ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » İp Üstünde Yürüyen, Dans Eden Hatta Kurban Kesen Canbazların Bilinmeyen 10 Özelliği

İp Üstünde Yürüyen, Dans Eden Hatta Kurban Kesen Canbazların Bilinmeyen 10 Özelliği

Mehtap Doğan Yazar: Mehtap Doğan
4 Ekim 2015
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Çocukluğu 1940’lı yıllara rastlayan herkesin, ip canbazları üzerine anlatacak bir anısı illaki vardır. Sinemanın henüz yaygınlaşmadığı, televizyonunsa hayal olduğu o yıllarda her yaştan insanın en büyük eğlencesi canbazhaneler, efsaneleşmiş kahramanlarıysa ip canbazlarıydı. Değişen eğlence anlayışıyla birlikte ip canbazlarının sayıları giderek azalmaya, canbazhaneler de birer birer kapanmaya başladı. İp üstünde yürüyen, dans eden hatta kurban kesen canbazlar, şehzadeler için yapılan sünnet şölenlerinin de baş aktörleriydi.

1. Canbaz mı cambaz mı?
canbaz-mi-cambaz-mi-listelist

Genellikle cambaz olarak kullanılsa da doğrusu canbazdır. Son hecesindeki “baz” Farsçada ‘oynamak’ anlamına gelir. Bu nedenle canbazlara “canıyla oynayanlar” da denilir.

2. Surname-i Humayun Şenlikleri’nin baş aktörleri

1582 yılında, At Meydanı’nda, Şehzade Mehmet için yapılan sünnet şöleni eğlencelerinin baş aktörleri canbazlardı. Dünyada eşi benzeri olmayan ve bir karnaval havasında geçen Surname-i Humayun şenliklerinde cesaret ve hüner isteyen gösterilerin en iyisini ip canbazları yapardı.

3. Canbaziye Mahallesi, Canbaziye Sokak, Canbaz Çıkmazı

canbaziye-mahallesi-canbaziye-sokak-canbaz-cikmazi-listelist

Canbazhanelerin ve ip canbazlığı geleneğinin tarihi çok eskilere dayanıyor. Osmanlı döneminin en meşhur canbazı Üsküdarlı Sipahi’ye göre, o dönemlerde yardımcılarıyla birlikte 2 bine yakın ip canbazı bulunuyordu. Çeşitli kaynaklara göre bu canbazlar İstanbul’un Kocamustafapaşa semtinde bulunan Canbaziye Mahallesi’nde yaşıyorlardı. Hala aynı yerde Canbaziye Sokak, Canbaziye Mahallesi, Canbaz Çıkmazı yazan tabelalar bulunuyor.

4. Karaman’da Canbaz Kadı Türbesi

karamanda-canbaz-kadi-turbesi-listelist

Konya Karaman’da Osmanlı dönemine ait olduğu düşünülen Canbaz Kadı Türbesi bulunuyor. Fenari Mahallesi’ndeki kesme taştan inşa edilmiş sekizgen türbenin, giriş kemerinin üstünde Latin alfabesiyle “Karaman Beglerinden II.Ibrahim Beg’in Kadiaskeri Canbaz Kadi Abdurrahman Efendi Türbesi, 1535” yazıyor. Türbenin içinde ise bir tane tabut bulunuyor. Fakat burada Cambaz Kadı Abdurrahman’ın ailesinin mezarının da bulunduğu söyleniyor.

5. Efsane ip canbazı Abdullah

efsane-ip-canbazi-abdullah-listelist

Cumhuriyet döneminde ipe ilk çıkan canbaz Adapazarlı Abdullah’tı. İp üzerinde kurban kesen, ince topuklu ayakkabıyla yürüyen efsane ip canbazı, 25 yıl boyunca neredeyse bütün Anadolu’yu tel üstünde gezdi. Ancak 57’sindeyken dut ağacından düşüp hayatını kaybetti. 16 Yaşındayken ip canbazlığına gönül veren Abdullah Yıldız, jimnastikçi kıyafetleri, atletik yapısı ve bakımlılığıyla da alanında çığır açtı.

6. Devletten canbazlara özel vagon

devletten-canbazlara-ozel-vagon-listelist

İp canbazları tüm canbazhanelerin assolistleriydi. Bütün gösteriler bittiğinde sıra ip canbazlarına gelir, herkes nefesini tutarak onları izlerdi. Türkiye’de canbazhane geleneğini 1938 yılında Rıfat Telgezer başlattı. Telgezer’den sonra yetişen pek çok ip canbazının kendi ismiyle anılan birer canbazhanesi odu. Rıfat Telgezer Canbazhanesi, gösterilerine eklediği sirk ve kabare öğeleriyle yeni bir süreci başlattı. Öyle ki bu canbazhane için İsmet İnönü’nün emriyle Devlet Demir Yolları tarafından özel bir vagon bile tahsis edildi ve Türkiye’deki bütün Halkevleri için gösteriler düzenlenmeye başlandı.

7. Maharetleriyle meşhur ip canbazları

maharetleriyle-meshur-ip-canbazlari-listelist

Bir döneme damgasını vuran Adapazarlı Abdullah ve Rıfat Telgezer vefat edince, bayrağı Osman Obüs, Muğlalı Yakup, Sıtkı Yolagel, Şevket Soyurgel gibi ünlü ip canbazları devraldı.

8. Son canbaz Özdemir Turan

son-canbaz-ozdemir-turan-listelist

Günümüzde köy köy, kasaba kasaba gezip halkı eğleyen ip canbazlığı geleneğinin Türkiye’deki son temsilcisi Muğlalı Yakup’un çırağı Özdemir Turan. Aynı zamanda diş hekimi olan, 62 yaşındaki Turan, yıllardır bu eski gösteri geleneğini yaşatmak için uğraş veriyor.

9. Zir Kayalıklarında cesaret yarışı

Canbazlar Ankara’nın Sincan ilçesinde bulunan Zir Kayalıkları’nda birbirleriyle cesaretlerini yarıştırırlarmış. Ünlü Seyyah Evliya Çelebi, 17’nci yüzyılda kaleme aldığı, 10 ciltlik seyahatnamesinde bu kayalıklardan şöyle bahsediyor: “Kırk senede bir cümle resenbazlar (ip canbazları) sözbirliği ederek toplanıp birbirlerini yola çekip imtihan etmek için İstanoz Deresi’nde ve Anadolu’da Gedüz Kalesi kıyısında panayır kurup, ip canbazlığı ederler. Bizler dahi işsiz güçsüz adamlar bu dere içinde seyirlerine gidip gördük, mavi bulutlarda nihayet bulmuş yalçın kayalı dar boğazda kayaların yüksek tepesinde, bir kayadan bir kayaya sağlam frenk ipleri bağlayıp kayalar kesmesin diye iplerin başına postlar bağlayıp, güvenilir adamları silahlarıyla koymuşlar, üstatlar marifetini yaparken bir düşman ipi kesmeye diye gözcü tayin etmişler”.

10. Canıyla oynayanların belgeseli de var

Değişen eğlence anlayışı içinde yok olmaya yüz tutan geleneksel ip cambazlığı seyirliğinin dününü ve bugününü Yönetmen Serdar Güven, Canıyla Oynayanlar isimli belgeselinde anlattı. 47. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yarışma finalisti olan filmi internet üzerinden izleyebilirsiniz.

PaylaşTweetleGönder
Mehtap Doğan

Mehtap Doğan

İleri
9 Fotoğrafla Ölmek Üzere Olan İnsanların Son Dileklerini Yerine Getiren Güzel Oluşum

9 Fotoğrafla Ölmek Üzere Olan İnsanların Son Dileklerini Yerine Getiren Güzel Oluşum

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları
Astroloji

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası
Seyahat

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi
Film

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri
Sağlıklı Yaşam

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam
Yaşam

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu
Tarih

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu

Duygusal Zekası Yüksek İnsanların İlişkilerde Asla Yapmadığı 9 Şey
Yaşam

Duygusal Zekası Yüksek İnsanların İlişkilerde Asla Yapmadığı 9 Şey

Diyetisyenlere Göre Protein İçeriği En Yüksek 10 Kuruyemiş ve Tohum
Yeme - İçme

Diyetisyenlere Göre Protein İçeriği En Yüksek 10 Kuruyemiş ve Tohum

Uzay Mekiği Patlamasından Cinayetlere: Televizyon Ekranlarında Canlı Olarak Yayınlanan En Korkunç 20 An
Tarih

Uzay Mekiği Patlamasından Cinayetlere: Televizyon Ekranlarında Canlı Olarak Yayınlanan En Korkunç 20 An

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Bir Döneme Damga Vurdular! Yeşilçam Filmlerinde Kötü Karakterlere Hayat Veren 16 Jön
Sinema

Bir Döneme Damga Vurdular! Yeşilçam Filmlerinde Kötü Karakterlere Hayat Veren 16 Jön

Araştırma: Bilim İnsanlarına Göre Dokunduktan Sonra Hemen Ellerinizi Yıkamanız Gereken 10 Şey
Sağlıklı Yaşam

Araştırma: Bilim İnsanlarına Göre Dokunduktan Sonra Hemen Ellerinizi Yıkamanız Gereken 10 Şey

Mısır Piramitleri Yapılırken Mamutlar Yaşıyordu! Aynı Anda Gerçekleştiğine İnanamayacağınız 10 Tarihi Olay
Tarih

Mısır Piramitleri Yapılırken Mamutlar Yaşıyordu! Aynı Anda Gerçekleştiğine İnanamayacağınız 10 Tarihi Olay

Notre Dame’dan Kolezyum’a: Dünyanın En Ünlü Yapıları Kaç Yılda Tamamlandı?
Seyahat

Notre Dame’dan Kolezyum’a: Dünyanın En Ünlü Yapıları Kaç Yılda Tamamlandı?

Veni, Vidi, Vici: Caesar’ın Ünlü Sözünün Arkasındaki İlginç Hikaye
Tarih

Veni, Vidi, Vici: Caesar’ın Ünlü Sözünün Arkasındaki İlginç Hikaye

Formunu Korumak İsteyenlerin Gözdesi: Elma Sirkesi Kilo Vermeye Yardımcı Olur Mu?
Sağlıklı Yaşam

Formunu Korumak İsteyenlerin Gözdesi: Elma Sirkesi Kilo Vermeye Yardımcı Olur Mu?

Karagül: Dünyada Sadece Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesinde Yetişen Çiçek
Ekoloji

Karagül: Dünyada Sadece Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesinde Yetişen Çiçek

İnternetsiz Kullanılabilen Mesajlaşma Uygulaması Bitchat Nedir, Ne İşe Yarar?
Teknoloji - Bilim

İnternetsiz Kullanılabilen Mesajlaşma Uygulaması Bitchat Nedir, Ne İşe Yarar?

X’te Ortalık Karıştı! Grok’a Soruşturma Açılmasının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri
Gündem

X’te Ortalık Karıştı! Grok’a Soruşturma Açılmasının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri

Antioksidan Deposu! Her Gün Çilek Yediğinizde Vücudunuzda Neler Olur?
Sağlıklı Yaşam

Antioksidan Deposu! Her Gün Çilek Yediğinizde Vücudunuzda Neler Olur?

Duygusal Göndermelerden Vergi Sistemi Eleştirilerine: The Beatles Şarkılarındaki Tarihsel Referanslar
Müzik

Duygusal Göndermelerden Vergi Sistemi Eleştirilerine: The Beatles Şarkılarındaki Tarihsel Referanslar

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

22 Mart 2024
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

29 Mart 2024
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları
Astroloji

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları

13 Temmuz 2025
Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası
Seyahat

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası

13 Temmuz 2025
Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi
Film

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi

13 Temmuz 2025
Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri
Sağlıklı Yaşam

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri

13 Temmuz 2025
Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam
Yaşam

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam

12 Temmuz 2025
Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu
Tarih

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu

12 Temmuz 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu