ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Şehri Renk Cümbüşüne Çeviren Laleler

Şehri Renk Cümbüşüne Çeviren Laleler

Nurten Bengi Aksoy Yazar: Nurten Bengi Aksoy
24 Nisan 2015
Kategori: Tarih
0
Şehri Renk Cümbüşüne Çeviren Laleler
Share on FacebookShare on Twitter

Uzun, soğuk ve karanlık kış günlerinden sonra zor da olsa bahara kavuştuk nihayet. Yeşile duran ağaçlar, mor erguvanlar ve sarısıyla, siyahıyla, pembesiyle rengarenk laleler sardı bir anda dört bir yanımızı. Evet, özellikle de laleler… Yaklaşık on yıl öncesine kadar, İstanbul’un sembolü olan ve görmek için insanların yollara düşerek Emirgan’daki Lale Bahçesine gittiği o güzelim laleler…

Oysa son yıllarda nisan ayı geldi mi pek çok şehirde olduğu gibi ama özellikle İstanbul’da her yer laleyle doluyor. Parklar, bahçeler, yollar, refüjler, otoyolların kenarları, hatta umumi tuvaletlerin önü bile.

Yani laleler o kadar göz önüne çıktı, o kadar ayağa düştü ki bir zamanlar koca bir devre ismini veren lale, adeta gözden düşmüş bir sevgiliye dönüşüverdi. Ama her şeye karşın biz laleleri yine de seviyoruz, onun için de şöyle bir hikayesini anlatalım istedik.

1. Dağlarda doğan çiçek

tulipa dag
Anavatanı Pamir, Hindikuş ve Tanrı dağları olan lale; zambakgiller familyasından, Tulipa cinsini oluşturan ve süs bitkisi olarak yetiştirilen, soğanlı bir çiçektir.

2. İlk lale motifi

lale ebru sanati
Tarihi kaynaklara bakıldığında lale motifine ilk olarak Orta Asya’da Uygurlar döneminde, bir mezardan çıkarılan ipek bir kumaş üzerinde rastlanır.

3. Türklerle Anadolu’ya yolculuk

lale cini motif
Lale ve lale kültürünün Anadolu’ya Türklerle birlikte geldiği söylenir. XII. yüzyıldan beri Anadolu Selçuklularına ait sanat eserlerinde ve sonrasında, lale motiflerine çok yer verilişi, Türklerin laleyi çok sevdiğinin en güzel kanıtıdır.

4. İstanbul’u süsleyen çiçek

pembe lale
Padişah II. Selim devrinden itibaren, İstanbul saray ve bahçelerini süslemek için imparatorluğun çeşitli bölgelerinden lale ve sümbül soğanları ısmarlandığı söylenir.

5. Kırım’dan gelen soğan

renkli laleler
Örneğin; Padişah II. Selim, Kırım’ın güneyindeki Kefe’den 300.000 adet lale soğanı ısmarlamıştır. Türk çiçekçilik tarihiyle ilgili araştırmaları bulunan Turhan Baytop, “Lâle-i Rumi” denilen ve ayırıcı özelliklere sahip olan Osmanlı lalesinin Kefe’den getirilen bu lale soğanlarından elde edildiğini söyler.

6. Lamartin’in hatıraları

lamartine osmanli tarihi
Osmanlı’daki bu lale merakı İstanbul’a gelen yabancıların da ilgisini çekmiştir. Örneğin Fransız devlet adamı ve şair Lamartin, hatıralarında, Topkapı Sarayı’nı gezerek Türklerin doğaya yakınlıklarını anlatırken; çiçeklerle, özellikle lalelerle süslü bahçelerden dolayı da göz zevkine ne kadar önem verdiklerini anlatır.

7. ‘Tülbent’ten ‘Tulip’e

renkli lale
Bugün Avrupa ülkelerinde lale için kullanılan “tulip” veya “tulipe” kelimesinin öyküsünü Ogier Ghislain de Busbecq hatıratında şöyle anlatır: Adı geçen araştırmacı Anadolu topraklarında gezerken başına lale desenli tülbent örtmüş bir kadın görür ve bunun ne olduğunu sormak için işaret ettiğinde kadın tülbenti sorduğunu zannederek tülbent diye cevap verir. İşte bu yanlış anlaşılma lalenin Avrupa’da “tulip” ismiyle anılmasına sebep olur.

8. İstanbul’dan Avusturya’ya hediye soğan

istanbuldan avusturyaya
Lalenin Türkiye’den Avrupa’ya hangi tarihte götürüldüğü kesin olarak bilinmemekle birlikte Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Büyükelçisi Ogier Ghislain de Busbecq‘in, 1554 yılında İstanbul’dan Avusturya’da yaşayan dostu Carolus Clusius’a lale soğanları gönderdiği sanılmaktadır.

9. Hollanda’da ilk lale

hollanda lale bahcesi
Daha sonra Hollanda’ya giderek Leiden Üniversitesi’nde göreve başlayan Clusius, bu ülkede laleyi ilk yetiştiren ve lale endüstrisini kuran kişi olarak bilinmektedir.

10. Kırmızı Zambak

kirmizi lale
Ancak Avrupa’da lale merakının daha da önce başladığına dair kayıtlar da vardır. B. Belon adlı bir Fransız hekim 1549’da çıktığı Yakın Doğu seyahati sırasında İstanbul’a da uğramış ve hatıratında, “kırmızı zambak” diye söz ettiği lale çiçeğinin soğanlarından edinmek için bir çok yabancının gemilerle İstanbul’a geldiğinden söz etmiştir.

11. Tersine dönen yolculuk

hollanda lale
Bu yollarla Avrupa’ya özellikle de Hollanda’ya giden lale soğanlarından melezleme yoluyla yeni türler elde edilerek, oradaki lalecilik Osmanlı İmparatorluğu’na rakip bir durma gelmiş, hatta onu geçmiştir. Ne yazık ki zaman içinde lale, Osmanlı Devleti’ne Hollanda’dan getirilir olmuştur.

12. Lale Devri

lale devri minyatur
Gelelim Osmanlı’da bir zevk ve sefa dönemi olarak bilinen, 1718 yılında Avusturya ile imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayıp 1730 yılındaki Patrona Halil İsyanı ile sona eren Lale Devri’ne.

13. Zevk ve sefa dönemi

ucuncu ahmet cesmesi
Padişah III. Ahmet ile sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa‘nın yönetiminde, “Zevk ve sefâ” devri olarak bilinen Lale Devri, adını o dönemde İstanbul’da yetiştirilen ve zamanla ünü dünyaya yayılan lale çiçeklerinden almıştır.

14. Sadabat’ta lalezar

harem saray
Pasarofça Anlaşmasıyla başlayan bu barış devri; Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın gayretleriyle çeşitli yenileşme ve imar çalışmalarının başladığı, ilk matbaanın kurulduğu, İstanbul’un eğlence yerleri ve lalelerle süslendiği bir modernleşme ve güzelleşme dönemidir.

Evliya Çelebi, Seyahatnâme adlı eserinde o yıllarda Kâğıthâne’de bir lalezâr kurulduğunu ve burada “Kâğıthane Lalesi” denilen rengârenk bir lale türünün yetiştirildiğini anlatır.

15. Lale borsası

galata laleler
Lale Devri’nde, lale çiçeği devre adını verecek kadar sevilmiş ve öylesine bir tutku haline gelmiş, lale soğanları öylesine astronomik fiyatlara satılır olmuştur ki Sadrazam Damat İbrahim Paşa bir lale borsası kurulmasını emretmiştir.

16. Bir devrin sonu

patrona halil isyani
Ama ne yazık ki bu modernleşme dönemi kısa sürmüş, 1730 yılında yapılan yeniliklere ve israfa karşı çıkan Patrona Halil ve adamlarınca çıkarılan bir isyan sonunda Lale Devri de lalenin saltanatı da sona ermiştir.

17. Ağlayan gelin

ters lale
Yurdumuzda “ağlayan gelin” olarak da adlandırılan, doğal bir şekilde Erzurum, Adıyaman ve Hakkari’de yetişen bir lale türünden yani ‘ters lale’den de bahsetmeden geçmeyelim. Lalenin tersine, çiçekleri yere doğru bakan bu bitkinin çiçeği değişik renkleriyle de çok estetik bir görünüm sergiler.

18. Dileğimiz…

lale bahcesi cocuk
Şehirlerin çiçeklerle süslenmesi, güzelleştirilmesi tabii ki çok güzel bir hizmet. Ama gönül, bu çiçeklere harcanan paraların, çiçek dikme konusunda biraz tasarrufa gidilerek eğitime, sokak çocuklarına ya da etkileri yüreklerde açacak daha kalıcı hizmetlere harcanmasını istiyor. Bizden söylemesi.

19. Bonus: Sarı Laleler

PaylaşTweetleGönder
Nurten Bengi Aksoy

Nurten Bengi Aksoy

İleri
Rusya’ya İnceden Gider Yapan Jöleliye Putin’den Gelecek 8 Olası Tepki

Rusya'ya İnceden Gider Yapan Jöleliye Putin'den Gelecek 8 Olası Tepki

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Güvenlikten Tekniğe: Oral Seks Hakkında Bilinmesi Gerekenler
+18

Güvenlikten Tekniğe: Oral Seks Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Klasik Tıraş Bıçaklarıyla Vedalaşın! En İyi Sakal Tıraş Makineleri
Alışveriş

Klasik Tıraş Bıçaklarıyla Vedalaşın! En İyi Sakal Tıraş Makineleri

Size Bambaşka Dünyaların Kapılarını Aralayacak En İyi 22 Fantastik Netflix Dizisi
Dizi

Size Bambaşka Dünyaların Kapılarını Aralayacak En İyi 22 Fantastik Netflix Dizisi

Klasik Tıraş Bıçaklarıyla Vedalaşın! En İyi Sakal Tıraş Makineleri
Alışveriş

Klasik Tıraş Bıçaklarıyla Vedalaşın! En İyi Sakal Tıraş Makineleri

23 Ocak 2021
Size Bambaşka Dünyaların Kapılarını Aralayacak En İyi 22 Fantastik Netflix Dizisi
Dizi

Size Bambaşka Dünyaların Kapılarını Aralayacak En İyi 22 Fantastik Netflix Dizisi

23 Ocak 2021
şarkı
Müzik

Tüm Hayranları Heyecanla Beklediği Halde Ünlü Şarkıcıların Konserlerinde Söylemeyi Reddettiği 11 Hit Şarkı

23 Ocak 2021
Kişisel Uçaklaradan Su Altında Yaşama: Eskiden 21. Yüzyılla İlgili Yapılan Birbirinden Tuhaf Tahminler
ListeList Özel

Kişisel Uçaklaradan Su Altında Yaşama: Eskiden 21. Yüzyılla İlgili Yapılan Birbirinden Tuhaf Tahminler

23 Ocak 2021
Yok Böyle Bir Lezzet! Evinizde İtalya Rüzgarları Estirecek En Lezzetli ve Pratik Lazanya Tarifi
Yeme - İçme

Yok Böyle Bir Lezzet! Evinizde İtalya Rüzgarları Estirecek En Lezzetli ve Pratik Lazanya Tarifi

23 Ocak 2021
Güvenlikten Tekniğe: Oral Seks Hakkında Bilinmesi Gerekenler
+18

Güvenlikten Tekniğe: Oral Seks Hakkında Bilinmesi Gerekenler

23 Ocak 2021
Kimyasal İçeren Ürünlerle Vedalaşın! En İyi Doğal – Organik Deodorantlar
Alışveriş

Kimyasal İçeren Ürünlerle Vedalaşın! En İyi Doğal – Organik Deodorantlar

23 Ocak 2021
Kontrolü Elinize Alın: Kaygıyı Heyecana Dönüştürmek İçin Neler Yapabilirsiniz?
Sağlıklı Yaşam

Kontrolü Elinize Alın: Kaygıyı Heyecana Dönüştürmek İçin Neler Yapabilirsiniz?

23 Ocak 2021
Theodora: Seks İşçiliğinden İmparatoriçeliğe Uzanan Hayatıyla Bizans Tarihine Damga Vuran Kadın
Kadın

Theodora: Seks İşçiliğinden İmparatoriçeliğe Uzanan Hayatıyla Bizans Tarihine Damga Vuran Kadın

22 Ocak 2021
Kadınlar Kokunuzla Aşk Yaşayacak!  Afrodizyak Etkili En İyi 10 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kadınlar Kokunuzla Aşk Yaşayacak! Afrodizyak Etkili En İyi 10 Erkek Parfümü

22 Ocak 2021
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
ListeList Özel

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri

15 Mart 2020
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Kadın

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü

8 Haziran 2019
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

ListeList
Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.