser
Laodikeia Batı Tiyatrosu’nun restorasyon çalışmalarında her bir taş parçası dahi değerlendirildi. Öyle ki çalışmalar sırasında %97 orijinal malzeme kullanıldı. Antik tiyatronun açılısında tarihi anlar yaşandı. Binlerce yıl öncesinin önemli sanat merkezlerinden biri olan Laodikeia Batı Tiyatrosu, tekrar seyirciyle buluştu! 1690 yıl sonra gerçekleştirilen ilk sanat etkinliğinde, İzmir Devlet Senfoni Orkestrası “tarihi” bir konser verdi. Bu tarihi konser yaklaşık 15 bin kişi tarafından izlendi.
