Günümüzden yüzlerce yıl önce, milattan sonra 79 yılında, İtalya’daki Vezüv Yanardağı korkunç bir şekilde patladı! Evet, bu patlama tıpkı bütün yanardağ patlamaları gibi son derece korkunçtu fakat kesinlikle sıradan bir doğa olayı değildi. Çünkü patlamayla birlikte antik dönemin en önemli yerleşim yerlerinden olan Pompei şehri, yalnızca tarihin karanlık sayfalarına değil Vezüv’ün amansız lavlarına ve ürpertici küllerine de gömüldü. Antik dönemin en müreffeh şehirlerden Pompei, yüzlerce yıl boyunca, unutuldu… Patlama nedeniyle Pompei’de yaşayan binlerce insan korkunç bir şekilde can verdi, yüzlerce yapı yok oldu. Ancak bu yapılar arasında, diğerlerinden çok daha ilginç olanlar da vardı! İşte Vettii Evi olarak isimlendirilen yapı da Pompei’deki en ilginç yapılardan biriydi…
Çünkü hem ev sahiplerinin hem de evin, antik dönemler için bile oldukça sıra dışı, inanılmaz bir hikâyesi vardı! Vettii Evi, uzun süren kazı ve restorasyon çalışmalarının ardından nihayet gün yüzüne çıkarıldı. İşte, Pompei’deki en önemli hazinelerden, Vettii Evi hakkında bilmeniz gerekenler…
Latince adı Domus Vettiorum olan Vettii Evi, milattan sonra 79 yılında yok olan onlarca Pompei evinden biriydi
Fakat evin hem sahipleri hem mimarisi hem de içerisindeki eserler, evi Pompei’deki diğer bütün evlerden ayırıyordu. Vettii Evi’nin sahipleri Pompei’nin en ilginç ev sahipleri, evleri ise Pompei’nin en görkemli eviydi! 20. yüzyılın başlarında, Pompei’deki kazı çalışmaları sırasında keşfedilen ev, 20 yıllık hummalı bir restorasyon sonunda kısa süre önce ziyarete açıldı. İşte Vettii Evi’nin şaşırtıcı tarihi hakkında bilmeniz gerekenler…
Vettii Evi, Pompei’deki en değerli hazinelerden biriydi!
Şehrin en zengin mahallelerinden birine inşa edilmişti. Görkemli bir bahçesi vardı ve evin içerisi büyüleyici sanat eserleriyle doluydu. Evin duvarları Antik Yunan mitolojisi temalı resimlerle, odaları ve koridorlar ise heykellerle ve figürlerle doluydu! Vettii Evi, mimarisi ve içerisinde bulunan eserlerle başlı başına, Pompei’nin en önemli hazinelerinden biriydi…
Ev, “Aulus Vettius Conviva” ve “Aulus Vettius Restitutus” isimli iki kişiye aitti
Bilim insanlarına göre Aulus Vettius Conviva ve Aulus Vettius Restitutus, ömürlerinin büyük bölümünü “köle” olarak geçiren, daha sonra efendileri tarafından serbest bırakılan Pompei yurttaşıydı. Bazı bilim insanları bu iki kişinin kardeş olabileceğini iddia ediyor. Ancak daha yaygın kanaate göre iki isim, aynı kişinin hizmetinde çalışan, farklı ailelere mensup kişilerdi. Bununla birlikte Vettii Evi’nin sahiplerinin “kölelik günlerinde” tanıştığı ve iki iyi arkadaş haline geldikleri düşünülüyor.
Aulus Vettius Conviva ile Aulus Vettius Restitutus’un, özgürlüklerine kavuştuktan sonra şarap ticaretiyle uğraştığı, bu sayede büyük bir servet edindikleri düşünülüyor
Vettii Evi’nin sahipleri, inanılmaz servetlerini kullanarak evlerini büyüleyici sanat eserleri ile doldurmuşlardı! Buna paralel olarak, Vettii Evi’ni de bu servet sayesinde inşa ettirdikleri en yaygın kanaat. Öte yandan bu görkemli evin ortaya çıkmasında sahiplerinin, yaşamlarının bir döneminde köle olmasının da önemli bir payı var. Çünkü sonradan edindikleri toplumsal statüyü sağlamlaştırmak, şehrin “elitleri” arasında edindikleri konumu korumak istiyorlardı. İşte bu nedenle servetlerini bu toplumsal statünün en belirgin ve en görkemli örneğini ortaya çıkarmak, Vettii Evi’ni bir hazineye dönüştürmek için kullanmışlardı.
Uzmanlara göre Vettii Evi, Pompei’nin ve tüm Roma toplumunun tarihini, düşünce sistemini ve toplumsal yapısını yansıtan oldukça önemli bir yapı
Pompeii’nin restorasyon çalışmalarından sorumlu direktörü Arianna Spinosa, Vettii Evi’ni “Pompei’nin ikonik evlerinden biri” olarak nitelendiriyor. Vettii Evi’nin kültürel önemi hakkında ise, “Konut, sadece olağanüstü öneme sahip freskleri nedeniyle değil, aynı zamanda düzeni ve mimarisi nedeniyle de Pompeiiyi mükemmel bir şekilde temsil ediyor.” ifadelerini kullanıyor.
Pompei’deki yetkililerden Gabriel Zuchtriegel ise “Vetti Evi, Pompei’nin ve Roma toplumunun tarihini tek bir evin içinde barındırıyor.” ifadeleriyle evin tarihi önemine dikkat çekiyor. Bununla birlikte evin içerisindeki sanat eseri bolluğunu “şaşırtıcı” olarak niteleyen Zuchtriegel, “bir günlüğüne Pompei’de yaşasaydı ve yalnızca tek bir yeri ziyaret etme şansı olsaydı,” Vetti Evi’nin tercih edeceğini dile getiriyor.
