İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz pazar günü meydana gelen bir helikopter kazasında hayatını kaybetti. Dışişleri bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın da aralarında bulunduğu üst düzey yetkililerden oluşan bir heyet de aynı helikopterdeydi. Kazadan kurtulan olmadı. Cumhurbaşkanı ile bazı devlet yöneticilerinin hayatını kaybetmesine neden olan helikopter kazası, önemli gündem maddelerinden biri haline geldi. Ancak tüm dünyada şaşkınlık yaratan bu kaza, ilk değil. Geçmiş yıllarda da pek çok üst düzey yönetici ve devlet başkanı benzer kazalarda yaşamını yitirmişti. Peki, uçak ve helikopter kazalarında ölen devlet liderleri hangileri? İşte, bazen şüpheli ve her zaman trajik uçak ve helikopter kazalarında yaşamını kaybeden 13 devlet lideri.
1. Arvid Lidman
Her ne kadar uçak kazalarına çok sık rastlamasak da bu kazalar dünya siyaseti için pek de yabancı değil. Çünkü uçak ve helikopter kazalarında ölen devlet liderleri listesi düşündüğünüzden daha uzun. İşte İsveç Başbakanı Arvid Lidman da o liderlerden biri. Lidman’ı taşıyan uçak 9 Aralık 1936’da İngiltere’deki Croydon Havalimanı yakınlarında yoğun sis sebebiyle yere çakıldı. Üstelik çok kısa bir süre önce havalanmıştı. 74 yaşındaki Lidman, tarihe geçen bu uçak kazası sebebiyle hayatını kaybetti.
2. Jose Felix Estigarribia
1888 yılında dünyaya gelen Jose Felix Estigarribia ilerleyen yıllarda Paraguay ordusunun en önemli figürlerinden biri olmayı başardı. 1930’ların sonunda ise siyasete atıldı. Devletin zirvesindeki koltuğa oturduğunda ise anayasayı askıya aldı, kendisini diktatör yetkileriyle donattı. Ancak Estigarribia’nın otoriter iktidarı fazla uzun sürmedi. 7 Eylül 1940 tarihinde, eşiyle beraber çıktıkları bir seyahat sırasında uçaklarının Agapuey’de düşmesi sonucunda hayatını kaybetti.
3. Wladyslaw Sikorski
1939 yılında iktidara gelen Polonya Başbakanı Wladyslaw Sikorski, 3 Temmuz 1943’te bir uçak kazasının kurbanı oldu. Başbakan, uçağının Cebelitarık’tan kalkışından hemen sonra denize düşmesiyle yaşamını kaybetti. Pilot hariç uçaktaki hiç kimse kazadan sağ kurtulamadı.
4. Barthelemy Boganda
Orta Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Barthelemy Boganda, seçim kampanyası sırasında bir uçakla Berbérati’den Bangui’ye doğru havalandı. Takvimler 29 Mart 1959’u gösteriyordu. Ancak devlet başkanını taşıyan uçak iki şehir arasında bir bölgede kayboldu! Uçağın enkazı kazadan saatler sonra bulunabildi. Uçaktaki iletişim başkanı ve bir milletvekiliyle birlikte Barthelemy Boganda da hayatını kaybetti.
5. Abdüsselam Arif
1963-66 yılları arasında Irak Cumhurbaşkanı olarak görev yapan darbeci asker ve siyasetçi Abdüsselam Arif de uçak ve helikopter kazalarında ölen devlet başkanları arasında yer alıyor. Arif, 14 Mayıs 1966’da Basra Havaalanı yakınlarında geçirdiği helikopter kazasında yaşama veda etti.
6. Rene Barrientos
Bolivyalı asker ve siyasetçi General Rene Barrientos 1964 yılında Bolivya Başkan Yardımcılığı, 1964-1966 ve 1966-1969 yılları arasında ise Bolivya Devlet Başkanlığı görevlerini üstlendi. Çok sayıda insana göre yabancı çıkarlarına hizmet eden acımasız bir diktatördü. 27 Nisan 1969’da, Cochabamba kentinde helikopterinin düşmesi sonucunda hayatını kaybetti.
7. Dzemal Bijedic
1971’den hayatını kaybettiği 1977 yılına kadar Yugoslavya Başbakanı olarak görev yapan Dzemal Bijedic de hiç beklenmedik bir kaza ile yaşamını kaybeden devlet başkanlarından biri. Dzemal Bijedic ve eşini taşıyan uçak 18 Ocak 1977’de Bosna Hersek’in Kresevo kenti yakınlarındaki Inac Dağı’na düştü. Kimilerine göre kazanın sebebi olumsuz hava şartlarıydı. Kimilerine göre ise ülkedeki siyasi çekişme, devlet başkanın ölümüne neden olmuştu.
8. Francisco Sá Carneiro
1980 yılında 11 ay boyunca başbakan olarak görev yapan Francisco Sá Carneiro, 4 Aralık 1980’de, Porto’daki bir seçim mitingine katılmak için Lizbon’dan havalandı. Ne var ki Carneiro ile beraberindeki heyeti taşıyan uçak, hedefine hiçbir zaman ulaşamadı. Trajik kazanın ardından Porto’daki havalimanına başbakanın adı verildi.
9. Omar Torrijos Herrera
Siyasetçiler, özellikle de devlet başkanları görev süreleri boyunca sıklıkla helikopter veya uçak yolculukları yapıyor. Belki biraz da bu sebeple, siyaset dünyasında normalden çok fazla sayıda kaza ile karşılaşıyoruz. Örneğin Panama Devlet Başkanı Omar Torrijos Herrera, 1 Temmuz 1981’de DHC-6 Twin Otter tipi uçağın Penonomé kenti yakınlarında düşmesi sonucunda hayatını kaybetti.
10. Samora Machel
Devlet başkanlarının ölümüyle sonuçlanan çok sayıda uçak ve helikopter kazası var. Ancak bazıları diğerlerinden çok daha trajik. Ülkesinin bağımsızlığını kazanmasında önemli pay sahibi olan ve 1975-1986 yılları arasında Mozambik Devlet Başkanı olarak görev yapan Samora Machel ile beraberindeki heyeti taşıyan uçak Güney Afrika’nın Mozambik sınırında Mbzuni isimli köyde bir tepeye çakıldı. Kazada hükümetin bakanları ve üst düzey diplomatların da aralarında bulunduğu 33 kişi hayatını kaybetti.
11. Muhammed Ziyaülhak
Genelkurmay Başkanlığı ve sıkıyönetim komutanlığı görevlerinin ardından 1978’de cumhurbaşkanı olarak 1988’e kadar ülkeyi askeri rejimle yöneten Pakistanlı Muhammed Ziyaülhak 17 Ağustos 1988’de C-130 tipi askeri uçağın düşmesi sonucunda öldü. Tarihe geçen bu uçak kazasında Pakistan Genelkurmay Başkanı General Akhtar Abdur Rahman, Tuğgeneral Siddique Salik, ABD’nin Pakistan Büyükelçisi Arnold Lewis Raphel ve ABD’nin Pakistan’daki askeri yardım misyonunun başkanı olan General Herbert M. Wassom’un da aralarında bulunduğu 29 kişi hayatını kaybetti.
12. Cyprien Ntaryamira
Burundi Cumhurbaşkanı Cyprien Ntaryamira ve Ruanda Devlet Başkanın Juvénal Habyarimana 6 Nisan 1994’te aynı uçakla Tanzanya’nın Darüsselam şehrinden Kigali’ye doğru havalanmıştı. Uçak Kigali Uluslararası Havaalanına’na iniş yapmadan hemen önce roketle vuruldu ve düşürüldü. Her iki devlet başkanı da kaza sebebiyle yaşamını kaybetti.
13. Lech Kaczynski
Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski 2010 yılında, II. Dünya Savaşı sırasında meydana gelen bir katliam için düzenlenen anma törenine katılmak için Rusya’ya doğru havalandı. Ne var ki cumhurbaşkanın eşinin de aralarında olduğu 96 kişiyi taşıyan Tupolev 154 tipi uçak Belarus sınırına yakın Smolensk kentindeki havaalanı yakınında düştü. Trajik kazadan kurtulan olmadı.
