Dans, bir kültürü yansıtan en önemli unsurlardan sadece bir tanesi. Genellikle insanların yaşadığı yeri, günlük hayatlarını ve hikayelerini ifade etmekte kullanılan dans, zamanla değişerek bugün bildiğimiz haline dönüştü. Ülkemizde de zeybekten halaya, tekeden horona kadar birçok dans türü bulunuyor. Her biri de yapılan bölgeye özgü ayrı bir hikaye anlatıyor. Bugün, kısa bir dünya turu yapalım ve diğer ülkelerdeki dansları yakından inceleyelim.
1. Flamenko – İspanya
Flamenko, kökeni İspanya’ya dayanan geleneksel bir müzik ve dans sanatı. Genellikle yoğun notalar, duygusal ve aşk temaları içeren gitar ritimleri, sert ve etkileyici dans hareketleri kullanılarak yapılır. Özellikle kadınlar, kırmızı uzun elbiseler giyer. Bazıları flamenkonun kuzey Hindistan’dan güney İspanya’ya göç eden Endülüs göçebelerinin yaptığı bir dans olduğuna inanıyor.
2. Samba – Brezilya
Brezilya kökenli bir Latin dansı olan Samba, genellikle hareketli ritimleri ve enerjik koreografileri ile biliniyor. Samba, ‘dansa davet’ anlamına gelen ‘semba’dan türetilmiş bir kelime. Bu dans 1950’lerde gelişim göstermiş ve Brezilya’da yaşayan Afrikalıların getirdiği kültür ile şekillenmiştir. Samba, dünyaca ünlü Brezilya Karnavalı’nın önemli bir parçası. Bölgeye bağlı olarak farklı varyasyonları var. Dansçılar genelde renkli kıyafetler ve büyük başlıklar giyiyor, yani Samba yapan birini görürseniz muhtemelen hemen anlarsınız.
3. Salsa – Küba
Yine Latin kökenli bir dansta sıra! Salsanın İspanyol ve Afrika kültürünün karışımıyla ortaya çıkan bir dans olduğu düşünülüyor. Stil, 1950’lerde New York’a göç etmiş olsa da, kökleri Karayipler’e dayanıyor. Genellikle çiftler halinde yapılan bu dans, temel adımlar ve figürler üzerine kurulu. Gösterilerde salsa yapanlar çoğunlukla renkli ve hareketli kıyafetler giyiyor.
4. Hip-hop – Amerika
Hip-hop, kültürü ve müziği ile bağlantılı olarak gelişen bir dizi sokak dansını ifade ediyor. New York ve California’da 1970’lerin başlarında ortaya çıkan Hip-hop, sokakta icra edilen yeni bir tarz olarak gelişti. “Breaking” (Doğu Yakası’nda) ağırlıklı olarak hip-hop olarak bilinse de, “Locking ve Popping” (Batı Yakası’nda) gibi stiller de bulunuyor.
5. Step Dansı – İrlanda
İrlanda step dansıyla ünlü. 1990’larda bir tiyatro gösterisi olan Riverdance, Iris Step dansına yer verdi ve bu dansı dünya çapında popüler hale getirdi. Tek başına ya da gruplar halinde icra edilen bu dansın evrimi Keltler’e kadar uzanıyor. Bu dans, karmaşık vurmalı ayak hareketinin sert bir üst gövdeyle birleşerek seyircinin hızlı ve karmaşık ayak hareketlerine odaklanmasını sağlıyor. Ayrıca geleneksel İrlanda müziği eşliğinde yapılıyor.
6. Vals – Avusturya
Geleneksel Avusturya ve Alman dansları olarak bilinen Vals, en eski balo salonu danslarından biri. 19. yüzyıldan kalma, yavaş ve zarif bir partner dansı. Bugün hem daha hızlı Viyana valsi hem de daha yavaş Amerikan ve uluslararası tarzdaki valsler son derece popüler.
7. Oryantal Dans – Orta Doğu
İşte geldik bildiğimiz ve ülkemizde sıklıkla yapılan bir dansa, Oryantal! Ama muhtemelen bu dansın geçmişini bilmiyorsunuz. İlk oryantal dansçılar, gawazee olarak bilinen bir grup gezgindi. Bu kadınlar 18. yüzyılda Mısır’da çingene olarak kabul edildi ve 1830’larda Kahire’den sürüldü. Güney Mısır, Orta Doğu ve Avrupa’da performans sergilemeye devam ettiler. Oryantal dansın raqs sharqi türü, 1900’lerde halk dansları stilleri, bale, Latin dansı ve hatta Amerikan bandolarından unsurlar benimseyerek gelişmeye başladı. Daha sonra 1960’larda Amerika Birleşik Devletleri’nde popülerlik kazandı.
8. Bharatnatyam – Hindistan
Birçok Hint klasik dans formunun annesi olarak kabul edilen Bharatnatyam, muhtemelen Hindistan’ın en eski klasik danslarından biri. Tamil Nadu’nun Hindu tapınaklarında başlayan dans daha sonra Güney Hindistan’a yayıldı. Başlangıçta sadece kadın tapınak dansçıları tarafından yapılıyordu ancak 1930’lardan itibaren halka açık bir şekilde icra edilmeye başlandı. Bu dansta, dansçı alçak bir çömelme pozisyonunda; mükemmel ayak hareketleri, büyüleyici ifadeler ve etkileyici jestlerle Hint mitolojisinden ruhani temaları ve hikayeleri canlandırıyor.
9. Ejderha Dansı – Çin
Çin kültüründe ejderha; zenginliği ve iyi şansı simgeler. Çinliler bu mitolojik hayvanın kötü ruhları kovduğuna ve refah getirdiğine inanıyor. Bu dans sırasında dansçılar, devasa kumaştan bir ejderhanın altına girerler ve önceden yerleştirilmiş direkleri tutarak onu yükseltip alçaltırlar. Böylece ejderha kendi kendine hareket ediyormuş gibi görünür. Dans eden ejderhaların uzunluğu değişebilir, ancak ejderha ne kadar uzunsa o kadar çok şans getireceğine dair eski bir inanç var. Bu dansa zillerin, gongların ve geleneksel Çin davullarının büyüleyici ritmi eşlik ediyor.
10. Bale – Rusya
Rus balesi, Fransa ve Rusya’da bir konser dansına dönüşmeden önce İtalyan Rönesansı sırasında gelişti. Klasik müziğin eşlik ettiği bu form; klasik, romantik ve çağdaş olmak üzere pek çok alt türe sahiptir. 1800’lerde dans, erkek odaklı bir formdan tamamen balerinlerle ilgili olmaya kaydı. Tutuş ve pointe ayakkabılar günümüzde dansın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Rus kültürüyle özdeşleşen bale, milyonlarca insanın kalbinde özel bir yere sahip.
