Uzay bilimlerinin günümüzde altın çağını yaşadığını söylemek abartılı olmaz. 2022 yılında farklı ülkelerin yürüttüğü uzay araştırmaları sayesinde uzay hakkında pek çok yeni şey öğrendik. 2023 yılında ise uzaya dair bildiğimiz şeylerin sayısı daha da artacak. Çünkü teknolojik ilerleme, başta güvenlik olmak üzere uzay çalışmalarının gelişmesini sağlıyor. Ancak çok değil, birkaç on yıl önce uzay çalışmaları bugünkü şeklinden oldukça farklıydı. Özellikle de güvenlik önlemleri konusunda! İşte 2003 yılında meydana gelen Columbia Uzay Mekiği faciası da bu nedenle yaşanmıştı!
Tüm dünyanın gözleri önünde gerçekleşen facia nedeniyle, evlerine, Dünya’ya dönme umuduyla yola çıkan 7 astronot, ne yazık ki bu yolculuğu hiçbir zaman tamamlayamadı. Columbia isimli uzay mekiği, Dünya atmosferine girdikten kısa bir süre sonra infilak etti! Öte yandan facianın ardından yapılan incelemeler, kazanın önlenebilir olduğunu ortaya koydu ve zaten yeterince üzücü olan faciayı daha da trajik hale getirdi! İşte, Columbia Uzay Mekiği kazası hakkında bilmeniz gerekenler…
Columbia Uzay Mekiği 1981 yılında üretildi
Amerika Birleşik Devletleri’nin başarılı geçen Apollo 11 uzay görevi, bütün ulusun uzayı keşfetmek konusundaki iştahını kabartmıştı. İşte bu nedenle 1981 yılında, daha üstün bir teknolojiyle donatılmış yeni bir uzay mekiği inşa edildi. Uzay mekiğine, ülkenin uzayı keşfetme arzusuna gönderme yapacak şekilde, “Columbia” ismi verildi. Columbia, ilk uzay yolculuğunu da aynı yıl gerçekleştirdi.
Takip eden süreçte Columbia, uzaya tam 27 başarılı sefer gerçekleştirdi. Ancak uzay mekiği, trajik bir şekilde Dünya’dan 28 defa kalkış yapmıştı
Columbia, Dünya’dan son kez 16 Ocak 2003 tarihinde ayrıldı. Rick D. Husband, William C. McCool, Michael P. Anderson, Kalpana, David M. Brown, Laurel Clark ve Ilan Ramon isimli 7 astronottan oluşan mürettebat, farklı uzmanlık alanlarında, farklı deneylerin gerçekleştirilmesi için “STS-107” isimli bir uzay programı kapsamında yola çıktı.
Bununla birlikte kalkış sırasında uzay mekiğinden kopan bir parça, mekiğin kanatlarından birine çarpmış ve kanadın hasar görmesine neden olmuştu. Ancak bu beklenmedik gelişme, mürettebatın ciddi bir sorunla karşılamasına neden olamadı.
Mürettebat, Columbia’nın Dünya yörüngesinde dolaştığı 16 gün boyunca hiçbir sorunla karşılaşmadı. Görev başarıyla tamamlanmış, eve dönme vakti gelmişti…
Uzay mekiği 1 Şubat 2003’te Dünya’ya dönmek üzere harekete geçti. Fakat ne yazık ki Columbia, bu son yolculuğunda dünyaya inmeyi başaramadı. Kalkış esnasında hasar alan kanat bölümü, mekiğin “eve dönüşü” sırasında daha ciddi sorunlara neden yoldu.
Columbia Uzay Mekiği, atmosfere girdikten bir süre sonra infilak etti!
Columbia, eve dönüş yolculuğunda ses hızından 23 kat daha hızlı ilerliyordu! Bu nedenle mekiğin kanadındaki hasar büyümüştü. Nihayetinde Columbia Uzay Mekiği, atmosfere girdikten bir süre sonra infilak etti. 7 kişilik mürettebatın tamamı hayatını kaybetti, Columbia, eve dönmeyi hiçbir zaman başaramadı…
Atmosferde infilak eden uzay mekiğinin parçaları binlerce kilometrekarelik alana dağıldı!
Çok sayıda Amerikalı, mekiğin korkunç alevler çıkararak gökyüzünde süzüldüğüne tanıklık etmişti. Öte yandan mekiğin parçaları, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki birden fazla eyaletin topraklarına dağılmıştı. Arama kurtarma çalışmalarına 25 binden fazla kişi katıldı.
Çalışmalar sırasında uzay mekiğine ait 84 binden fazla enkaz parçası bulundu. Ancak bu parçalar, mekiğin yalnızca yüzde 40’lık bölümünü oluşturuyordu! Geri kalan parçalar, hiçbir zaman bulunamadı.
Korkunç trajedinin ardından yapılan incelemeler, kazanın önlenebilir olduğunu ortaya çıkardı!
Yani NASA, uzay mekiğinin kalkış anında aldığı hasarı görmezden gelmesiydi, Columbia’daki 7 astronot Dünya’ya dönmeyi başarabilirdi. Ancak yetkililer, mekiğin kanadındaki hasarın görmezden gelinebilecek denli önemsiz olduğunu düşünmüşler ve mürettebatı da bu doğrultuda bilgilendirmişlerdi. Oysa eğer uzay mekiğindeki hasar ciddiye alınsaydı, astronotlar tarafında düzeltilebilir, bu korkunç trajedi yaşanmayabilirdi…
Kaynak: 1
