Anlatırken bile insanın ağzını sulandıran, içini ferahlatan, çok lezzetli bir meyve: Şeftali. Dahil olduğu
tüm tatlı tariflerini güzelleştirmesinin yanı sıra reçeliyle, marmelatıyla ve nektarıyla kendisi başlı
başına apayrı bir lezzet. Üstelik Çin Mitolojisi’ne göre bu yaz meyvesi uzun yaşamı ve ölümsüzlüğü
simgeliyor. Şeftali hakkında daha önce hiç duymadığınız bilgileri sizler için derledik.
1. Gül ile aynı aileden geliyor
Familyasına bakınca asaletinin nereden geldiği hemen belli oluyor, öyle değil mi? Şeftali de tıpkı kiraz,
erik ve çilek gibi gülgiller ailesinin nadide çiçeklerinin bir parçası. Tabii armut da aynı aileye mensup
ama, neyse onu karıştırmayalım.
2. Farsça kökene sahip bir kelime
Şeftalinin ana vatanı Çin kabul ediliyor, ancak bu kelime dilimize Farsçadan geçmiş. Orijinali ‘şaft-alu’
olan ismin Türkçe anlamı ise “kaba erik”. Bu kadar yumuşak kalpli bir meyvenin kaba olarak
nitelenmesi haksızlık olsa da…
3. O bir ölümsüzlük meyvesi
Çin mitolojisine göre ölümsüzlük, binlerce yılda bir meyve veren şeftali ağaçlarıyla dolu bir bahçede
saklı. Bu efsane, onlarca farklı sanat eserine de ilham kaynağı olmuş durumda. Çin sanatına ait resim,
boyama, minyatür ve heykel gibi pek çok eserde şeftali figürü de bir köşeden göz kırpıyor.
4. Doğum günlerinin aranan ismi
Söz konusu ölümsüzlük ve uzun yaşam olunca şeftalinin doğum günlerine damga vurması işten bile
değil. Çin’de yeni yaşını kutlayanlar, şeftali şeklinde pasta ve çörekler hazırlayıp bunların üzerine
yakılan mumları üflüyor.
5. Temiz enerji kaynağı olarak şeftali çekirdeği
Hiç bu açıdan bakmamış olabilirsiniz ama şeftalinin çekirdeği bile faydalı! Şeftali çekirdeğinin kiloyla
hatta tonla satın alındığı pek çok endüstri mevcut. Yakacak olarak kullanıldığında düşük oranda kül ve
kükürt üreten bu çekirdek, özellikle fırınlarda, seralarda ve tavuk çiftliklerinde sıklıkla tercih ediliyor.
6. Şehir efsanesi mi gerçek mi?
Bu lezzetli meyve hakkında yayılan bir başka bilgi de şöyle: Şeftali yerken başka hangi meyveyi hayal
ederseniz, onun tadını alıyorsunuz! Bunu saçma bulanlar da var, doğruluğuna inananlar da… Açıkçası
bu durum tamamen psikolojik olabilir ama siz yine de bir deneyin, ne kaybedersiniz?
7. Bursa’dan bahsetmemek olmaz…
Şeftaliden söz edip de Bursa’nın adını geçirmeden olmaz. Bursa’nın meşhur şeftalisini, sırasıyla
Malatya, Samsun, Amasya, Edirne ve Kastamonu illeri takip ediyor. Yaz aylarında artan talep
nedeniyle şeftali, ekonomik getirisi yüksek bir tarım ürünü.
8. Sevmeyenler de yok değil
Şeftalinin tüylü yapısından hiç mi hiç haz etmeyenler de yok değil! ‘Şeftali tiki’ diye de adlandırılan
bu sevimsiz durum nedeniyle bazı insanlar şeftali görmeye bile dayanamıyor. Kimileri şeftali yerken
çıkan sesten ve akan sulardan bile rahatsız olurken; kimileri bu lezzetli meyveyi ancak soyulup
doğranırsa öyle yiyebiliyor.
Yorumlar: