34 Fotoğrafla Kıbrıs’ın Hayalet Şehri Kapalı Maraş’ın Hikayesi

Bir zamanlar turizm ve mimarinin cenneti olan Maraş yani Varosha, dünya starları ve zenginlerinin uğrak noktalarından birisiydi. Savaş çıkmadan önce dünyanın varlıklı insanlarının uğradığı bu yere Marliyn Monroe’dan Sophia Loren’e kadar birçok ünlü isim uğradı.

Kıbrıs halkı iç savaş ve harekat sonrasında evlerini ve dükkanlarını arkalarında bırakmak zorunda kaldı. Peki şimdinin hayalet şehri, en parlak olduğu zamanlar nasıl görünüyordu, şimdi nasıl ve hikayesi neydi?

Maraş, diğer ismiyle “hayalet şehir”, Mağusa ilçesindeydi ve modern mimarisi ile dünyanın en lüks turizm merkezlerinden birisiydi (1973-74)

Kıbrıs’ın gözde bölgelerinden Maraş’ın Yunanca ismi ise Varosha’dır

13 Ağustos 1974 yılında İkinci Kıbrıs Harekâtı ile Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir

Anlaşmalar sonrası bölge yerleşim ve iskana kapatılmıştır

1974 öncesi Akdeniz’in en ünlü tatil merkezlerinden biri olan Maraş, Kıbrıs’ı ikiye ayıran Yeşil hat tampon bölgesindedir

TSK mensupları ile orduevi yanında bulunan kız öğrenci yurdunda kalan öğrenciler dışında da içeriye giriş kapatılmıştır

Yalnızca arazi değeri 100 milyar doları aştığı tahmin edilen şehrin turizm yönündeki yapılanması takriben 1960 yılında başlamıştır

6,5 km uzunluğundaki deniz kıyısında boydan boya uzanan Maraş’ın, 1970’lerde adanın %50 üzeri oranda oteli bulunuyordu

Yalnızca bu bölgenin otel yatak sayısı, bugünkü KKTC’deki toplam otel yatak sayısına eşit bir kapasiteye sahipti

45 otel, 60 apartman otel (toplam 10.000 üzeri yatak kapasitesi)

Şehirde 3000 civarı büyüklü küçüklü ticari iş yeri, 99 eğlence merkezi, 25 müze, 24 sinema ve tiyatro, 21 banka, 2 spor tesisi bulunuyordu

1970-1974 yılları arasında en parlak dönemini yaşayan şehirde bulunan ünlüler arasında Sophia Loren, Elizabeth Taylor ve…

Richard Burton, Raquel Welch, Brigitte Bardot gibi sanatçılar yer alıyordu.

Zamanında Maraş’ta bulunan, İngiliz Kraliyet ailesinin yaptığı Golden Sands Hotel, rivayete göre dünyanın ilk 7 yıldızlı otelidir

Otelin içinde ulaşımı sağlayan bir de raylı sistem bulunmaktadır

Ayrıca arabayla otele girdikten sonra direkt odalara çıkmak mümkündür

Basamakların altın kaplı olduğu da söylentiler arasındadır

Şehir genelinde 4469 ev, 143 resmi daire, 9 kilise, türbe ve mezarlık, 8 okul bulunuyordu

Bu bölge tek başına özellikle 1973 yılında bütün Kıbrıs’ın turzim sektöründeki toplam gelirinin %53,7’sini sağlıyordu

Türkiye’nin 14 Ağustos 1974’deki 2. askeri müdahelesinden sonra Maraş, TSK ve BM askerinin haricinde sivil halka kapatılmıştır

Takas amaçlı bir siyasi koz olarak tutulan bölge, savaşın ve anlaşmazlıkların simgesi gibi, 39 yıldır terk edilmiş vaziyette ve kapalı duruyor

Şehirdeki yapılar bu geçen zaman içinde yağmalanmış ve uzun süre kullanılmadıklarından dolayı harabeye dönüşmüş durumda

1974 sabahından sonra zaman donmuş ve o hiç uyumayan şehir, o günden beri askeri sessizliğe bürünmüş

39.000 nüfuslu kentsel yaşam kalitesinin yerini artık hayvanların bile zor yaşadığı bir ortama bırakmıştır

BM askerleri tarafından özel koruma altına alınan ve düzenli olarak bakımı yapılan üç binanın haricinde tüm binalar kaderine terk edilmiş vaziyettedir

Kapalı Maraş’taki otel ve işyeri binalarının önemli bir bölümü uluslararası kurum ve kuruluşların yatırımları ile inşa edilse de, toprakları Kıbrıs halkına aittir

Bu bölgenin geneli Kıbrıs Türk Evkaflarından Abdullah Paşa Vakfı, Lala Mustafa Paşa Vakfı ve Tekkelitika Vakfı’nın…

Koçanlı (tapulu) malı olduğu söylenmektedir

Şimdilerde bu bölgede sanki hiç kimse yaşamamış, burası hiç olmamış gibi davranılıyor

Türkiye’nin merdaneli çamaşır makinesiyle çamaşır yıkadığı o zamanlarda bölgede tam otomatik çamaşır makinesi kullanılıyordu

Siyah-beyaz televizyonlar da yaygındı

Ve buzdolabı da lüks sayılmıyordu

Zamanın ileri teknoloji fırını aslında bugün bir müzede yer almalıydı

Ve yağmalanmış bir oda… Burası Kıbrıs’ın Hayalet Şehri Kapalı Maraş…