Bitcoin’in ve coin’lerin tamamen dijital olması fiyatlandırmanın nasıl olduğu sorusunu akla getiriyor. Bu paraların fiziksel bir biçimleri bulunmamaktadır ve yalnızca bir blok zincirinin kodu içerisinde bulunurlar. Bu nedenle, bazı insanlar hiçbir fiyatı hak etmediklerine inanıyor. Ama fiyatlandırma elbette bu şekilde değil.
Bir yatırım olarak seçme konusunda daha bilinçli kararlar alabilmeniz için Bitcoin’in ve coin’lerin fiyatını neyin etkilediğini öğrenmeniz oldukça faydalı olacaktır. Şimdi detaylara birlikte bakalım.
Kripto paraların değeri neye göre belirlenir?
Bitcoin bir merkez bankası tarafından verilmez veya bir hükümet tarafından desteklenmez; bu nedenle, tipik olarak bir para biriminin değerini etkileyen para politikası araçları, enflasyon oranları ve ekonomik büyüme ölçümleri Bitcoin ve coin’ler için geçerli değildir. Kripto paralar, değeri depolamak için kullanılan bir emtia gibi davranır, bu nedenle aşağıdaki faktörler fiyatını etkiler:
- Bitcoin’in ve coin’lerin arzı ve piyasanın buna olan talebi
- Üretim maliyeti
- Rakip kripto para birimlerinin sayısı
- Regülasyonlar
- Medya ve haberler
Bitcoin ve coin’lerin arzı ve piyasanın buna olan talebi: Kripto para biriminin değeri, tıpkı insanların istediği her şey gibi, arz ve talebe göre belirlenir. Talep arzdan daha hızlı artarsa fiyat yükselir. Bitcoin ve coin’ler, talep arzdan daha fazla yükseldiğinde değer kazanır.
Bir varlığın arzı, fiyatının belirlenmesinde hayati bir rol oynar. Kıt bir varlığın yüksek fiyatlara sahip olma olasılığı daha yüksekken, bol miktarda bulunan bir varlığın fiyatları düşük olacaktır. Bitcoin’i örnek olarak ele alırsak, yalnızca 21 milyon üretilecek ve yılda yalnızca belirli bir miktar oluşturulacaktır. Protokolü yalnızca sabit bir oranda yeni Bitcoin’lerin oluşturulmasına izin verir ve bu oran zamanla yavaşlayacak şekilde tasarlanmıştır. Bitcoin’in gelecekteki arzı bu nedenle azalıyor ve bu da talebi artırıyor.
Coin’ler söz konusu olduğunda, iki basit nedenden dolayı bu imkansızdır: maksimum arz ile sınırlıdırlar ve dağıtılırlar.
Üretim Maliyeti: Bitcoin ve coin’ler, madencilik adı verilen bir süreçle üretilir. Madencilikte blok zincirindeki bir sonraki bloğun doğrulanması için bilgisayar kullanılmaktadır.
Merkeziyetsiz madenci ağı, Bitcoin ve coin’lerin olduğu gibi çalışmasına izin verir. Karşılığında protokol, değiş tokuş yapan taraflarca madencilere ödenen ücretlere ek olarak kripto para birimi token’ları şeklinde bir ödül üretir.
Blok zincirini doğrulamak için bilgi işlem gücü gerekir. Madencilerin, Bitcoin ve coin madenciliği yapmak için pahalı ekipman ve elektriğe yatırım yapmaları gerekmektedir. Bitcoin ve Ethereum tarafından da kullanılan iş kanıtı (PoW) sisteminde, belirli bir kripto para biriminin madenciliği için ne kadar fazla rekabet varsa, madenciliği de o kadar zor olmaktadır. Çünkü, madenciler bir bloğu doğrulamak için karmaşık bir matematik problemini çözmekte birbirleri ile yarışır. Başarılı bir madencilik yapabilmek için güçlü bir ekipman gerekir. Bu yüzden madencilik maliyeti de artar.
Madenciliğin maliyetleri artıkça, Bitcoin ve coin’lerin değerinin artması beklenmektedir. Madenciler, madenciliğini yaptıkları coin’in değeri maliyetleri karşılayacak kadar yüksek değilse madencilik yapmaz. Ve madenciler blok zinciri işlevini yapmak için gerekli olduğundan, blok zincirini kullanmak için talep olduğu sürece fiyatın artması gerekecek.
Rakip kripto para birimlerinin sayısı: Şu anda bir sürü coin bulunmaktadır. Bitcoin en iyi bilinen kripto para birimi olmasına rağmen, yüzlerce başka token yatırım dolarları için rekabet ediyor. Bitcoin’in hakimiyeti zamanla azaldı. 2017’de Bitcoin, kripto para piyasalarındaki toplam piyasa değerinin %80’inden fazlasını oluşturuyordu . 2022’ye kadar bu pay %50’nin altına düştü.
Ethereum, DeFi’deki patlama nedeniyle Bitcoin’e karşı zorlu bir rakip olarak ortaya çıktı. Modern finansal altyapının raylarını yeniden keşfetme potansiyelini gören yatırımcılar, ağındaki işlemler için “gaz” olarak kullanılan kripto para birimi olan ETH’ye yatırım yaptılar. Ethereum, kripto para birimi piyasalarının genel piyasa değerinin yaklaşık %20’sini oluşturur. Sonuç olarak, kripto para birimlerine olan talep ve farkındalık arttı. Kripto para ekosistemi için bir tür standart taşıyıcı olarak Bitcoin, ilgiden yararlandı ve fiyatları yüksek kaldı.
Regülasyonlar: Bitcoin ve coin’lerin değişimini kimin düzenlemesi gerektiği konusunda bazı karışıklıklar var. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), kripto para birimlerinin hisse senetleri ve tahviller gibi menkul kıymetler olduğunu söylerken, Emtia Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu (CFTC) bunların kahve veya altın gibi emtialar olduğunu söylüyor.
Her ikisi de kripto para birimi borsaları üzerinde düzenleyici otorite talep edemez. Belirleyici bir karar, daha geniş çapta işlem gören kripto ile ilgili finansal ürünler için kapıyı açarken daha fazla netlik sağlayabilir ve kripto para birimi değerlerini iyileştirebilir.
Regülasyonlar, kripto para ticaretinin daha kolay ve resmi yollarına izin vermek için gereklidir. ETF’ler veya vadeli işlem sözleşmeleri gibi ürünler, yatırımcılar için Bitcoin ve coin’lere daha fazla erişim sağlayarak onların değerini artırmaktadır. Ek olarak, düzenleme yatırımcıların vadeli işlem sözleşmeleri veya opsiyonları ile short pozisyon almalarını veya kripto para birimlerinin fiyatına karşı bahis oynamalarını sağlayabilir. Bu, daha iyi fiyat keşfi sağlamalı ve kripto para birimi fiyatlandırmasının oynaklığını azaltmalıdır.
Regülasyonlar ayrıca kripto para birimi talebini olumsuz etkileyebilir. Bir yönetim organı, kripto para birimi yatırımını veya kullanımını reddetmek için kuralları değiştirirse, Bitcoin ve coin’lerin fiyatını düşürebilir.
Medya ve Haberler: Yatırımcıları ve ilgili tarafları bilgilendirmek amacıyla, medya ve haberler Bitcoin’in ve coin’lerin fiyatının hem lehinde hem de aleyhinde çalışıyor. Daha önce tartışılan faktörlerin herhangi birinde meydana gelen herhangi bir değişiklik, hızla yayınlanır ve kitlelere yayılır. Sonuç olarak, kripto para yatırımcıları için iyi haberler, Bitcoin’in ve coinlerin fiyatını yükseltme eğilimindeyken, kötü haberler onu aşağı gönderiyor.
Arz, talep, üretim maliyetleri, rekabet, düzenleyici gelişmeler ve takip eden medya kapsamı, kripto para birimi fiyatlarını etkileyen en önemli faktörlerden biri olan yatırımcı görünümünü etkiler.
Coinler neye göre yükselir?
Talep arzdan daha hızlı artarsa fiyat yükselir. Bir kripto para birimi projesi farkındalık kazandıkça veya fayda arttıkça talep artabilir. Bitcoin ve coin’lerin bir yatırım aracı olarak daha geniş çapta benimsenmesi, dolaşımdaki arzı etkin bir şekilde sınırlandırırken talebi de artırmaktadır. Örneğin, kurumsal yatırımcılar 2021’in başlarında Bitcoin alıp elinde tutmaya başladığında, talep yeni madeni paraların yaratılma hızını aştığından Bitcoin’in fiyatı önemli ölçüde arttı ve mevcut toplam Bitcoin arzını etkili bir şekilde azalttı.
Ethereum blok zincirinde daha fazla merkeziyetsiz finans (DeFi) projeleri başlatıldığında, Ethereum talebi artmaktadır. Hangi coin ile işlem yapıyor olursanız olun, blok zincirinde işlem yapmak için Ethereum’a ihtiyacınız vardır. Bir DeFi projesi kendi kendine yola çıkarsa, kendi token’ı daha kullanışlı hale gelecek ve dolayısıyla DeFi projesinin token’ının talebi artacaktır.
Bir kripto para biriminin arz mekanizması her zaman bilinir. Her kripto, token basım ve yakma planlarını yayınlar. Bitcoin gibi bazılarının sabit bir maksimum arzı vardır; sadece 21 milyon Bitcoin olacağını biliyoruz. Ethereum gibi diğerlerinin arz konusunda sınırı yoktur.
Bazı coin’ler, dolaşımdaki arzın çok fazla büyümesini ve enflasyonu yavaşlatmasını önlemek için mevcut token’lar için “burn” yani yakım mekanizmasına sahiptir. Bir token’ı yakmak için, token’ları blok zincirinde kurtarılamaz bir adrese göndermeniz gerekmektedir. Bu yakım ile arz azalacağından fiyat yükselecektir.
Bitcoin neye göre düşer?
Risk varlıkları, piyasanın olağan seyrinde önemli miktarda oynaklık gösteren varlıklardır ve bu yüzden adı üzerinde oldukça riskli varlıklardır.
Hisse senetleri, emtialar, yüksek getirili tahviller, kripto para birimleri ve Bitcoin risk varlıklarıdır çünkü fiyatlarının hemen hemen her piyasa koşulunda sık sık yukarı ve aşağı hareket etmesini bekleyebilirsiniz.
Yakın zamana kadar Bitcoin ve coin’ler, risk varlıklarının değerindeki dalgalanmalardan bir şekilde bağlantısız olan bir değer deposu olarak kabul edildi. Artık durum böyle değil. Bitcoin ve coin’ler, risk varlıklarının değerini hareket ettiren ekonomik olaylardan etkileniyor. Enfasyon, FED Para Politikası, Borsalar. Küresel ekonomi piyasalarında gerçekleşen büyük kriz ve olaylardan Bitcoin ve coin’ler de etkileniyor. Öyle ki bunlar kripto paraların değerinde küresel korkudan kaynaklı olarak düşüşe sebep oluyor.
Bu içerik sadece bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. İçerikte yer alan yorum ve ifadeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmetinin kişiye özel olduğu unutulmamalıdır. İçerikteki bilgiler, sizin mali durumunuz ile uygun olmayabilir. Bu nedenle içerikte yer alan bilgilerin yatırım kararınızı destekleyecek yeterli bilgileri kapsamayacağı dikkate alınmalıdır. İleriye dönük yatırım ya da işlemlerinizin sonucunda ortaya çıkabilecek zarardan ListeList ve yazarları sorumlu tutulamaz.
