Yiyeceklerin ve beslenme alışkanlıklarının insan sağlığını doğrudan etkilediği uzun zamandır bilinen bir gerçek. Bu doğrultuda -her ne kadar pek çok insan tarafından hayli sevilse de- uzmanlar sağlıklı bir yaşam için “kızartmalardan” uzak durulması gerektiğini belirtiyor. Çünkü kızartılmış yiyecekler obezite, kolesterol, yüksek tansiyon ve daha pek çok sağlık sorununun temel sebepleri arasında yer alıyor. Ancak sonuçları kısa süre önce yayımlanan bir araştırma, kızartmaların yeni sağlık sorunlarıyla da doğrudan ilişkili olabileceğini ortaya koyuyor. Çinli bilim insanlarının yaptığı çalışmaya göre kızartmalar ve özellikle de patates kızartması, anksiyete ve depresyon riskini de artırıyor. Detaylara birlikte bakalım.
Kızartmalar, insan sağlığını doğrudan ve olumsuz şekilde etkiliyor
Uzmanlar, kızartılmış yiyeceklerin düzenli ve uzun süreli tüketilmesi halinde pek çok sağlık sorununa neden olabileceğini ifade ediyor. Bilimsel araştırmalar kızartmaların obezite, kolesterol, yüksek tansiyon ve daha pek çok sağlık sorununa neden olduğunu ortaya koyuyor.
Ancak sonuçları kısa önce yayımlanan bir çalışma, kızartmaların özellikle de patates kızartmasının, yalnızca bedensel sağlık üzerinde değil, ruh sağlığı üzerinde de olumsuz etkileri olduğunu ortaya çıkardı.
Çin’in Hangzhou kentindeki bir araştırma ekibi başta patates kızartması olmak üzere kızarmış yiyeceklerin, anksiyete ve depresyona neden olabileceğini keşfetti
Yaklaşık 11 yıl boyunca devam eden araştırmaya 140.728 kişi katıldı. Düzenli olarak patates kızartması tüketen 8.294 kişide anksiyete, 12.735 kişide ise depresyon sorunu olduğu tespit edildi.
Çinli bilim insanlarının yaptığı çalışmaya göre düzenli şekilde patates kızartması tüketen insanlarda, tüketmeyenlere kıyasla anksiyete ve depresyon görülme olasılığı daha yüksek
Uzmanların ortaya koyduğu verilere göre patates kızartması tüketiminde aşırıya kaçan insanlarda anksiyete görülme olasılığı yüzde 12 daha fazla. Bu kişilerin depresyona yakalanma riski ise yüzde 7 daha yüksek. Öte yandan uzun soluklu araştırmanın ortaya koyduğu ilginç sonuçlar, bunlarla sınırlı değil.
Patates kızartması, özellikle gençlerde ve genç erkeklerde anksiyete ve depresyon riskini artırıyor
Yani kızarmış yiyecekler ve daha ziyade patates kızartması, gençlerin ve gençler arasında da genç erkeklerin zihinsel sağlığını daha olumsuz etkiliyor. Çünkü yine araştırma ile elde edilen bulgulara göre patates kızartması tüketimi, gençler ve genç erkekler arasında demografik yapının diğer unsurlarına kıyasla çok daha yaygın.
Sıklıkla patates kızartması tüketen insanlarda anksiyete ve depresyon riskinin artırmasına neden olan şey akrilamid isimli kimyasal
Bu kimyasal madde, patateslerin kızartılması esnasında oluşuyor ve uzmanların ifade ettiğine göre anksiyete ve depresyon riskini artırıyor. Normal şartlarda sosyal canlılar olan zebra balıklarının akrilamid kimyasalına maruz bırakıldıktan sonra davranışlarında önemli değişiklikler olduğu, neredeyse bir sosyal izolasyon süreci yaşadıkları biliniyor.
Uzmanlara göre kızartmalar ve insan sağlığı söz konusu olduğunda, hangi yiyeceğin nasıl kızartıldığı oldukça önemli
Harvard Üniversitesinden Walter Willett, bu konu hakkındaki görüşlerini “Kızarmış yiyeceklerin sağlık üzerindeki etkileri büyük ölçüde hangi yiyeceğin kızartıldığına ve kızartma için ne tür yağ kullanıldığına bağlı olacaktır.” sözleri ile ifade ediyor.
Akrilamid kimyasalı yalnızca patateslerin kızartılması esnasında ortaya çıkmıyor
Walter Willett, bu kimyasalın kahve çekirdeklerinin kavrulması sırasında da oluştuğunu ifade ediyor. Bununla birlikte karbonhidrat ve proteinlerin aynı anda pişirildiği veya ısıtıldığı durumlarda da akrilamid kimyasalı ortaya çıkıyor.
Kaynak: 1
