Dünyanın bazı yerlerindeki insanlar, tatillerde stres düzeylerinin düşmekten ziyade arttığını söylüyor. Böyle bir şey nasıl olabilir diye düşünebilirsiniz. Ancak her tatil dönemi insanlarda farklı duygular uyandırıyor. Tatil kişiliğinizi bilmek, çalışmadığınız ya da okula gitmediniz dönemlerde size yardımcı olabilir. Klinik psikolog Natalie Dattilo, tatillerde nasıl hissettiğiniz ve o günlerde nasıl tepkiler verdiğiniz “tatil kişiliğinizi” gösterebileceğini ifade ediyor. Peki tatil kişiliği nedir? Detaylara birlikte bakalım.
Tatil kişiliğinizi bilmek, yılın bu zamanlarını kiminle ve nasıl geçireceğiniz konusunda size yardımcı olabilir
Uzmanlar aşağıdaki soruları tatil kişiliği hakkında düşünmenizi sağlamak amacıyla hazırladı.
Tatil sezonu denince aklınıza gelen ilk kelime nedir? (Aile, eğlence, stres)
Tatil sezonu hakkında ne hissediyorsunuz?
Tatil dönemini sabırsızlıkla mı bekliyorsunuz? Yoksa yılın bu dönemleri yalnız mı hissediyorsunuz?
Daha fazla baskı ve zorunluluk hissediyor musunuz?
Tatilden zevk alıyor ve hiç bitmemesini diliyor musunuz?
Bu sorulara vereceğiniz yanıtlar, üç temel tatil kişiliği türünden birine girip girmediğinizi belirlemenize yardımcı olabilir:
Gelenekçiler: Gelenekçiler, tatil dönemlerinde benzer, rutin ve öngörülebilir şeyler yapma eğilimindedir. Her tatilde aynı yere gitmekten keyif alırlar.
Bağlantıcılar: Bu tatil kişiliğine sahip olanlar birlikteliğe değer verir, sosyaldir. Bağlantıcılar, bir kişinin tatillerde neden yalnız kalmak isteyebileceğini anlamakta zorluk çeker. Aileleri ve arkadaşlarıyla bir araya gelmekten hoşlanırlar. Ancak bunu yapmak için zorunluluk da hissedebilirler ve sonuçta sevmedikleri insanlarla zaman geçirebilirler.
Kutlamacılar: Kutlamacılar, insanları mutlu etme, hediye verme ve onlara değer verme eğilimlidirler. Kutlama yapmayı severler. Başkalarının iyi vakit geçirdiğinden emin olmak için her şeyi yaparlar. Ancak iş para harcamaya geldiğinde bazen “ihtiyatlı” olabilirler.
Tatil kişiliği nedir?
Sahip olduğumuz düşünceler, farkında olsak da olmasak da tutumlarımızı, yaklaşımlarımızı ve seçimlerimizi etkiliyor. Bu düşünceler, bize doğrudan öğretilmiş olabiliyor. Aile, toplum, arkadaşlar ya da yaşanmış deneyimler düşüncelerimizi şekillendirebiliyor. Psikolog Deborah Serani, tutumlarınızın ve refahınızın kişiliğinizle derinden bağlantılı olduğunu belirtiyor. Standart beş büyük kişilik modeli şunlardan oluşuyor:
Dışadönüklük
Nevrotiklik
Dürüstlük
Uyumluluk
Tecrübeye açıklık
Kişiliğinizin bu alt türleri, tatil dönemlerinde neler yapmak istediğinizi belirleyebilir. Ancak kişiliğiniz nasıl olursa olsun değerleriniz zaman içinde değişebilir.
Tatiller neden bazıları için eğlenceleri diğerleri için streslidir?
Amerikan Psikiyatri Birliği’nin 2021 yılı Kasım ayında yaptığı bir ankete göre, insanların tatillerde stres düzeyi düşmek yerine artma eğilimi gösteriyor. Bu insanlar; aile üyelerini kaybetmek, hediye almak ve koronavirüse yakalanmak gibi konu başlıklarından endişelendiklerini belirtiyor.
Dışa dönük, sosyal ve yeni deneyimlere açık birçok insan tatilleri eğlenceli ve heyecan verici buluyor. Daha içe dönük insanlar ise tatile çıktıkları zaman endişelenmeye başlıyor. Tatil sırasında olabilecek kazalar, virüs kapma ya da hayatlarına dair bazı şeylerden kaygılanıyorlar.
Tatil geleneklerini sürdürmek ve bırakmak
Gelenekler hakkında neler düşündüğünüz tatil kişiliğinizi etkileyebilir. Gelenekler insanları olduğu yerde kalması için zorlayabilir. Tatil geleneklerini bırakmak her zaman üzücü ve zor olmak zorunda değil. Değerlerinizi yeniden belirlediğiniz zaman kendinizle daha uyumlu yeni gelenekler yaratma fırsatı elde edebilirsiniz. Peki neler yapabilirsiniz?
İsteklerinizi önceliklendirin: Sizin için tatillerin olmazsa olmazı nedir? Bu soruyu tekrar düşünün. Ardından sadece yapmak istediğiniz birkaç şeye odaklanın.
Beklentileriniz gerçekçi olsun: Tatillerde yapmak istediğiniz ancak gerçekleşmesi mümkün olmayan isteklerinizi aklınızdan çıkarın. İstediklerinizi yapamadığınızda hayal kırıklığına uğramış hissedebilirsiniz.
Özgün olun: Gün içindeki küçük şeylerin dahi sizi mutlu edebileceğini unutmayın. Düşündüğümüzün aksine hayatta mutlu olabileceğimiz çok fazla şey vardır. Bunları yok saymayın ve tatil planı yaparken özgün düşünmeye önem verin.
