ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » ListeList Özel » Toplumun Yeni Tehdidi: “Sosyal Deney” ve Zararları

Toplumun Yeni Tehdidi: “Sosyal Deney” ve Zararları

Sosyal deney, popülerlik yaratma ve gelir elde etme amacının yeni bir çıkar yolu oldu. Sözde sosyal deneylerin videolarda yer alan bireyler ve toplum için yaratabileceğini tehlikelerin neler olduğunu düşündünüz mü? Çünkü bilimsel temellere oturmayan bu tip içerikler bireysel ve doğal olarak toplumsal anlamda güvensizlik başta olmak üzere birçok soruna zemin hazırlayabiliyor.

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
29 Ekim 2019
Kategori: ListeList Özel
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Sosyal deney söz grubunu mobilize ettiğimiz şu çağda ne tür etkilerin ortaya çıkabileceğini düşündük mü hiç?

Şan, şöhret sahibi olmak, üne kavuşmak, sosyal statü elde etmenin anahtarı durumunda. Bu anahtarın açtığı kapılar belki şatafata, belki paraya belki de siyasal bir çıkara ya da kariyer basamaklarını üçer beşer çıkan yüksek bir merdivene doğru açılabiliyor. Belki bu sayılanların bazıları birlikte hatta belki hepsi birden amaç haline gelebiliyor. Durumun şartlarına göre değişebilen bir tablo.

Yeni dünya düzeninde ünlü olmanın en ucuz ve basit yöntemi ise sosyal medya. Kategorisel bakıldığında Z kuşağının teknolojinin ve dolayısıyla sosyal medyanın içinde doğması, bu kategorideki yaş gruplarının daha dikkat çekici olduğunu göstermeye yetiyor.

Sosyal deney ise belirli şartlar altında oluşturulan soruların cevaplarını bulmak adına yaratılan duruma karşı insanların tepkilerini incelemeye layık bulan bir kavram. Yani, bir kurgu yaratılıyor ve topluma genelleme amacı olsun olmasın hedefteki deneklerin mevcut duruma karşı tepkilerini ortaya koyuyor sosyal deneyler.

Ve karşınızdaki bu yazı da sosyal deney başlığı altında özellikle gençlerin son dönemdeki popüler olma, şöhretin tadına varma çabasını içeriyor. Toplumsal açıdan tehlikeli olabilecek sonuçlarına dair küçük bir balans ayarı…

Sosyal deney çılgınlığı
Sosyal deney

YouTube’de binlerce takipçiye sahip birçok hesaptan paylaşılan ve bununla birlikte diğer sosyal medya kanallarında milyonlara ulaşan onlarca sözde sosyal deney görüntüleri artmaya devam ediyor. Ünlü olmaya bağlı olarak para kazanmanın da çok daha az zahmetli yöntemi “sosyal deneycilik” hakkında uzman görüşü ciddi uyarılar sunuyor.

Sosyal deney donanım gerektiriyor

Sosyal deney

Bilimsel bir yöntem olan sosyal deney, uygulayıcılarının bir donanıma sahip olması şartıyla anlam taşıyabiliyor. Aksi halde popüler kültür ekseninde çıkar elde etme aracına dönüşür. Dolayısıyla sosyal deney başlığını taşıyan içerikler nitelik değiştireceğinden farklı türden içeriklere doğru evrilir.

Hedef kitlenin tepkisini ortaya koymayı amaçlayan sosyal deney, amacına ulaşmak adına bilimsel bir eğitim sürecinin varlığını gerektiriyor. Konunun uzmanı olmayan kişilerce gerçekleştirilen sözde sosyal deneyler bu örüntüye yakın durmuyor.

Sosyal deney adı verilen bu tip içerikler güven sorunu yaratabiliyor

Sosyal deney

Konunun asıl uzmanlarına göre eline kamerasını alan, rol yapmayı bilen herkesçe gerçekleştirilen ve yayımlanan sözde sosyal deney videoları güvensizlik yaratabiliyor.

Toplumu bir arada tutan önemli bileşenlerden biri şüphesiz güven meselesi. Güven duygusu, bireyler arası ilişkiden kurumlar arası ilişkilere kadar her açıdan önemli.

Söz konusu sözde deneyler ise yayılmakla birlikte güven duygusunu yok etme potansiyeli taşıyor. Çünkü samimi duygularla yardımda bulunan “denekler” sonrasında bunun bir sosyal deney olduğunu öğreniyor. Deneklerle birlikte toplumun geniş bir kesimi bu videoları izliyor ve yardıma ihtiyaç duyduğunu düşündüğü birine ya da birilerine yardım etmesi gerektiğinde bir sosyal deneyin parçası olabileceğini düşünme olasılığına sahip. Ya bu bir sosyal deneyse?

Bu tür içeriklerde yer aldığını düşünen birey, göstermelik duyarlılık sergileyebiliyor

Sosyal deney

İçtenlikle yoğrulan yardımlar sosyal deney çılgınlığının artmasıyla rol kesmelere evrilebiliyor. İçinde yaşadığı herhangi bir durumu bu şekilde yorumlayan ve role soyunan bireyler yardım etme amacında değil, rol kapma telaşında olabiliyor. Basit gözüken bu durum da bir soruna dönüşüyor aslında çünkü hepimiz sağlıklı bireyler olmaktansa hastalıklı bir toplumun parçaları olma hevesini taşımaya başlıyoruz böylece.

Yazıyla ve sözle kısaca anlatılabilecek sözde sosyal deneylerin zararları etkileri düşünüldüğünde oldukça ciddi bir boyutun var olduğunu ortaya koyuyor.

Bireysel tehditler

Videolara konu olan deneklerin kim olduğunun anlaşılması güvenlik endişesini de beraberinde getiriyor. Bunun sebebi deneğin videoda yer aldığının anlaşılması üzerine ailesinden ya da etrafından gelebilecek herhangi bir tehdit, saldırı vs…

Deneğin teşhir edilmesi kişisel güvenliğe dair dair dertler açabilir. Hiç basite alınabilecek bir varsayım değil.

Zamirlerle oynayan arkadaş

“Benimkini yer misiniz?” Farklı kanallardaki farklı hesaplarda yer alan içeriklerde kızlara yaklaşan bir delikanlılar böyle bir soru soruyor. “Benimkini yer misiniz?”Türkçe açısında oldukça doğal ancak toplumun bakış açısıyla şekillenen algı nedeniyle ortaya çıkan anlam RTÜK’tekilerle birlikte bizi de kızdıracak cinsten.

Videolarda “aç yiyelim” diyenlere cebinden bir ürün çıkaran “delikanlılar” orada söyledikleri gibi kendi üretimleri olan markayı pazarlamaktan uzak bir görüntü çiziyorlar. Çünkü asıl amaç malum; video sayesinde dikkat çekmek, ünlü olmak. Bu başlıkta birçok kanalda birçok içerik hazırlanmış. Seç beğen al…

Sosyal deneylerde hassas konular da seçilebiliyor

Bu video duygusal örüntülerle oluşturulmuş bir içerik. Telefonu deneklere uzatan ekip üyesi babasının şehit edildiğini öğreniyor. Bu haberi vermek de deneklere düşüyor.

Şehitlik ve ölüm gibi toplumsal tabanda hassas yaklaşılan konular da içeriği hazırlayıp bu sözde deneyi yapanların kazanında malzeme olabiliyor.

Sosyal deney öcü değil

Sayısını çoğaltabileceğimiz örnekler bu deneylerin olası olumsuz sonuçlarından ya da sosyal deney amacını taşıyan samimi içeriklerden bahsetme amacını taşımıyor. Aynı şekilde yukarıdaki örnekler de herhangi bir karalama amacını taşımıyor. Fakat çekilen her video sosyal deney başlığının kullanılmasına karşın bu amaçtan oldukça uzak içerikler olarak karşımıza çıkıyor. Ancak gelir elde etme, popüler olma gibi suni amaçlarla oluşturulan içerikler bireysel ve toplumsal nitelikte birtakım sonuçlara yol açabilme potansiyeli taşıdığından konunun iyi anlaşılması gerekiyor. Sokak jargonuyla söylemek gerekirse, duyar kasan eylemlerden kaçmak ve yaratıcılığı kullanarak aynı geliri elde edebilecek farklı türden içeriklere yönelmek iyi bir fikir olabilir.

Belki de sosyal deney yaptığını iddia eden popülist arkadaşlara bir “sosyal deneyin” parçası olma şansı verilebilir. Haberleri olmadan.

PaylaşTweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum. İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim. 2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Dünya Üzerinde Doğal Güzellikleriyle Büyüleyen En Tuhaf 17 Yer

Dünya Üzerinde Doğal Güzellikleriyle Büyüleyen En Tuhaf 17 Yer

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları
Astroloji

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası
Seyahat

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi
Film

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri
Sağlıklı Yaşam

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam
Yaşam

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu
Tarih

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu

Duygusal Zekası Yüksek İnsanların İlişkilerde Asla Yapmadığı 9 Şey
Yaşam

Duygusal Zekası Yüksek İnsanların İlişkilerde Asla Yapmadığı 9 Şey

Diyetisyenlere Göre Protein İçeriği En Yüksek 10 Kuruyemiş ve Tohum
Yeme - İçme

Diyetisyenlere Göre Protein İçeriği En Yüksek 10 Kuruyemiş ve Tohum

Uzay Mekiği Patlamasından Cinayetlere: Televizyon Ekranlarında Canlı Olarak Yayınlanan En Korkunç 20 An
Tarih

Uzay Mekiği Patlamasından Cinayetlere: Televizyon Ekranlarında Canlı Olarak Yayınlanan En Korkunç 20 An

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Bir Döneme Damga Vurdular! Yeşilçam Filmlerinde Kötü Karakterlere Hayat Veren 16 Jön
Sinema

Bir Döneme Damga Vurdular! Yeşilçam Filmlerinde Kötü Karakterlere Hayat Veren 16 Jön

Araştırma: Bilim İnsanlarına Göre Dokunduktan Sonra Hemen Ellerinizi Yıkamanız Gereken 10 Şey
Sağlıklı Yaşam

Araştırma: Bilim İnsanlarına Göre Dokunduktan Sonra Hemen Ellerinizi Yıkamanız Gereken 10 Şey

Mısır Piramitleri Yapılırken Mamutlar Yaşıyordu! Aynı Anda Gerçekleştiğine İnanamayacağınız 10 Tarihi Olay
Tarih

Mısır Piramitleri Yapılırken Mamutlar Yaşıyordu! Aynı Anda Gerçekleştiğine İnanamayacağınız 10 Tarihi Olay

Notre Dame’dan Kolezyum’a: Dünyanın En Ünlü Yapıları Kaç Yılda Tamamlandı?
Seyahat

Notre Dame’dan Kolezyum’a: Dünyanın En Ünlü Yapıları Kaç Yılda Tamamlandı?

Veni, Vidi, Vici: Caesar’ın Ünlü Sözünün Arkasındaki İlginç Hikaye
Tarih

Veni, Vidi, Vici: Caesar’ın Ünlü Sözünün Arkasındaki İlginç Hikaye

Formunu Korumak İsteyenlerin Gözdesi: Elma Sirkesi Kilo Vermeye Yardımcı Olur Mu?
Sağlıklı Yaşam

Formunu Korumak İsteyenlerin Gözdesi: Elma Sirkesi Kilo Vermeye Yardımcı Olur Mu?

Karagül: Dünyada Sadece Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesinde Yetişen Çiçek
Ekoloji

Karagül: Dünyada Sadece Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesinde Yetişen Çiçek

İnternetsiz Kullanılabilen Mesajlaşma Uygulaması Bitchat Nedir, Ne İşe Yarar?
Teknoloji - Bilim

İnternetsiz Kullanılabilen Mesajlaşma Uygulaması Bitchat Nedir, Ne İşe Yarar?

X’te Ortalık Karıştı! Grok’a Soruşturma Açılmasının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri
Gündem

X’te Ortalık Karıştı! Grok’a Soruşturma Açılmasının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri

Antioksidan Deposu! Her Gün Çilek Yediğinizde Vücudunuzda Neler Olur?
Sağlıklı Yaşam

Antioksidan Deposu! Her Gün Çilek Yediğinizde Vücudunuzda Neler Olur?

Duygusal Göndermelerden Vergi Sistemi Eleştirilerine: The Beatles Şarkılarındaki Tarihsel Referanslar
Müzik

Duygusal Göndermelerden Vergi Sistemi Eleştirilerine: The Beatles Şarkılarındaki Tarihsel Referanslar

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

22 Mart 2024
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

29 Mart 2024
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları
Astroloji

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları

13 Temmuz 2025
Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası
Seyahat

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası

13 Temmuz 2025
Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi
Film

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi

13 Temmuz 2025
Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri
Sağlıklı Yaşam

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri

13 Temmuz 2025
Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam
Yaşam

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam

12 Temmuz 2025
Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu
Tarih

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu

12 Temmuz 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu