Bazı eşyalar çok kullanışlıysa sahipleri o nesnenin tarihsel geçmişini çok fazla sorgulamıyor. Bu nedenle değerli antika eserlerin, sıradan bir eşya olarak kullanıldığı sayısız örnek bulunuyor. Bugüne kadar pek çok tarihi hazine; binektaşı, şemsiye standı, televizyon ünitesi ve saksı gibi çeşitli amaçlar için kullanılmış. Peki milyonlarca dolar değerindeki bu eşyaların hazine olduğu nasıl anlaşıldı? Gelin detaylara birlikte bakalım.
Hazine dendiğinde hepimizin aklına kayıp hazineler geliyor. Eğer siz de gizemini koruyan bu konuyu merak ediyorsanız kayıp hazineler içeriğimize göz atabilirsiniz!
1. Mazarin’in Kayıp Sandığı – Televizyon Sehpası
1970 yılında Fransız bir mühendis, Londra’daki ev sahibinden 100 Sterlin karşılığında bir sandık aldı. Mühendis sandığı tam 16 yıl boyunca televizyon sehpası olarak kullandı. 1986’da çalıştığı firmadan emekli olduktan sonra sandıkla birlikte Fransa’ya geri döndü. Sandığın sahibi 2013 yılında hayata veda ettikten sonra mirasçıları evdeki eşyaları değerlendirmesi için bir uzman çağırdı. Böylece sandığın, Fransız siyasetçi Kardinal Mazarin’in kayıp altın sandığı olduğu tespit edilmiş oldu. Sonuç olarak Mazarin’in kayıp sandığı 2013 yılında yapılan bir açık artırmada 9.5 milyon dolara satıldı.
2. Bronz Çağı’ndan Kalma Ayin Hançeri – Kapı Tamponu
2002 yılında Norfolk’ta tarlasını süren bir çiftçi büyük ve yeşil bir metal parçası bulduğunda bunun kırılmış makine parçası olduğunu düşündü. Pratik ve her nesneyi değerlendiren bir çiftçi olarak, 4 kiloluk metal parçasını kapı tamponu olarak kullanmaya başladı. Sonunda bu nesneyi atmaya karar verdiğinde arkadaşı önce bir uzmana danışmasını önerdi. Norfolk Çevre Sorumlusu Andrew Rogerson, çiftçinin kapı tamponu olarak kullandığı nesnenin 3500 yaşında bir ayin hançeri olduğunu fark etti. Üstelik 68 santimetre boyunda olan bu hançerin keşfedilmiş sadece 6 örneği bulunuyordu. Bronz Çağı’nda bir prestij nesnesi olan ayin hançerinin ritüel amacıyla anıtsal boyutlarda yapıldığı düşünülüyor. Bu eşsiz tarihi hazine 56.877 dolar karşılığında İngiltere Ulusal Miras Anma Fonu tarafından satın alındı. Şu anda Norwich Kalesi Müzesi ve Sanat Galerisi koleksiyonunda bulunuyor.
3. Roma Lahdi – Saksı
İngiltere’nin Dorset kentinde yaşayan bir aile, bahçelerindeki çiçekleri; gri, yosun kaplı 7 metrelik bir çukurun içinde yetiştiriyordu. Bu mermer nesne M.S. 2. yüzyıla ait bir Roma lahdiydi. Ancak ev sahipleri bundan habersizdi. Bir gün müzayede değerleme uzmanı Guy Schwinge, çalıların ardından lahdi görüp aileyle temas kurmaya çalıştı. Yapılan araştırmalar sonucunda lahdin Roma döneminde yaşayan aristokratlarından birine ait olduğu anlaşıldı. 2012 yılında yapılan bir müzayedede ismi açıklanmayan bir alıcı lahdi tam 133.000 dolara satın aldı. Eskiden lahdin içinde çiçek yetiştiren aile ise satıştan son derece memnun olduklarını belirtiyor.
4. Başka bir Roma Lahdi – Saksı
İngiltere’nin Newcastle kentinde yaşayan emekli bir çift, Dorset’te satılan lahit haberlerini okuduktan sonra benzer bir mermer nesnenin kendi bahçelerinde de olduğunu fark etti. Bunun üzerine değerleme uzmanı Guy Schiwinge’e lahdin birkaç fotoğrafını gönderdiler. Schwinge, Newcastle’a gittiğinde Roma lahdine bahar çiçeklerinin ekilmiş olduğunu gördü. Lahit çok değerli Carrara mermerinden yapılmıştı. Her iki uçtaki panellerde meşale tutan bir putto tasviri vardı. Lahdin üzerindeki tasvirler çok ince ve kusursuz işlenmişti. Kısa bir sonra bu tarihi hazine müzayedeye çıktı ve 55.400 dolar karşılığında satıldı.
5. Sri Lanka Tapınağı’na Ait Ay Taşı – Bahçe Döşeme Taşı
Bronwyn Hickmott’un Doğu Sussex’teki evinin bahçesinde neredeyse çeyrek tonluk bir granit levha bulunuyordu. Uzun yıllar bahçedeki levha döşeme taşı olarak kullanıldı. Ancak Hickmott ve eşi daha küçük bir eve taşınmaya karar verdiklerinde değerleme uzmanı Sam Tuke’dan taşa bakmasını rica ettiler. Tuke, taşın Anuradhapura Dönemi’nden (10. yy) kalma bir ay taşı olduğunu tespit etti. Bu taş M.Ö. 4. Yüzyıldan 11. Yüzyıla kadar Sri Lanka’daki bir tapınağının giriş kapısını süslemişti. Ay taşının İngiltere’deki bir evin bahçesine nasıl ulaştığını kimse bilmiyor. Son derece nadir olan bu taş, dünyadaki yedi örneğinden biri. 2013 yılında yapılan bir açık artırmada ismi açıklanmayan bir alıcı bu taşı tam 767.000 dolar karşılığında satın aldı.
6. Çin İmparatorluk Vazosu – Şemsiye Standı
İngiltere Dorset’te yaşayan emekli bir çifte, ilk evlendikleri yıllarda büyük mavi ve beyaz renginde bir vazo hediye edilmişti. Ancak hediyeyi beğenmedikleri için vazo evin deposuna kaldırıldı ve 50 sene boyunca şemsiye standı olarak kullanıldı. Yıllar geçtikçe vazonun üzerinde Y şeklinde bir çatlak ve oluştu. Aynı zamanda çatlağın altından farklı boya lekeleri de görünüyordu. Kentin ünlü değerleme uzmanı Guy Schwinge’e başvuran evli çift, vazolarının 1740’lı yıllarda yapılmış Qing Hanedanlığı’na ait bir fener vazosu olduğu öğrendi. Üstelik bu tarihi hazine türünün tek örneğiydi. 2010 yılında yapılan bir açık artırmada vazo 867.400 dolar karşılığında satıldı.
7. Pers Dönemi’nde Kalma Altın Kupa – Tüfek Hedefi
Wellington’da yaşayan John Webber, çocukken dedesinden altın renginde bir kupa hediye almıştı. Webber’in dedesi hurdacıydı ve yaşadığı bölgenin çöplüklerinden metal topluyordu. Webber hediyeyi aldığında 5 yaşındaydı. Fakat bu hediyeyi 70’li yaşlarına kadar kullanmadı. On yıllarca yatağının altındaki bir ayakkabı kutusunda sakladı. İlerleyen yaşlarında ise bu kupayı tüfek hedefi olarak kullandı. Ancak 2007 yılında evden taşınırken kupayı tekrar inceledi ve bir araştırmacıya danışmaya karar verdi. Böylece kupanın tek parça altından yapılmış Achaemenid kupası olduğu anlaşıldı. Achaemenid antik dünyanın metal işçileri ile ünlenmiş büyük bir imparatorluğuydu. Sonuç olarak kupa 2008 yılında yapılan bir açık artırmada 69.400 dolara satıldı.
8. Anglosakson Heykeli – Kedi Mezar Taşı
Johnny ve Ruth Beeston’ın kedisi Winkle öldüğünde, çift kedilerinin cenazesini bahçeye gömmeye karar verdi. Johnny Beeston kedinin mezarı için bahçesinde bir taş buldu. Bir süre sonra amatör bir arkeolog bahçede yürürken kedinin mezar taşını gördü. Taşın tarihsel önemini hemen anlayan arkeolog, evin sahipleriyle iletişime geçti. Uzun süren araştırmalar sonucunda heykelin Aziz Peter’ı tasvir ettiği anlaşıldı. Dünya üzerinde Anglosakson dini sanatına ait eserle çok nadir görülüyordu. Bu nedenle eser 2004 yılında müzayedeye çıktığında tam 279.115 dolara satıldı.
9. Roma Mermer Levhası – Binektaşı
İngiltere’nin Whiteparish kentinde bir bungalovun sahibi, neredeyse 10 yıldır bahçesindeki mermer levhayı binektaşı olarak kullanıyordu. Taşı yıllarca atına binmek için kullandıktan sonra mermer levhanın yüzeyinde bir yazıt gördü. Kir ve yosun katmanlarını yıkadıktan sonra bunun bir kaya olmadığını anlayan bungalov sahibi, yerel bir arkeoloğun yardımına başvurdu. Araştırmaların sonucunda taşın M.S 2. yüzyıldan kalma bir Roma mermer levhası olduğu anlaşıldı. Ancak levhanın İngiltere’ye nasıl gittiği hiçbir zaman çözülemedi.
Kaynak: 1