Salgın hastalıklar, insanların gündelik hayatlarında önemli değişimlerin yaşanmasına sebep oldu. 1629-1631 yılları arasında İtalya’nın kuzey ve orta bölümlerinde etkili olan ve “Milano Büyük Vebası” olarak da isimlendirilen salgın şüphesiz tarih boyunca ortaya çıkan en zorlu koşullardan biriydi! Tahminlere göre bu korkunç salgın nedeniyle İtalya’da 250 bin ile 1 milyon arasında insan hayatını kaybetti. Kuzey ve orta İtalya’daki bazı şehirlerin nüfusu, salgın sebebiyle neredeyse yarı yarıya azaldı! Elbette o dönemde yaşayan İtalyanların gündelik yaşamları da salgın sebebiyle önemli ölçüde değişti. Bu değişim şaraplarıyla ünlü Toskana bölgesinin idare merkezi Floransa’da da hissediliyordu. Salgın, bütün sosyal aktivitelere ket vurmuş, sosyal mesafe o zaman da günlük yaşamın en sık kullanılan kavramlarından biri olmuştu! Ancak şarap, Floransalılar için basit bir içkiden çok daha önemliydi. Şehrin kültürel ve ekonomik dinamikleri bu içecek üzerine kuruluydu. Bu nedenle Floransa’da, sosyal mesafeyi ihlal etmeden şarap alışverişinin devamı için “buchette del vino” ortaya çıktı…
1559 yılında Floransa’da, özel mahzenlerden şarap satışına izin veren bir yasa çıkarıldı
Bu yasa, bölgede geniş üzüm bağlarına sahip olan aileler için büyük bir fayda sağlıyordu. Floransa’nın önde gelen zengin aileleri, çiftliklerinde ürettikleri şarapları özel mahzenlerinde ve evlerinde satmaya başladılar. Böylece hem daha fazla şarap ticareti yapma imkânları ortaya çıktı hem de daha az vergi ödemeye başladılar. Yasa aynı anda Floransa’da yaşayan sıradan halkın da daha ucuz şaraba erişmesine olanak sağlıyordu. Böylece Toskana bölgesinde ve özellikle Floransa’da yaygın olan şarap tüketimi daha da gelişti. Şarap, bölgenin kültürel ve ekonomik hayatı üzerindeki başat faktörlerden birisi konumuna yükseldi… Ancak 1629 yılında başlayan veba salgını ve sonrasında ortaya çıkan karantina tedbirleri, perakende şarap satışının yasaklanmasına neden oldu.
Karantina önlemleri nedeniyle şarap alışverişinin yasaklanması, buchette del vino isimli özel bir mimari yapının doğmasına yol açtı
“Küçük şarap deliği” veya “şarap penceresi” anlamına gelen buchette del vino, Floransa’da şarap satışı yapılan evlerin duvarlarında ortaya çıktı! Yalnızca bir şarap kadehinin geçebileceği ebatlarda inşa edilen bu pencereler, şehirdeki şarap ticaretinin salgın döneminde de devam etmesine olanak sağladı. Şarap satın almak isteyen Floransalılar, buchette del vino isimli pencereye tıklatıyordu. Ardından satıcı kadehi uzatıyor ve pencerenin önüne bırakılan ücreti alıyordu… Bu pencereler sayesinde Floransalılar, sosyal mesafe kurallarını ihlal etmeden de günlük tüketim ve ticaret alışkanlıklarını sürdürebiliyolardı. Öyle ki o dönemde Floransa’da yaşayan bilim insanı Francesco Rondinelli, buchette del vino isimli pencerelerin salgının yayılmasını önleyen harika bir buluş olduğunu yazdı.
Salgının azalmasıyla buchette del vino da kullanım dışı kaldı
Takip eden yüzyıllar boyunca bu ilginç yapıların tarihi ve kökenleri unutuldu. Hatta duvarlarında küçük şarap pencereleri olan evlerin yüzlerce yıl sonraki sahipleri, bu yapıların ne olduğuna hiçbir anlam veremediler. Bazı buchette del vino’lar tuğlalarla kapatıldı…
2016 yılında Matteo Faglia isimli bir adam Floransa’daki küçük şarap pencerelerini belgelemek için bir çalışma başlattı
Peşine düştüğü buchette del vino’ların kökenlerini ve tarihlerini araştıran Faglia, tespit ettiği şarap pencerelerini bir internet sitesinde paylaşıyor. Bununla birlikte, Faglia’nın bugüne kadarki tespitlerine göre şehirde 285’in üzerinde buchette del vino var.
Buchette del vino, Covid-19 salgını nedeniyle yeniden popüler oldu!
İtalya, mart 2020’de yüzlerce yıl öncekine benzer karantina önlemleri uygulamaya başladı. İtalya’daki bazı restoran ve kafeler ya var olan buchette del vino’lar sayesinde ya da benzer bir sistem geliştirerek servis yapmaya başladılar. Yaklaşık 400 yıl önce bir salgın hastalık nedeniyle ortaya çıkan bu ilginç yapı, yıllar sonra yine bir salgın hastalık nedeniyle kullanılır hale geldi…
Kaynak: 1
