Nükleer savaş veya nükleer enerji, dünya üzerindeki bütün yaşamı yok edebilecek kadar tehlikeli ve korkutucu. Ancak nükleer enerjiyi iyi emeller için kullanmak da mümkün. Geçtiğimiz günlerde Amerika Birleşik Devletleri’nden bilim insanları, nükleer füzyon enerjisi üzerine yürüttükleri çalışmalarda önemli bir aşama kaydetti. Tarihte ilk defa bir füzyon deneyinde “net enerji kazanımı elde edildi.” Yaşanan bu gelişme, bilim insanları arasında büyük bir heyecanla karşılandı. Peki, tam olarak nedir bu nükleer füzyon enerjisi, insanlık ve gelecek için önemi ne? İşte enerji tarihini, dolayısıyla da insanlık tarihini değiştirebilecek denli önemli olan nükleer füzyon enerjisi hakkında bilmeniz gerekenler.
Nükleer füzyon kabaca, iki küçük atom çekirdeğinin, nükleer reaksiyonlar sonunda birleşmesi ve daha büyük bir atom çekirdeği meydana getirmesini ifade ediyor
Yani nükleer füzyon temelde, birleşme tepkimesi. Bu bakımdan atom çekirdeklerinin parçalanarak, iki veya daha çok sayıda atom çekirdeğinin ortaya çıktığı fisyon enerjisinin tam tersi. Örneğin atom bombasında fisyon enerjisi kullanılıyor. Ancak atom bombasından katbekat güçlü bir enerji açığa çıkaran hidrojen bombası için füzyon enerjisini kullanmak gerekiyor. Çünkü nükleer füzyon, nükleer fisyondan çok daha büyük bir enerjinin açığa çıkmasına olanak tanıyor…
Bilim insanları, uzun yıllardır temiz ve sonsuz bir enerji elde edebilmek umuduyla nükleer füzyon çalışmaları gerçekleştiriyor
Güneş’teki ve diğer yıldızlardaki inanılmaz enerjinin arkasında da nükleer füzyon süreçleri var. Yani nükleer füzyon ile laboratuvar ortamında enerji elde edebilmek, inanılmaz derecede büyük bir enerjiye sahip olmak anlamına geliyor. İşte bu nedenle bilim insanları hem temiz hem de sınırsız bir enerji ortaya çıkarma umuduyla uzun yıllardır nükleer füzyon enerjisi üzerinde çalışıyor…
Füzyon projelerinde genellikle her ikisi de hidrojen izotopu olan döteryum ve trityum elementleri kullanılıyor
Trityum eklenmiş bir bardak sudaki döteryum, ortalama bir evin yıllık enerji ihtiyacını karşılayabiliyor. Geçmişte ABD’deki füzyon çalışmalarını yürüten Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarında çalışan Julio Friedmann isimli bilim insanı bu konuda “Kömürden farklı olarak sadece az miktarda hidrojene ihtiyacınız var. Bu, evrende en çok olan şey. Hidrojen suda bulunuyor. Dolayısıyla bu enerjiyi üreten madde sınırsız ve temiz.” ifadelerini kullanıyor.
Gerçekten de nükleer füzyon sayesinde sınırsız ve temiz bir enerji kaynağı elde mümkün. Nükleer füzyon süreçleriyle elde edilmesi muhtemel sınırsız ve temiz enerji kaynağının insan medeniyetinin gelişimine büyük bir katkı sağlayacağı ise aşikâr…
ABD Enerji Bakanlığı, tarihte ilk kez bir füzyon deneyinde net enerji kazanımı elde edildiğini açıkladı
Nükleer füzyon enerjisini kontrol altına alabilmek adına yapılan çalışmalar 1930’lu yıllarda başlamıştı. Ancak nükleer füzyon süreci sonunda net enerji kazanımı ilk kez 2022 yılında gerçekleşti. Julio Friedmann bu önemli gelişmeyi, “Bu çok önemli çünkü harcadığınızdan daha fazla enerji çıkarmıyorsanız bir enerji kaynağı olamaz. Önceki atılımlar önemliydi. Ancak bir gün daha büyük ölçekte kullanılabilecek enerji üretmekle aynı şey değil.” ifadeleriyle değerlendirdi.
Bu zamana kadar yapılan çalışmalarda, nükleer füzyon reaksiyonunu başlatmak için kullanılan enerji, reaksiyondan elde edilen enerjiden çok daha fazlaydı. Bu nedenle nükleer füzyon enerjisi, verimli bir enerji kaynağı olarak kullanılamıyordu. Ancak ABD’deki çalışmada, daha az enerjiyle bir füzyon reaksiyonu başlatıldığı ve reaksiyon sonunda harcanandan daha fazla enerji elde edildiği açıklandı.
Nükleer füzyon, insanlık medeniyetini ileri taşıyacak bir enerji üretim olanağı sağlayabilir. Ancak bu konuda pek çok bilimsel çalışma yapılması gerekiyor
Evet, geçtiğimiz günlerde ilk kez bir nükleer füzyon deneyinde enerji kazanımı sağlandı fakat bu enerji kazanımı henüz istenilen seviyede değil. Bu nedenle pek çok bilim insanı, insanlık tarihini değiştirebilmek için nükleer füzyon ile çok daha büyük miktarlarda enerji edilmesi gerektiğini ifade ediyor. Kısa süre önce gerçekleştiren deneyde elde edilen nükleer füzyon enerjisinin, ancak birkaç su ısıtıcısını çalıştırmaya yetecek düzeyde olduğu ifade ediliyor.
Ayrıca nükleer füzyon ile ortaya çıkan enerjinin daha uzun süre kullanılabilmesi için de pek çok çalışma yapılması gerekiyor. Yani enerji üretimine yönelik atılan bu tarihi adım, atılması gereken daha büyük adımların yalnızca öncüsü konumunda. Öte yandan nükleer füzyon enerjisi üretebilmek için yapılan çalışmalar oldukça maliyetli. Bu nedenle pek çok bilim insanına göre nükleer füzyon enerjisinin yaygınlaşması için daha fazla enerji üretmek, üretim maliyetlerini azaltmak ve bu enerjinin ticari kullanımını yaygınlaştırmak gerekiyor.
Kaynak: 1