Federal Bureau of Investigation, Türkçe adıyla Federal Soruşturma Bürosu veya yaygın olarak kullanılan kısaltmasıyla FBI, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en önemli kurumlardan biri. Pek çoğumuzun Hollywood filmlerinden veya edebiyat eserlerinden aşina olduğu bu kurum, temelde iç istihbarat ve ulusal güvenlik alanlarında faaliyet gösteriyor. İlgi alanları, FBI’ı ilgi çekici ve gizemli bir yapı haline getiriyor. FBI, terörle mücadele ve karşı casusluk başta olmak üzere pek çok farklı suç sahasında varlık gösteriyor. Haliyle 1908 yılından beri faaliyette olan bu kurumun bazı operasyonları da gerçekten büyük bir dikkat ve özveri istiyor. Çünkü bazı FBI vakalarının merkezinde kanlı cinayetler, gizemli kayboluşlar ve korkutucu suç örgütleri yer alıyor. İşte 20. yüzyıldaki en dikkat çekici 8 FBI vakası.
1. Osage cinayetleri
Tarihe Osage Cinayetleri olarak geçen bir dizi ürpertici olay ve cinayet, 20. yüzyıldaki en ilginç FBI vakaları arasında yer alıyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin Oklahoma eyaletindeki Osage bölgesi 1920’lerin başında aynı isimle anılan bir Kızılderili kabilesine ev sahipliği yapıyordu. Bu yerli Amerikalıların yaşadığı topraklarda petrolün keşfedilmesi ise unutulmaz bir FBI vakasının ortaya çıkmasına neden olacaktı.
Bölgedeki petrol sayesinde Osage kabilesinin üyeleri kısa sürede ülkenin en varlıklı insanları arasına katıldı. Kabile yalnızca birkaç yıl içerisinde 30 milyon dolarlık bir serveti kontrol eder hale gelmişti. İşte bu zenginlik çok sayıda kabile üyesinin gizemli bir şekilde öldürülmesine ve kaybolmasına sebep olmuştu. Kabile üyelerine ait mülklere türlü saldırılar düzenleniyor ne var ki faillerin kimliği yolsuzluk ve ilgisizlik sebebiyle bir türlü tespit edilemiyordu. Böylece devreye FBI girdi!
Kapsamlı bir operasyon için düğmeye basan FBI, Oklahoma eyaletine ve özellikle de Osage bölgesine çok sayıda personel ve muhbir yerleştirdi. Uzun soluklu bu operasyonun ardından FBI personelleri William Hale isimli bir adamın gizemli cinayetlerle bağlantılı olabileceğini fark etti. Yanılmamışlardı! Bir iş insanı olarak tanınan fakat gerçekte bir suç ailesinin lideri konumundaki Hale, Osage cinayetlerinin ardındaki isimdi. Bu olay, FBI’ın başarıyla sonlandırdığı ilk büyük vakalardan biri olarak tarihe geçti.
2. Charles Lindbergh Jr’ın kaçırılması
Askeri pilot Charles Lindbergh ve eşi Anne Morrow Lindbergh, 1932 yılında yaşamlarının en korkunç olayı ile karşılaştı. Çiftin henüz 20 aylık bebeği Charles Lindbergh Jr kaçırılmıştı! Ülkenin ulusal kahramanlarından biri olarak görülen Charles Lindbergh’ın başına gelen bu talihsiz olay, tüm toplumun yakından takip ettiği ulusal bir dava haline gelmişti.
Suçlu veya suçlular arkalarında; bebeği serbest bırakmak için 50.000 dolar talep ettiklerini bildiren bir not, çamurlu ayak izleri ve kırık bir merdivenden başka iz bırakmamıştı. Ne var ki Charles Lindbergh Jr hiçbir zaman ailesine kavuşamadı. Kaçırılmasından yaklaşık 40 gün sonra talihsiz bebeğin cansız bedeni ele geçirildi. Hem de Lindberghlerin yaşadığı evin yakınlarında. Toplumda büyük bir infial yaratan bu gelişme üzerine FBI, soruşturmaya dahil olmaya karar verdi.
FBI, uzun meşakkatli bir çalışmanın ardından Bruno Hauptmann isimli bir Alman göçmene ulaştı. Hauptmann tarafından kullanılan eve düzenlenen baskında yüklü miktarda para ve bazı el yazısı notlar ele geçirildi. FBI, adamın el yazısını fidye notundaki yazı ile karşılaştırdı ve her iki yazının da aynı kişiye ait olduğunu tespit etti. Bruno Hauptmann adam kaçırma ve cinayet suçlaması ile yargılandı ve 1935 yılında idam edildi.
3. Bonnie ve Clyde vakası
Yaşamları pek çok popüler kültür eserine de konu olan Bonnie Parker ve Clyde Barrow ikilisi tarihin en ünlü suçluları arasında yer alıyor. Çift, ülkenin pek çok farklı noktasında meydana gelen soygun ve cinayet olaylarından sorumlu tutuluyordu. Elbette bu ünlü suçlular ile mücadele etmek için ABD polisi yetersiz kalıyordu. Bu, tam da FBI’a göre bir vakaydı! 8 farklı şehirdeki FBI bürosunda görevli ajanlar, yerel kolluk kuvvetleri ile de iş birliği yaparak bu meşhur kanun kaçaklarının izini bulmayı başardı.
4. Rosenberg casusluk vakası
Yıllar boyunca dilden dile anlatılan ve üzerinde büyük anlaşmazlıkların bulunduğu Rosenberg casusluk davası da en dikkat çekici FBI vakaları arasında yer alıyor. Dava, kimilerine göre Soğuk Savaş Dönemi Amerika’sındaki “cadı avının” en somut örneklerinden biri. Kimilerine göre ise FBI’ın rüştünü ispatladığı önemli bir dönüm noktası.
ABD askeri istihbarat ajanları, 1940’ların sonunda hayli ilginç bir belge ele geçirmişti. İddiaya göre bu şifreli belgede nükleer silah programı ile ilgili Sovyet casuslarının bilgileri yer alıyordu. New York’ta yaşayan Ethel Rosenberg isimli mühendis ve eşi Julius da, belge sayesinde tespit edilen casuslar arasındaydı. FBI tarafından yakalanan çift, suçlamaları hiçbir zaman kabul etmedi. Üstelik çiftin Sovyet casusu olduğuna dair kesin kanıtlara da hiçbir zaman ulaşılamadı. Buna karşın Julius Ethel ve Rosenberg çifti 1953 yılında idam edildi.
John F. Kennedy 1960 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin 35. başkanı seçildi. Bu parlak siyasetçinin başkanlık görevi yeni bir seçimle değil, 1963 yılında uğradığı bir suikast ile sona erdi.
Tüm dünyada büyük bir şaşkınlığa sebep olan olayın aydınlatılması için en büyük sorumluluk ise FBI’a düşüyordu. FBI ajanları tarihe geçen bu suikast ile ilgili yaklaşık 25.000 farklı görüşme gerçekleştirdi, on binlerce farklı ipucunu titizlikle inceledi. Sonuçta bu yoğun çalışma meyvesini verdi. FBI ajanları suikastı gerçekleştiren kişiye, Lee Harvey Oswald isimli adama ulaşmayı başardı.
6. Medgar Evers cinayeti
FBI vakaları arasında kısa sürede sonuçlananlar olduğu gibi yıllar boyunca çözülemeyenler de var. Medgar Evers cinayeti de onlardan biri.
Amerikalı insan hakları aktivisti Medgar Evers ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı yürüttüğü mücadele ile tanınıyordu. Ancak 1963 yılında kendi evinde uğradığı silahlı saldırı sonucunda öldürüldü. FBI, olay ile ilgili olarak yürüttüğü çalışmanın ardından kısa sürede katilin kimliğini tespit etmeyi başarmıştı: Byron De La Beckwith. Ne var ki dönemin devlet kurumlarında süregelen siyahi karşıtlığı ve ırkçılık, Medgar Evers vakasının tamamlanmasına engel oldu. Öyle ki Byron De La Beckwith ancak 1994 yılında mahkûm edilebildi.
7. DB Cooper’ın kayboluşu
FBI, 20. yüzyılda pek çok önemli operasyon gerçekleştirdi. Bunların çoğu başarıyla sonuçlandı. Ancak FBI’ın hiçbir zaman çözemediği ilginç vakalar da var. DB Cooper’ın kayboluşu ise çözülemeyen vakaların en ünlülerinden biri.
Kendisini Dan Cooper olarak tanıtan bir adam, 1971 yılında Northwest Orient’in 305 sefer sayılı uçuşuna, Oregon’dan Seattle’a gitmek üzere tek yön bir uçak bileti satın aldı. Uçak havalandıktan bir süre sonra uçuş görevlilerinin yanına giderek bomba dolu evrak çantasını gösterdi! 200.000 dolar ve paraşüt talep ediyordu. Kısa süre içerisinde olaydan haberdar olan FBI, onlarca masum insanın hayatını riske atmamak için bu hava korsanının talebini kabul etti. Uçak Seattle’a indi ve Cooper’ın istekleri karşılandı. Daha sonra Cooper, pilota yeniden havalanmasını ve Mexico City yönüne hareket etmesini söyledi. Hava korsanı, Nevada üzerine geldiklerinde uçaktan atladı ve kayıplara karıştı. FBI, ardında hiçbir iz bırakmayan bu adama ulaşabilmek için sayısız ipucunu takip etti, yüzlerce kişiyi sorguladı. Ne var ki DB Cooper’ı bulmayı hiçbir zaman başaramadı.
Amerika Birleşik Devletleri 1970’li ve 80’li yıllar boyunca bir dizi bombalı saldırı eylemlerine sahne oldu. Aynı dönemde farklı bölgelere gönderilen bazı bombalar ise patlamadan imha edildi. FBI, bu gizemli bombalama eylemlerinde kullanılan ev yapımı patlayıcıların birbirine çok benzediğini fark etmekte gecikmedi. Bombalar, aynı kaynaktan çıkıp ülkenin farklı yerlerine dağılıyordu. Nihayet uzun uğraşlar sonunda Unabomber olarak adlandırılan saldırganı köşeye sıkıştıran FBI, adamın kimliğini açık etmesine sebebiyet verecek ve Ted Kaczynski isimli adamı kıskıvrak yakalayacaktı.
