ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Dünya Lideri Atatürk’ün Bulgaristan’a Verdiği Tarihi Ayarın Detayları

Dünya Lideri Atatürk’ün Bulgaristan’a Verdiği Tarihi Ayarın Detayları

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
1 Mayıs 2019
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Dünya Lideri Atatürk’ün Bulgaristan’a Verdiği Tarihi Ayarın Detayları
Share on FacebookShare on Twitter

Dünyanın derin bir saygı duyduğu Mustafa Kemal bu ününü yeri geldiğinde barışçıl çabalar göstermesine, yeri geldiğinde ise gözünü karartarak askeri harekatların sinyalini göndererek hedef belirlediği ülkelere gözdağı vermesine borçludur. Hiç şüphesiz, bu savı örnekle kanıtlayabilecek olaylardan biri de 1934’te yaşanan “Bulgar darbecilerini” tehdit ettiği olaydır.

Askeri darbeyle yönetimi devralan faşist düzen yanlılarının tehdit ettiği bölge azınlığı konumundaki Türkler, yönetimi ele geçiren darbecilerin saldırılarına ve baskılarına maruz kalırken Atatürk gibi bir liderin buna seyirci kalması pek de mümkün gözükmüyor zaten.

Yazımızda bölgedeki Türklerin o meşhur dönemlerine ışık tutmaya çalışırken, diğer yandan da Atatürk’ün askeri ve siyasi dehasını vurgulayan örneklerin detayları vermeyi amaçladık.

Bu dönemde Bulgarlar ile Türkler aynı coğrafyada en az sorunla yaşarlar

1. Dünya Savaşı sona ermiş, yenilen devletler, yenenlerin istediği onur kırıcı ve bir o kadar yıkıcı sonuçlara gebe anlaşmalara imza atmışlardı. Osmanlı Devleti ve Berlin Anlaşması ile var edilen Bulgaristan da aynı kaderi paylaşmış ve ittifakta yer almanın bedelini ödemişlerdi.

Bulgaristan’da da hemen hemen aynı dönemlerde önce bir ihtilal yaşanmış ve ardından gerçekleştirilen seçimle Aleksandr Stambuliyski  liderliğindeki Çiftçi Partisi yönetim hakkı elde etmişti.

Bazı tarihçilere göre 1919-1923 yılları arasındaki dönem bölge halkı ile azınlık durumundaki Türkler arasında bir sorun göze çarpmadığı gibi Türklere verilen haklar düşünüldüğünde en rahat olunan dönemdi.

Bu dönemdeki huzurun altında yatan sebepler

Tarihçilere göre Türk azınlığın bu kadar huzurlu bir dönem yaşamasının altında birçok sebep var. Bu sebepler o dönem içindeki konjonktürü belirleyen olayları değerlendirmeyi şart koşuyor.

Öncelikle iki milletin henüz bitmiş olan I. Dünya Savaşı’nda silâh arkadaşlığının olması ve buna bağlı olarak ortak bir kader olduğu anlayışının hüküm sürmesi bu sebeplerden ilk ikisini oluşturuyor. Ayrıca o dönem mevcut yönetimin yani  Çiftçi Partisi’nin fayda olarak gördükleri tarımsal gelişme için ihtiyaç duydukları çiftçi desteği de bir başka sebebi meydana getiriyor çünkü bölgede yaşayan Türklerin yaklaşık yüzde 80’i çiftçilerden oluşuyor.

Son olarak savaşın ardından Bulgaristan’ın imzaladığı Neuilly Antlaşması’nın da, Bulgaristan Türk azınlığının dinî, kültürel ve eğitim alanındaki haklarını teminat altına alan hükümler taşıması bölgedeki Türkler için olumlu sonuçları hazırlayan zeminin parçaları oluyor.

Bölgedeki Türklerin öğretim hakları genişletilir

21 Temmuz 1921’de yürürlüğe giren Bulgar Millî Eğitim Yasası Türk okullarıyla çok dikkat çekici bazı hakların hayata geçmesini sağlıyordu. O anlaşmayla Türk okullarına dair gerçekleştirilenlere yüzeysel olarak bakarsak; ayrı bir müfettiş atanması, 20’den fazla okulu bulunan encümenlerin birer orta ve ilkokul öğretmeni seçmesi, Bulgarca eğitim yapma zorunluluğunun kalkması, okul fonları oluşturulması, mevcut okullara ve yeni okul yapımına devlet desteği sağlanması ki bunlar o dönemin koşullarında oldukça rahatlatıcı maddeler olarak tarihteki yerini almış durumda.

Aynı yasa ve bu yasayı hayata geçiren halkçı zihniyet sayesinde 1921 / 22 eğitim döneminde Bulgaristan Türklerinin okul sayısı, 1712’ye ulaşıyor.

Huzuru kaçıran askeri darbe

Bir darbe ile rüya sona erer çünkü darbeyle dikta rejimini ilan eden ve böylece ipleri eline alan yönetim Bulgaristan’da Çiftçi hükümetini devirir ve Çiftçi Partisi’nin yarattığı olumlu havanın üstüne kara bulut misali çöker.

Faşizmin en net kanıtı olan “Bulgaristan Bulgarlarındır” sloganı zihniyetin karanlık yüzünü açığa çıkarır nitelikteydi. Bu dönemden itibaren bölge Türklerinin üzerindeki baskı artırılmış ve olumsuz bir tablonun hazırlanması için tüm güçler seferber edilir.

Yine bu darbe yönetimi döneminde önceki iktidarın açılmasına olanak tanıdığı tüm okulların kapatılması için yoğun bir çalışma başlatılır.

Bulgaristan’tan Türkiye’ye göçler bu dönemde yoğunlaşır

1914-1934 yılları arasında Bulgaristan’dan Türkiye’ye yıllık ortalama 10.000 kişi göç ediyorken 1934’de Bulgaristan’daki askeri darbenin ardından bu oran yılda ortalama 20.000 kişiye ulaşılır. Türkiye’de Cumhuriyet’in ilanından sonraki ilk on yılda Bulgaristan’dan Türkiye’ye tam 101.537 göçmen gelmiş ve Bulgaristan’daki olumsuz durumu kanıtlayacak bir örnek yaratılır.

İsmet İnönü’ye suikast düşünülür

Dönemin Başbakanı İsmet İnönü resmi temasları sağlamak üzere Bulgaristan’a gider. Tarihler 1934’ü gösterdiğinde iki ülke arasındaki gerilim gittikçe tırmanan bir grafik çıkarmaya başlamıştı. İnönü’nün ziyareti de böylesine sıcak bir döneme denk gelir.

Tarihi kaynaklara göre, Bulgaristan’da Türk Elçiliğinin etrafını saran Bulgar komitacıların İnönü’ye suikast düzenleyeceği haberi Ankara’ya ulaşır. Bulgar Hükümeti de konuyla ilgili herhangi bir somut adım atmayınca, Türk Dışişleri Atatürk’e danışarak ne yapılmasını gerektiğini öğrenmek ister.
Görüşmeler sırasında bazı bürokratlar Bulgaristan’a ekonomik ambargo uygulamayı teklif ederler. Atatürk ise gülerek telefonu ister ve donanmaya emir verir; ertesi gün, Yavuz zırhlısı Varna açıklarına demirleyerek, 101 pare top atışı yapar ve Yavuz’un amirali de Bulgar Hükümeti’ne İsmet Paşa’yı almaya geldiği söyler. Sıkıysa verme…

Nitekim öyle olmuş. Yani sıkıysa denilir ki sıkmamış anlaşılan çünkü İsmet Paşa devlet töreniyle Bulgaristan’dan uğurlanır.

Atatürk’ten bir başka emir daha gelir ve çözüm sağlanır

19 Mayıs 1934 yılında bir darbe yapan Bulgar Ordusu, kurdurduğu geçici hükümet sayesinde Hitler Almanya’sının safında yerini alır, Bulgaristan Türklerine yönelik işkence ile öldürmeler çoğalır. Ayrıca elemanlarını Bulgar köylerinden temin ettikleri çeteler toplu katliama hazırlanır. Türk istihbaratı bu haberi Atatürk’e iletir.  Atatürk de, o sıralarda Trakya’da askerî tatbikat yapmakta olan 3. Ordu Komutanı Salih Omurtak Paşa’ya, biraz Bulgar sınırını ihlâl ederek Bulgarlara gözdağı vermesi konusunda talimat verir.

Yağmurlu bir gecede, akşamdan Bulgar sınırını sapa bir yerden geçen ordunun öncü birlikleri, sabah ortalık aydınlandığında Filibe yakınındaki Hacıilyas (Pırvomay) kasabasına varır. Bu birlikleri kendi askerleri sanan Bulgarlar, hava iyice aydınlanınca, Filibe’ye doğru ilerleyen birliklerin Türk askeri olduğunu fark ederler ve olayı Bulgar Kralı’na iletirler.

Bulgar Kralı’ndan Atatürk’e telaşlı bir telefon


Ülke sınırlarını ihlal eden orduya müdahale edemeyen Bulgaristan’ın Kralı III. Boris, zaman kaybetmeksizin telefona sarılır ve Atatürk’le yaptığı görüşmede, “Ekselansları acaba Bulgaristan’a harp mi ilân ettiniz?” diye sorar…

Atatürk, “Neden böyle bir şey yapalım ki!” deyince, Kral Boris:”Askerleriniz Filibe önlerinde ve Sofya yönünde ilerliyorlar!” diye cevap verir.

Atatürk “Yolu şaşırmışlardır, Kral Hazretleri, şimdi olayı tetkik eder, Haşmetmeaplarına malûmat arz ederim” diyerek teselli eder ve Salih Omurtak Paşa’ya: “Maksat hâsıl olmuştur, geri dönün“, talimatı gönderir.

Bu gözdağı üzerine, Kral hemen duruma el koyar ve kitle halinde yapılması plânlanan Türk katliamı da durdurulur.

Sonuç olarak kurucu lider olan Ulu Önder’in dehasına ve zekasına hayran olunması için bir güzel tablo daha tarihteki yerini alır…

Kaynak: 1 2 3 4 5 6 7 8

PaylaşTweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum.İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim.2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Bilim İnsanları Karanlık Madde Arayışlarını Hassaslaştırdı

Bilim İnsanları Karanlık Madde Arayışlarını Hassaslaştırdı

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Libya’ya Asker Gönderilecek mi? Dünden Bugüne Türk Askerinin Gittiği Yurt Dışı Görevleri
Gündem

Libya’ya Asker Gönderilecek mi? Dünden Bugüne Türk Askerinin Gittiği Yurt Dışı Görevleri

Atatürk’ün İran Şahıyla İzlemek Üzere Bestelettiği Önemli Mesajlarla Dolu İlk Türk Operası: Özsoy
Tarih

Atatürk’ün İran Şahıyla İzlemek Üzere Bestelettiği Önemli Mesajlarla Dolu İlk Türk Operası: Özsoy

12 Eylül Sineması ve İçinden Darbe Kabusu Geçen 25 Film
Film

12 Eylül Sineması ve İçinden Darbe Kabusu Geçen 25 Film

Fotoğrafçılığa Adım Atmak İsteyenlere En İyi Başlangıç Seviyesi DSLR ve Aynasız Fotoğraf Makinesi Önerileri
Alışveriş

Fotoğrafçılığa Adım Atmak İsteyenlere En İyi Başlangıç Seviyesi DSLR ve Aynasız Fotoğraf Makinesi Önerileri

2 Mart 2021
Woody Allen taciz
Belgesel

Woody Allen Hakkındaki Taciz İddialarını Yeniden Gündeme Getiren Belgesel: “Allen v. Farrow”

2 Mart 2021
Kültür Katliamına Neden Olan Felsefe: Antik Çin’de Resmi İdeoloji Haline Gelen Legalizm Nedir?
Tarih

Kültür Katliamına Neden Olan Felsefe: Antik Çin’de Resmi İdeoloji Haline Gelen Legalizm Nedir?

2 Mart 2021
Evlilik Teklifinin Ötesinde: Çiftlerin Evlenmeden Önce Birbirlerine Mutlaka Sorması Gereken 15 Soru
ListeList Özel

Evlilik Teklifinin Ötesinde: Çiftlerin Evlenmeden Önce Birbirlerine Mutlaka Sorması Gereken 15 Soru

2 Mart 2021
Video Çekimlerinde Ses Kalitesini Profesyonel Seviyeye Taşıyan En İyi Shotgun Mikrofon Modelleri
Alışveriş

Video Çekimlerinde Ses Kalitesini Profesyonel Seviyeye Taşıyan En İyi Shotgun Mikrofon Modelleri

2 Mart 2021
Az bilinen sporlar
Spor

Satranç Boksundan Ayak Parmağı Güreşine: Daha Önce Hiç Duymadığınız 13 İlginç Spor

2 Mart 2021
Adeta Gerçek Gibi! Realistik Kedi Çizimleriyle Herkesi Büyüleyen Haruki Kudo
Tasarım

Adeta Gerçek Gibi! Realistik Kedi Çizimleriyle Herkesi Büyüleyen Haruki Kudo

2 Mart 2021
İkinci Beynimiz Olan Bağırsaklarımızın Sağlığı Nasıl Korunur? İşte Tüm Merak Edilenler
Alışveriş

İkinci Beynimiz Olan Bağırsaklarımızın Sağlığı Nasıl Korunur? İşte Tüm Merak Edilenler

2 Mart 2021
Aman Dikkat! Asla Görmezden Gelmemeniz Gereken 7 Göğüs Ağrısı Tipi
Sağlıklı Yaşam

Aman Dikkat! Asla Görmezden Gelmemeniz Gereken 7 Göğüs Ağrısı Tipi

2 Mart 2021
Erkek Saç Modelleri: 2021’e Damga Vuracak En Popüler  Saç Modelleri
Tasarım

Erkek Saç Modelleri: 2021’e Damga Vuracak En Popüler Saç Modelleri

1 Mart 2021
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
ListeList Özel

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri

15 Mart 2020
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü

8 Haziran 2019
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

ListeList
Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.