Roma ordusu antik çağların en korkutucu ve etkili askeri güçlerinden biriydi. Altın günlerinde yaklaşık yarım milyon askerle, genişleyen bir imparatorluğun kontrolünü elinde tutuyordu ve Britanya’dan Orta Doğu’ya kadar dünyanın büyük bir kısmını fethetmeyi başarmıştı. Son derece gelişmiş ve titizlikle yapılandırılmış bir kurum olan Roma ordusu, lejyonlara bölünmüştü. Karadaki Romalı askerler için hayat zorluydu ve beklentiler yüksekti. Günlük yürüyüşler yaklaşık 48 kilometreye kadar çıkabiliyor, hatalar şiddetle cezalandırılıyordu ve Roma ordusunun başarısına rağmen ölüm veya yaralanma riski her zaman mevcuttu. Bugün bir zamanların en ihtişamlı askerlerinden oluşan Roma ordusu hakkında ilginç bilgilerden bahsedeceğiz👇
1. Roma ordusu Lejyonerler ve Yardımcı Birlik olarak ikiye ayrılmıştı
Romalı askerlerin iki ana sınıfı vardı. Bunlardan ilki Roma vatandaşı ve son derece saygı duyulan askerlerden oluşan Lejyonerler (Legio), ikincisi ise ikinci sınıf sayılan Roma İmparatorluğu’nun uç noktalarından ve ötesinden devşirilen Yardımcı Birlikti (Auxilia). Bu yardımcı kuvvetler lejyonerlere göre daha az maaş alıyorlardı. Askeri ilerlemeler ve savaşlar sırasında ön saflarda durmaları bekleniyordu.
2. Roma ordusunda yarım milyon asker vardı
Zirve döneminde, Roma ordusunda yaklaşık yarım milyon asker olduğu düşünülüyor. Roma lejyonu, Roma ordusunun bir parçasıydı. Esas olarak ağır piyadelerden oluşan büyük ve organize bir askeri birimdi. Bir lejyon genellikle 4.000 ila 6.000 askerden oluşuyor ve kendi içinde, 80 kişiden oluşan ve Centuria isimli daha küçük alt birimlere ayrılıyordu. Centuria’lar ise Centurion (centurio) tarafından yönetiliyordu.
3. Askerler bazen Centurion’a (komutan) karşı isyan ediyorlardı
Centuria’lar genellikle şiddetle yönetiliyordu. Yüzbaşı yanında kısa bir sopa taşıyor ve bunu asi askerleri dövmek için kullanıyordu. Lucilius olarak bilinen bir Centurion, adamları tarafından “bana bir tane daha getir” anlamına gelen “Cedo Alternam” diye anılıyordu. Çünkü sopasını askerlerin sırtında kırması ve yenisini istemesi ile ünlüydü. Ancak acımasız üstlerinden eziyet gören askerler, zaman zaman isyan da ediyorlardı.
4. Romalı askerlere rütbe ve sınıflarına göre maaş veriliyordu
Cumhuriyet dönemi de dahil olmak üzere Roma İmparatorluğu’nun büyük bir kısmında para birimi altın, gümüş, bronz, orichalcum ve bakır madeni paralardan oluşuyordu. Yazar Polybius, askerlerin maaşının günde iki obol (Antik Yunan ve Roma’da kullanılan gümüş sikke) civarında olduğunu tahmin ediyordu, bu da yıl içinde 120 denarius’a (Antik Roma’nın en ünlü ve yaygın olarak kullanılan gümüş para birimi) denk geliyordu. 2. yüzyılda Roma ordusuna katılan askerlerin aldığı maaşa viaticum deniyordu. Viaticum 75 denarius veya üç altın parçasına denk geliyordu.
5. Lejyonerler demirden zırh giyiyordu
Roma ordusu hakkında ilginç bilgiler yazımıza devam ediyoruz. Romalı lejyonerler tipik olarak göğüs ve omuzları kaplayan demir plakalardan oluşan bir zırh giyiyorlardı. Kasklar ise baş, boyun ve yanakları koruyordu. Silahlar lejyonerin rolüne göre değişiyordu, ancak piyadeler genellikle tahta, dikdörtgen bir kalkan, cirit, hançer ve kılıç taşıyordu. Yardımcı askerler ise oval şekilli kalkanlara sahipti ve demir kaplı zırh yerine zincir zırhlı tunikler giyiyorlardı.
6. Eğitimleri çok sıkıydı ve 4 ay sürüyordu
Yeni askerler yaklaşık 4 ay süren sıkı bir eğitim alıyorlardı. Bu eğitim programı yürüyüşle başlıyor ve silah eğitimi ve formasyon tatbikatlarıyla devam ediyordu. Eğitim tamamlandığında askerler vücutlarına giydikleri zırhlarla günde yaklaşık 32 km yürüyorlardı. Yeni askerlerden bazıları, bir gurur işareti olarak görülen Romalı isimler de alıyordu.
7. Roma ordusu askeri kampanyaların yanı sıra sivil meseleleri de ele alıyordu
Roma ordusu, dünyayı fetheden korkunç bir güç olmasına rağmen, aynı zamanda idari bir rol de üstleniyordu. Ordu vergi toplamaktan, kale, viyadük ve yol gibi yapılar inşa etmekten, halkın güvenliğini sağlamaktan ve sivil idareden sorumluydu.
8. 2. yüzyıla kadar Romalı askerlerin evlenmesine izin verilmiyordu
MS 2. yüzyılın sonlarına kadar Romalı askerlerin evlenmesi kanunen yasaktı. Bununla birlikte, hayatta kalan belgeler ve mezar taşları, çoğu kişinin bu kuralı çiğnediğini, hatta yüzbaşıların ve askeri hiyerarşinin daha yüksek kademelerindeki kişilerin eşleri olduğunu gösteriyor.
9. Seferlerde askerler günde 48 km yol yürümek zorunda kalabiliyordu
Askeri yaşam, her açıdan zorlu bir işti. Askerlerin bazen günde yaklaşık 30 ile 50 km arasında yürümesi gerekiyordu. Yürüyüşün ardından askerler etrafı duvarla çevrili bir kamp kurar ve yaklaşık 8 kişiyle deri çadırlarda uyurlardı. Ertesi sabah çevre duvarını yıkıp bu işlemi tekrar ederlerdi.
10. Romalı askerler ‘kaplumbağa’ adı verilen bir dizilişle kendilerini korurlardı
Roma ordusu hakkında ilginç bilgiler listesinin sonuna geldik.”Testudo” olarak da bilinen “kaplumbağa” düzeni, Roma lejyonerleri tarafından özellikle ok ve mızrak saldırılarına karşı koruma sağlamak için kullanılan bir savaş formasyonuydu. Bu formasyonda, lejyonerler sıkı bir şekilde bir araya gelir ve kalkanlarını hem yanlardan hem de yukarıdan kaplayacak şekilde tutarlardı. Ön sıradaki askerler kalkanlarını öne doğru, yanlardaki askerler yanlara doğru, orta sıralardaki askerler ise kalkanlarını başlarının üzerine kaldırarak tutarlardı.
