Tarih, insan medeniyetine büyük katkılar sunan pek çok kadim medeniyetle dolu. Ancak bu medeniyetlerden pek azı, Antik Yunan medeniyeti kadar sağlam yapılar, kavramlar ve icatlar ortaya koymayı başarabildi. Öyle ki Antik Yunan’da ortaya çıkan kavramlar, sistemler ve hatta düşünce biçimleri dahi aradan geçen binlerce yıla rağmen modern dünyanın yapı taşları arasında var olmaya devam ediyor. Antik Yunan, insanlık tarihine kazandırdığı maddi ve manevi unsurlarla binlerce yıl sonra dahi yaşamaya devam ediyor. İşe Antik Yunan medeniyetinde ortaya çıkan ve günümüzde de büyük öneme sahip 10 icat ve kavram…
1. Demokrasi
Demokrasi, çağımızın en yaygın ve üzerinde en fazla uzlaşı bulunan yönetim biçimi. Modern insanın yaşamında son derece önemli olan demokrasi milattan önce 500’lü yılların başında Antik Yunan medeniyetinde ortaya çıkmıştı.
2. Felsefe
Tarihi boyunca, insanın temel düşünme pratiklerine büyük oranda yön veren felsefe de bir Antik Yunan yeniliğiydi. Thales ve Pisagor gibi Sokrates öncesi düşünürler, doğa felsefesi alanındaki çalışmalarla gelecek nesillere önemli bir miras bıraktılar.
İlerleyen dönemde Sokrates, Platon ve Aristoteles gibi filozoflar modern insan medeniyetinin temelinin oluşturan pek çok kavram hakkında yaptıkları analizler ve tanımlamalarla kendilerinden önceki filozofların mirasına önemli katkılarda bulundular.
3. Geometri
Geometri, Antik Yunan’dan önce Mısır ve Babil gibi kadim medeniyetler tarafından biliniyordu. Üstelik gündelik yaşamda önemli bir uygulama alanına sahipti. Ancak modern geometrinin ortaya çıkışı, Antik Yunan’da gerçekleşti. Pisagor, Öklid ve Arşimet gibi filozof-matematikçiler geometriyi kuramsal hale getiren çalışmalara öncülük ettiler.
4. Haritacılık
Harita, Antik Yunan’da ortaya çıkmadı. Ancak bildiğimiz anlamdaki haritacılık Antik Yunan da gelişti.
Milattan önce 700 ila 500 yılları arasında Babil’de yapıldığı düşünülen “dünya haritasında” yalnızca birkaç bölge haritalanmıştı. Oysa Antik Yunan filozofu Anaximander, milattan önce 610-546 yılları arasında gerçek anlamda bir dünya haritası ortaya çıkaran ilk kişiydi. Bu nedenle tarihin ilk haritacısı olarak kabul edildi. Ayrıca, Dünya’nın küresel bir şekle sahip olduğu düşüncesi de ilk defa Antik Yunan medeniyetinde gelişti.
5. Kilometre sayacı
Günümüzdeki arabaların hepsinde bulunan bu alet de Antik Yunan’da icat edilmişti. Antik Yunan’da yaşayan insanlar şehirler veya bölgeler arasındaki mesafeleri ölçebiliyordu. Böylece şehir planlamacılığından savaş stratejisi oluşturmaya kadar pek çok konuda çağdaşı medeniyetlerden bir adım ileriye gitmeyi başarmışlardı.
Arşimet veya İskenderiyeli Heron tarafından icat edildiği düşünülen tekerlekli sayaç bir ulaşım vasıtasına entegre ediliyordu. Cihazın içerisinde ise tekerleklerle bağlantılı bir dişli sistemi vardı. Tekerlekler belirli bir sayıda döndükçe dişlilerin konumu değişiyor, bir tekerlek dönüşünün ne kadar bir mesafeye denk geldiği hesaplanarak mesafe ölçümleri yapılabiliyordu.
6. Su değirmeni
Suyun, insan yaşamında ne kadar belirleyici olduğunu ve gündelik yaşamda çok sayıda kullanım alanı bulunduğunu belirtmeye gerek yok. Suyun öneminin farkında olan Antik Yunanlılar su değirmenlerinin ilk örneklerini ortaya koyan insanlardı.
7. Vinç
Antik Yunan çok sayıda yetenekli filozofa, matematikçiye ve elbette mühendise ev sahipliği yapıyordu. Günümüzden 25 yüzyıl önce, devasa beton blokları hareket ettirmek isteyen Antik Yunanlılar, bu işin de çok daha kolay bir yöntemi olabileceğini biliyorlardı. Netice, bugün bildiğimiz anlamdaki vinçlere oldukça benzeyen araçlar icat ettiler.
8. Tıp
İnsanlığın gerçek anlamda yaşamasını sağlayan tıp bilimi de bildiğimiz anlamda ilk kez Antik Yunan topraklarında doğdu. “Modern Tıbbın Babası” olarak da anılan Hipokrat, hastalıkların tanrılar tarafından verilen cezalar nedeniyle ortaya çıktığı hurafesini reddeden ilk insandı!
9. Çalar saat
Milattan önce 3. yüzyılda Antik Yunan topraklarında yaşayan Ktesibios, zamanı olabildiğince doğru şekilde ölçebilen üstelik alarm da çalabilen saati icat eden isimdi. İcat ettiği su saatinin alarm çalmasını ise saat sistemine dâhil ettiği çakıl taşları sayesinde mümkün kılmıştı.
10. Tiyatro
Tiyatro, milattan önce 700 civarında Antik Yunan medeniyetinin en önemli yerleşimi olan Atina’da ortaya çıktı ve medeniyetin dört bir yanına yayılarak gündelik yaşamın önemli bir parçası haline geldi. Antik Yunan’da ortaya çıkan bu kadim sanat o kadar kuvvetliydi ki o dönem ortaya koyulan eserler modern dünyadaki tiyatro ve hatta sanat anlayışına yön vermeye bugün de devam ediyor.
Kaynak: 1
