ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » İp Üstünde Yürüyen, Dans Eden Hatta Kurban Kesen Canbazların Bilinmeyen 10 Özelliği

İp Üstünde Yürüyen, Dans Eden Hatta Kurban Kesen Canbazların Bilinmeyen 10 Özelliği

Mehtap Doğan Yazar: Mehtap Doğan
4 Ekim 2015
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Çocukluğu 1940’lı yıllara rastlayan herkesin, ip canbazları üzerine anlatacak bir anısı illaki vardır. Sinemanın henüz yaygınlaşmadığı, televizyonunsa hayal olduğu o yıllarda her yaştan insanın en büyük eğlencesi canbazhaneler, efsaneleşmiş kahramanlarıysa ip canbazlarıydı. Değişen eğlence anlayışıyla birlikte ip canbazlarının sayıları giderek azalmaya, canbazhaneler de birer birer kapanmaya başladı. İp üstünde yürüyen, dans eden hatta kurban kesen canbazlar, şehzadeler için yapılan sünnet şölenlerinin de baş aktörleriydi.

1. Canbaz mı cambaz mı?
canbaz-mi-cambaz-mi-listelist

Genellikle cambaz olarak kullanılsa da doğrusu canbazdır. Son hecesindeki “baz” Farsçada ‘oynamak’ anlamına gelir. Bu nedenle canbazlara “canıyla oynayanlar” da denilir.

2. Surname-i Humayun Şenlikleri’nin baş aktörleri

1582 yılında, At Meydanı’nda, Şehzade Mehmet için yapılan sünnet şöleni eğlencelerinin baş aktörleri canbazlardı. Dünyada eşi benzeri olmayan ve bir karnaval havasında geçen Surname-i Humayun şenliklerinde cesaret ve hüner isteyen gösterilerin en iyisini ip canbazları yapardı.

3. Canbaziye Mahallesi, Canbaziye Sokak, Canbaz Çıkmazı

canbaziye-mahallesi-canbaziye-sokak-canbaz-cikmazi-listelist

Canbazhanelerin ve ip canbazlığı geleneğinin tarihi çok eskilere dayanıyor. Osmanlı döneminin en meşhur canbazı Üsküdarlı Sipahi’ye göre, o dönemlerde yardımcılarıyla birlikte 2 bine yakın ip canbazı bulunuyordu. Çeşitli kaynaklara göre bu canbazlar İstanbul’un Kocamustafapaşa semtinde bulunan Canbaziye Mahallesi’nde yaşıyorlardı. Hala aynı yerde Canbaziye Sokak, Canbaziye Mahallesi, Canbaz Çıkmazı yazan tabelalar bulunuyor.

4. Karaman’da Canbaz Kadı Türbesi

karamanda-canbaz-kadi-turbesi-listelist

Konya Karaman’da Osmanlı dönemine ait olduğu düşünülen Canbaz Kadı Türbesi bulunuyor. Fenari Mahallesi’ndeki kesme taştan inşa edilmiş sekizgen türbenin, giriş kemerinin üstünde Latin alfabesiyle “Karaman Beglerinden II.Ibrahim Beg’in Kadiaskeri Canbaz Kadi Abdurrahman Efendi Türbesi, 1535” yazıyor. Türbenin içinde ise bir tane tabut bulunuyor. Fakat burada Cambaz Kadı Abdurrahman’ın ailesinin mezarının da bulunduğu söyleniyor.

5. Efsane ip canbazı Abdullah

efsane-ip-canbazi-abdullah-listelist

Cumhuriyet döneminde ipe ilk çıkan canbaz Adapazarlı Abdullah’tı. İp üzerinde kurban kesen, ince topuklu ayakkabıyla yürüyen efsane ip canbazı, 25 yıl boyunca neredeyse bütün Anadolu’yu tel üstünde gezdi. Ancak 57’sindeyken dut ağacından düşüp hayatını kaybetti. 16 Yaşındayken ip canbazlığına gönül veren Abdullah Yıldız, jimnastikçi kıyafetleri, atletik yapısı ve bakımlılığıyla da alanında çığır açtı.

6. Devletten canbazlara özel vagon

devletten-canbazlara-ozel-vagon-listelist

İp canbazları tüm canbazhanelerin assolistleriydi. Bütün gösteriler bittiğinde sıra ip canbazlarına gelir, herkes nefesini tutarak onları izlerdi. Türkiye’de canbazhane geleneğini 1938 yılında Rıfat Telgezer başlattı. Telgezer’den sonra yetişen pek çok ip canbazının kendi ismiyle anılan birer canbazhanesi odu. Rıfat Telgezer Canbazhanesi, gösterilerine eklediği sirk ve kabare öğeleriyle yeni bir süreci başlattı. Öyle ki bu canbazhane için İsmet İnönü’nün emriyle Devlet Demir Yolları tarafından özel bir vagon bile tahsis edildi ve Türkiye’deki bütün Halkevleri için gösteriler düzenlenmeye başlandı.

7. Maharetleriyle meşhur ip canbazları

maharetleriyle-meshur-ip-canbazlari-listelist

Bir döneme damgasını vuran Adapazarlı Abdullah ve Rıfat Telgezer vefat edince, bayrağı Osman Obüs, Muğlalı Yakup, Sıtkı Yolagel, Şevket Soyurgel gibi ünlü ip canbazları devraldı.

8. Son canbaz Özdemir Turan

son-canbaz-ozdemir-turan-listelist

Günümüzde köy köy, kasaba kasaba gezip halkı eğleyen ip canbazlığı geleneğinin Türkiye’deki son temsilcisi Muğlalı Yakup’un çırağı Özdemir Turan. Aynı zamanda diş hekimi olan, 62 yaşındaki Turan, yıllardır bu eski gösteri geleneğini yaşatmak için uğraş veriyor.

9. Zir Kayalıklarında cesaret yarışı

Canbazlar Ankara’nın Sincan ilçesinde bulunan Zir Kayalıkları’nda birbirleriyle cesaretlerini yarıştırırlarmış. Ünlü Seyyah Evliya Çelebi, 17’nci yüzyılda kaleme aldığı, 10 ciltlik seyahatnamesinde bu kayalıklardan şöyle bahsediyor: “Kırk senede bir cümle resenbazlar (ip canbazları) sözbirliği ederek toplanıp birbirlerini yola çekip imtihan etmek için İstanoz Deresi’nde ve Anadolu’da Gedüz Kalesi kıyısında panayır kurup, ip canbazlığı ederler. Bizler dahi işsiz güçsüz adamlar bu dere içinde seyirlerine gidip gördük, mavi bulutlarda nihayet bulmuş yalçın kayalı dar boğazda kayaların yüksek tepesinde, bir kayadan bir kayaya sağlam frenk ipleri bağlayıp kayalar kesmesin diye iplerin başına postlar bağlayıp, güvenilir adamları silahlarıyla koymuşlar, üstatlar marifetini yaparken bir düşman ipi kesmeye diye gözcü tayin etmişler”.

10. Canıyla oynayanların belgeseli de var

Değişen eğlence anlayışı içinde yok olmaya yüz tutan geleneksel ip cambazlığı seyirliğinin dününü ve bugününü Yönetmen Serdar Güven, Canıyla Oynayanlar isimli belgeselinde anlattı. 47. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yarışma finalisti olan filmi internet üzerinden izleyebilirsiniz.

PaylaşTweetleGönder
Mehtap Doğan

Mehtap Doğan

İleri
9 Fotoğrafla Ölmek Üzere Olan İnsanların Son Dileklerini Yerine Getiren Güzel Oluşum

9 Fotoğrafla Ölmek Üzere Olan İnsanların Son Dileklerini Yerine Getiren Güzel Oluşum

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi
Seyahat

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi

Karanlığın İçinden Doğan Japon Dansı Butoh Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Müzik

Karanlığın İçinden Doğan Japon Dansı Butoh Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Susuzluktan Alerjiye: Göz Altı Morluklarına Neden Olan 10 Şey
Sağlıklı Yaşam

Susuzluktan Alerjiye: Göz Altı Morluklarına Neden Olan 10 Şey

Manipülatör İnsanların Sorun Sizdeymiş Gibi Hissettirmek İçin Yaptığı 14 Şey
Yaşam

Manipülatör İnsanların Sorun Sizdeymiş Gibi Hissettirmek İçin Yaptığı 14 Şey

La La Land’den Oppenheimer’a: 21. Yüzyılın En Çok Abartılmış 15 Filmi
Film

La La Land’den Oppenheimer’a: 21. Yüzyılın En Çok Abartılmış 15 Filmi

Markanızın Hikayesini Liste İçerik Formatında Anlatmanız İçin 8 Neden
Sponsorlu İçerik

Markanızın Hikayesini Liste İçerik Formatında Anlatmanız İçin 8 Neden

Türkiye Bunu Konuşuyor! Sahte Diploma Soruşturması Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Türkiye Bunu Konuşuyor! Sahte Diploma Soruşturması Hakkında Neler Biliniyor?

Psikologlara Göre Mahremiyetinizi Korumanız İçin Kimseyle Paylaşmamanız Gereken 11 Kişisel Bilgi
Yaşam

Psikologlara Göre Mahremiyetinizi Korumanız İçin Kimseyle Paylaşmamanız Gereken 11 Kişisel Bilgi

Beş Duyunun Çok Ötesinde! Bilim İnsanları “Altıncı His” Konusunda Ne Düşünüyor?
Teknoloji - Bilim

Beş Duyunun Çok Ötesinde! Bilim İnsanları “Altıncı His” Konusunda Ne Düşünüyor?

Konusu, Oyuncuları, Bölümleri: Dexter: Resurrection Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Dizi

Konusu, Oyuncuları, Bölümleri: Dexter: Resurrection Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bir Yıldır Helsinki’de Trafik Kazası Kaynaklı Ölüm Yaşanmadı: Peki Bunu Nasıl Başardılar?
ListeList Özel

Bir Yıldır Helsinki’de Trafik Kazası Kaynaklı Ölüm Yaşanmadı: Peki Bunu Nasıl Başardılar?

Overthinking Bağımlıları Buraya! Burcunuza Göre Sürekli Düşündüğünüz Konular Neler?
Astroloji

Overthinking Bağımlıları Buraya! Burcunuza Göre Sürekli Düşündüğünüz Konular Neler?

Haftalık Burç Yorumları: 21-27 Temmuz Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 4-10 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

İş Görüşmelerinde “5 Yıl Sonra Kendini Nerede Görüyorsun” Sorusuna Nasıl Yanıt Verilmeli?
İş Yaşamı

İş Görüşmelerinde “5 Yıl Sonra Kendini Nerede Görüyorsun” Sorusuna Nasıl Yanıt Verilmeli?

Koltuk Altı Terlemesi Nasıl Önlenir? Bilmeniz Gereken 5 Doğal Yöntem
Yaşam

Koltuk Altı Terlemesi Nasıl Önlenir? Bilmeniz Gereken 5 Doğal Yöntem

Solmuş Çiçeklerden Kullanılmayan Eşyalara: Feng Shui’ye Göre Evinizin Enerjisini Olumsuz Etkileyen  16 Şey
Yaşam

Solmuş Çiçeklerden Kullanılmayan Eşyalara: Feng Shui’ye Göre Evinizin Enerjisini Olumsuz Etkileyen 16 Şey

Bilim İnsanları Açıklıyor! Kadınların Vücudu Neden Erkeklerden Daha Kolay Morarıyor?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Kadınların Vücudu Neden Erkeklerden Daha Kolay Morarıyor?

Zamana Meydan Okuyorlar! Uzun Yaşam Süreleriyle Rekor Kıran 10 Hayvan
Hayvansever

Zamana Meydan Okuyorlar! Uzun Yaşam Süreleriyle Rekor Kıran 10 Hayvan

Depresyona Elveda! Sağlık Uzmanlarına Göre Gerçekten Etkili Olan 14 Doğal Antidepresan
Sağlıklı Yaşam

Depresyona Elveda! Sağlık Uzmanlarına Göre Gerçekten Etkili Olan 14 Doğal Antidepresan

Ayrıntılı El Falı Rehberi: Elinizin Farklı Yerlerindeki Benler Ne Anlama Geliyor?
Yaşam

Ayrıntılı El Falı Rehberi: Elinizin Farklı Yerlerindeki Benler Ne Anlama Geliyor?

Ağustos Ayında Kaçırmamanız Gereken Gökyüzü Olayları
Teknoloji - Bilim

Ağustos Ayında Kaçırmamanız Gereken Gökyüzü Olayları

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi
Seyahat

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi

6 Ağustos 2025
Karanlığın İçinden Doğan Japon Dansı Butoh Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Müzik

Karanlığın İçinden Doğan Japon Dansı Butoh Hakkında Bilmeniz Gerekenler

6 Ağustos 2025
Susuzluktan Alerjiye: Göz Altı Morluklarına Neden Olan 10 Şey
Sağlıklı Yaşam

Susuzluktan Alerjiye: Göz Altı Morluklarına Neden Olan 10 Şey

6 Ağustos 2025
Manipülatör İnsanların Sorun Sizdeymiş Gibi Hissettirmek İçin Yaptığı 14 Şey
Yaşam

Manipülatör İnsanların Sorun Sizdeymiş Gibi Hissettirmek İçin Yaptığı 14 Şey

6 Ağustos 2025
La La Land’den Oppenheimer’a: 21. Yüzyılın En Çok Abartılmış 15 Filmi
Film

La La Land’den Oppenheimer’a: 21. Yüzyılın En Çok Abartılmış 15 Filmi

5 Ağustos 2025
Markanızın Hikayesini Liste İçerik Formatında Anlatmanız İçin 8 Neden
Sponsorlu İçerik

Markanızın Hikayesini Liste İçerik Formatında Anlatmanız İçin 8 Neden

5 Ağustos 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu