ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » 3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924

3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
3 Mart 2019
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924
Share on FacebookShare on Twitter

Cumhuriyet’in ilanı, Mustafa Kemal’in kafasındaki çağdaş devlet ve modern toplum yapısı için ilk aşamayı ifade ediyordu. Bugün bile baktığımızda hak verdiğimiz Ulu Önder, ilerlemeyi sürekli kılma anlayışıyla bir dizi eyleme girişmiş ve böylece büyük devrimin amacına uygun bir ruha sahip olduğunu göstermiştir. Toplumun her alanına etki edecek yenilikçi anlayışla şekillenen bu aksiyonlar, genç Cumhuriyet’in gelişimi için birer evreyi temsil etmekteydi. Ancak bu aşamaların sağlıklı bir şekilde kabul görülmesini sağlayacak bazı önemli yazısız kurallar, şartlar olduğunu gören Mustafa Kemal her evreyi hassasiyetle gözlemlemiş  ve en üst düzey faydayı sağlayacak sonuçlar için ince eleyip sık dokumuştur.

Devrimin basamaklarını simgeleyen aşamalar “olmazsa olmaz” niteliğine sahip olan üçünün bugün yıl dönümü. Halifeliğin kaldırılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu, ile Diyanet İşleri Başkanlığı 95 yaşında bugün. TBMM tarafından yasalaştırılan ve Türkiye’nin aydın geleceği için “mutlak” atılması gerektiği gözüken bu adımlara dair detayları biliyor muyuz?

Halifeliğin kaldırılması

Emperyalist amaçlarla birbirlerine üstünlük kurmak isteyen malum Avrupa devletleri kıran kırana bir yarışın içinde ne yapacaklarını gayet iyi biliyorlardı.

Osmanlı Devleti ile ilişkilerini kah sıkı da tutsa, kah küçük bir çocuk gibi tavırlı da olsa, İslamiyet’in etkin olduğu yerlerde devlet yöneticilerini ve dolayısıyla halifelik makamından dolayı dönemin padişahlarını araç olarak kullanma niyetindeydiler. “Kullandılar mı?” sorusuna cevabı tarih verdiği için cevaplamadan geçtiğimiz bu aşamada, makamın kaldırılmasına dair birkaç detay paylaşalım.

Bir garip haller

Saltanatın, Balkan Savaşı ve Birinci Dünya Savaşı’ndaki basiretsizliğin bardağı taşıran son damlalar olmasıyla kaldırılması itirazı gerektirecek bir sebep değildi. Uygun bir zamanlamayla bu makama son verildi ve modernleşmek isteyen ülkenin tek yetkili makamı Türkiye Büyük Millet Meclisi oldu. Saltanat makamının kaldırıldığı 1 Kasım 1922 tarihinde padişahların diğer bir unvanı olan hilafet de ayrı bünyeye büründürüldü. “Zamanlama” olgusuna önem veren Mustafa Kemal, bu makamın yok edilmesini ertelemeyi uygun buldu. Ta ki 3 Mart 1924 tarihine dek.

Yaklaşık üç buçuk yıl boyunca halifelik taslayan Abdülmecit, kendisine çizilen sınırları birden fazla kez aştığında kendi ayağına sıktığının farkında değildi. Çünkü TBMM’nin eline koz veriyor ve makamındayken yaptıklarının topluma, devlet yapılanmasına zarar verdiğini görmüyordu.

Olanlar oldu ve TBMM’ye getirilen bir kanun teklifiyle hilafet son buldu. Abdülmecit ile akrabaları ve destekçilerinin bir kısmı yurt dışının yolunu tuttu.

Tevhid-i Tedrisat ve öğretimde bağımsızlık

Okul hayatı boyunca gördüğümüz klasik bilgilerde olduğu gibi “öğretimde birlik” anlamını taşıyan bu kanunun ülke tarihinde oldukça önemli bir yeri var.

Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde iç işleri kapısı açık ev  misali önüne gelenin girip çıktığı ve şeffaflıktan ziyade isteyenin istediği gibi müdahale etmesini kolaylaştıran bir yapıya müsaitti. Avrupalı devletler devletin bünyesinin kontrol şansı olmayan okullarda farklı planlarını uygulamaya koymuş fakat ne hikmetse buna dair bir önlem alınamamıştı. Öğretimin tek elden yürütülmesini milliyetçilik kapsamında önemli görenleri attığı adımla bir “makus talih” daha yenilecekti.  Cumhuriyet’in ilanından önce de öğretimde birlik sağlanmasını şart koşan Mustafa Kemal ve arkadaşlarının gayretiyle bu konudaki tasarı meclise sunulur. Ezici bir çoğunlukla kabul edilen Tevhid-i Tedrisat, çağdaşlaşmanın bir diğer “mutlak” adımını oluşturuyordu.

Diyanet İşleri Başkanlığı

Toplumun din konusundaki hassasiyetlerin göz ardı edilemeyeceği gerçeği karşısında, çağın gereksinimlerini karşılamaktan uzak bir görüntü sergileyen  Şer’iye ve Evkaf Vekâletinin kaldırılması gerekiyordu. Aynı gün (3 Mart) bir başka kanun teklifi ile bu kurum tarihe gömülürken, din olgusunu çağdaş seviyeye daha kolay yükseltmek için Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuştu.

Dinin Araplaştırılması kabul edilmedi

Bu kurum sayesinde “dinin vicdanlarda” yaşatılması için gereken özgürlük alanının açılması hedeflenmişti.

Kurumun başkanlığına da, Mustafa Kemal ve arkadaşları hakkında fetva vererek idam edilmesi gerekliliğini vurgulayan Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Beyfendi’nin karşısında durup, aksi yönde fetva yayımlayan Rıfat Börekçi getirilmişti.

 

Paylaş153TweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum.İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim.2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Merkür Retrosu Etkileriyle 4 – 10 Mart Haftalık Burç Yorumları

Merkür Retrosu Etkileriyle 4 - 10 Mart Haftalık Burç Yorumları

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Varlığı Bilindiği Halde Keşfedilmesi 375 Yıl Süren Kayıp Kıta: Zelandiya
Tarih

Varlığı Bilindiği Halde Keşfedilmesi 375 Yıl Süren Kayıp Kıta: Zelandiya

Harry Potter Filmleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Hiç Duymadığınız 20 Gerçek
Film

Harry Potter Filmleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Hiç Duymadığınız 20 Gerçek

Telaffuz Etmek Mümkün Değil! Dünya Üzerindeki En Uzun İsme Sahip 5 Yer
ListeList Özel

Telaffuz Etmek Mümkün Değil! Dünya Üzerindeki En Uzun İsme Sahip 5 Yer

Kedi/Köpek Sahipleri Buraya! Minik Dostunuz İçin Zehirli Olabilecek 10 Bitki Türü
Hayvansever

Kedi/Köpek Sahipleri Buraya! Minik Dostunuz İçin Zehirli Olabilecek 10 Bitki Türü

Format Değişiyor! Netflix’in Sevilen Dizisi You’nun 4. Sezonuna Dair Bilinen Detaylar
Dizi

Format Değişiyor! Netflix’in Sevilen Dizisi You’nun 4. Sezonuna Dair Bilinen Detaylar

Tüm Detaylarıyla: Bitcoin Ve Ripple Arasındaki Fark Nedir?
Teknoloji - Bilim

Tüm Detaylarıyla: Bitcoin Ve Ripple Arasındaki Fark Nedir?

Zeytin Ağacı Dizisiyle Popüler Hale Gelen “Aile Dizimi” Kavramı Tam Olarak Ne İfade Ediyor?
ListeList Özel

Zeytin Ağacı Dizisiyle Popüler Hale Gelen “Aile Dizimi” Kavramı Tam Olarak Ne İfade Ediyor?

Bıçakçı Petri: Galata Canavarı Lakaplı Osmanlı İmparatorluğu’nun En Korkunç Seri Katili
Tarih

Bıçakçı Petri: Galata Canavarı Lakaplı Osmanlı İmparatorluğu’nun En Korkunç Seri Katili

Antik Dönemin En Eski ve En Görkemli Yapılarından Biri: Karnak Tapınağı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Antik Dönemin En Eski ve En Görkemli Yapılarından Biri: Karnak Tapınağı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Subway Surfers’dan Ludo King’e: 2022 Yılında En Çok İndirilen 10 Mobil Oyun
Oyun

Subway Surfers’dan Ludo King’e: 2022 Yılında En Çok İndirilen 10 Mobil Oyun

İsveç Köftesi De Türklerinmiş! Popüler Yiyeceklerin Hiç Bilmediğimiz Kökenleri
ListeList Özel

İsveç Köftesi De Türklerinmiş! Popüler Yiyeceklerin Hiç Bilmediğimiz Kökenleri

Popüler Kripto Para Birimi Bitcoin’den Kaç Tane Kaldı? Bütün Bitcoin’ler Üretildiğinde Ne Olacak?
Teknoloji - Bilim

Popüler Kripto Para Birimi Bitcoin’den Kaç Tane Kaldı? Bütün Bitcoin’ler Üretildiğinde Ne Olacak?

Aman Dikkat! Kavurucu Sıcaklardan Korunmak İçin Yapabileceğiniz 8 Şey
ListeList Özel

Aman Dikkat! Kavurucu Sıcaklardan Korunmak İçin Yapabileceğiniz 8 Şey

Glikolik Asitten Retinole: En Etkili Yaşlanma Karşıtı Cilt Bakım Bileşenleri
Sağlıklı Yaşam

Glikolik Asitten Retinole: En Etkili Yaşlanma Karşıtı Cilt Bakım Bileşenleri

Lojistikten Haberleşmeye: Üstlendikleri Rollerle İkinci Dünya Savaşı’nın Seyrini Değiştiren 8 Hayvan
Tarih

Lojistikten Haberleşmeye: Üstlendikleri Rollerle İkinci Dünya Savaşı’nın Seyrini Değiştiren 8 Hayvan

Karantina Uygulaması Sırasında 160.000’den Fazla İnsanın Yaşamını Kaybettiği Ölüm Adası: Poveglia
Seyahat

Karantina Uygulaması Sırasında 160.000’den Fazla İnsanın Yaşamını Kaybettiği Ölüm Adası: Poveglia

Oyun Severlerin Dört Gözle Beklediği The Last of Us Remake Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Oyun

Oyun Severlerin Dört Gözle Beklediği The Last of Us Remake Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Ağaç Dalları Ve Deniz Kabuklarından Muhteşem Heykeller Yapan Sanatçı Debra Bernier’den 23 Eşsiz Çalışma
ListeList Özel

Ağaç Dalları Ve Deniz Kabuklarından Muhteşem Heykeller Yapan Sanatçı Debra Bernier’den 23 Eşsiz Çalışma

Uzmanlar Açıkladı: Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Bilmeniz Gereken 8 Şey
Sağlıklı Yaşam

Uzmanlar Açıkladı: Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Bilmeniz Gereken 8 Şey

Ev Dekorasyonunuzun Vazgeçilmezi Olacak En İyi 8 Duvar Saati Modeli
Alışveriş

Ev Dekorasyonunuzun Vazgeçilmezi Olacak En İyi 8 Duvar Saati Modeli

Maria Victoria Henao
Tarih

Dünyaca Ünlü Uyuşturucu Karteli Pablo Escobar’ın Eşi Maria Victoria Henao’nun Hayat Hikayesi

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

12 Temmuz 2022
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel
Seyahat

Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel

7 Mart 2021
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Varlığı Bilindiği Halde Keşfedilmesi 375 Yıl Süren Kayıp Kıta: Zelandiya
Tarih

Varlığı Bilindiği Halde Keşfedilmesi 375 Yıl Süren Kayıp Kıta: Zelandiya

10 Ağustos 2022
Harry Potter Filmleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Hiç Duymadığınız 20 Gerçek
Film

Harry Potter Filmleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Hiç Duymadığınız 20 Gerçek

10 Ağustos 2022
Telaffuz Etmek Mümkün Değil! Dünya Üzerindeki En Uzun İsme Sahip 5 Yer
ListeList Özel

Telaffuz Etmek Mümkün Değil! Dünya Üzerindeki En Uzun İsme Sahip 5 Yer

10 Ağustos 2022
Kedi/Köpek Sahipleri Buraya! Minik Dostunuz İçin Zehirli Olabilecek 10 Bitki Türü
Hayvansever

Kedi/Köpek Sahipleri Buraya! Minik Dostunuz İçin Zehirli Olabilecek 10 Bitki Türü

10 Ağustos 2022
Format Değişiyor! Netflix’in Sevilen Dizisi You’nun 4. Sezonuna Dair Bilinen Detaylar
Dizi

Format Değişiyor! Netflix’in Sevilen Dizisi You’nun 4. Sezonuna Dair Bilinen Detaylar

10 Ağustos 2022
Tüm Detaylarıyla: Bitcoin Ve Ripple Arasındaki Fark Nedir?
Teknoloji - Bilim

Tüm Detaylarıyla: Bitcoin Ve Ripple Arasındaki Fark Nedir?

10 Ağustos 2022
Zeytin Ağacı Dizisiyle Popüler Hale Gelen “Aile Dizimi” Kavramı Tam Olarak Ne İfade Ediyor?
ListeList Özel

Zeytin Ağacı Dizisiyle Popüler Hale Gelen “Aile Dizimi” Kavramı Tam Olarak Ne İfade Ediyor?

10 Ağustos 2022
Bıçakçı Petri: Galata Canavarı Lakaplı Osmanlı İmparatorluğu’nun En Korkunç Seri Katili
Tarih

Bıçakçı Petri: Galata Canavarı Lakaplı Osmanlı İmparatorluğu’nun En Korkunç Seri Katili

9 Ağustos 2022
Antik Dönemin En Eski ve En Görkemli Yapılarından Biri: Karnak Tapınağı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Antik Dönemin En Eski ve En Görkemli Yapılarından Biri: Karnak Tapınağı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

9 Ağustos 2022
Subway Surfers’dan Ludo King’e: 2022 Yılında En Çok İndirilen 10 Mobil Oyun
Oyun

Subway Surfers’dan Ludo King’e: 2022 Yılında En Çok İndirilen 10 Mobil Oyun

9 Ağustos 2022
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
Alışveriş

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar
Alışveriş

Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar

8 Haziran 2022
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.