ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » İş Yaşamı » Borsada Dengeleri Alt Üst Eden ve 50 Yıldır Devam Eden Maymun Deneyi

Borsada Dengeleri Alt Üst Eden ve 50 Yıldır Devam Eden Maymun Deneyi

Borsa, bir yatırım alanı mıdır yoksa kumar mıdır? Borsaya girmek isteyenlerin teknik analizlerde boğulmaktansa "maymun deneyi" sayesinde kazanç elde etmesi mümkün mü?

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
23 Ekim 2019
Kategori: İş Yaşamı
0
Borsada Dengeleri Alt Üst Eden ve 50 Yıldır Devam Eden Maymun Deneyi

Borsa

Share on FacebookShare on Twitter

Türlerin Kökeni’nin yaratıcısı olmasıyla hem yerilen hem de övülen (bugün dahi) büyük bilim insanı Darwin, bu eserini uzun zaman sakladıktan sonra yayımlamasının ardından “bir cinayeti itiraf etmiş gibi” hissettiğini belirtmişti. Borsa ile Darwin arasında bir bağlantı var mı? Yok tabii… Devam ediyoruz; yapıtı okuyanlar iyi bilirler ki kendisinin böyle hissetmesi haklı mesnetlerin üzerinde şekilleniyor. Öte taraftan insan ile genetik benzerliği en yüksek türlerden olan maymunların dikkatimizi çekmesinin birçok sebebi var. Ancak burada bilmemiz gereken nokta, bilimsel çalışmaların ortaya koyduğu verilere göre insan ile maymunlar arasındaki genetik özdeşlik oranının yüzde 98.77 olarak açıklandığı. Gelin Maymun Deneyi ve altında yatan gerçeklere birlikte bakalım…

Borsa yatırımlarına rehberlik eden maymunlar Borsa

Keskin bir virajla borsaya gelelim… “Yatırım-kumar” ikileminde tartışılmaya devam eden borsa dünyası, kimi için kazanç kapısı kimi için pişmanlık noktası olmaya devam ediyor ki piyasanın oluşturulma biçimi göz önüne alınırsa böyle olması kaçınılmaz bir netice haline geliyor. Buraya kadar tamam da… Neden bu paragrafta keskin bir virajı dönmek zorunda kaldık da maymunlardan borsaya geldik?  Sebebi maymun deneyi…

Çünkü maymunların başrol oynadığı bir deney var ve bu deney doğrudan borsadaki hareketliliği ilgiyle takip edenlerin dikkatinden kaçmayacak boyutta. Hazırsanız konuya dalıyoruz…

1970’lerdeki Türkiye ve o dönemdeki dünya

Kıbrıs merkezli sorun nedeniyle ev ve otomobillerin karartılması ve böylece Yunan jetlerinin meydana getireceği faciayı en az hasarla atlatabilmenin hesaplarının yapıldığı yıllardı 1970’ler. Yine bu dönemleri içine alan yıllarda Kemal Sunal’ın oynadığı filmlerden ve X kuşağına mensup büyüklerimizin hatıralarından aşina olduğumuz başta yağ, benzin, ekmek olmak üzere bilumum ihtiyaçların giderilmesi için uzayan kuyrukların olağan karşılandığı bir zaman aralığıydı… Devam eden siyasal ve toplumsal sorunlar ile ağır işleyen çarklarıyla eziyet odağı olan ekonominin kol kola girmiş olduğu bu yıllarda dünyanın genelinde esen sert rüzgarlar çatı uçurup yuva yıkan cinstendi. Bu koşullar, Hippilerin anlaşılır protest tavırlarını ortaya koyan sebeplere işaret ediyordu o yıllarda.

Borsanın süregelen ikilemi

Alanın profesyonellerine göre borsa, işi bilenin akılcı hareketleriyle kumar olmaktan uzak bir yatırım alanı. Fakat başka bir görüşe göre ise kumar niteliği olan borsada kazanmak bahis platformu misali şansın yaver gitmesiyle doğrudan bağlantılı. Malum, borsa oldukça fazla sayıda hisse sahibinin kötü anılarını barındıran bir merkez. Ancak durumun uzmanlarca ele alınıp yorumlanması bambaşka bir portre koyuyor ve bunu anlamak için de konuyu iyice araştırmak şart.

Borsada gözü kapalı hisse işlemi yapmak

BorsaTeknik analizler, ekonomik terimlerle yorumlanan ve heveslilere yol gösteren tüm yöntemlerin belki de en ilginç özellikleri barındıran bu maymun deneyi ilk kez bir profesörün kitabında anlatıldı.

Tarihler 1973’ü gösterdiğinde Princeton Üniversitesinin akademisyenlerinden Profesör Burton Malkiel, bir kitap yayımladı. Dilimize “Wall Street’te Rastlantısal Bir Yürüyüş“ olarak çevrilen “A Random Walk Down Wall Street” isimli eser, bu maymun deneyinin duyulmasını sağladı. Malkiel’e göre gözleri bağlı bir maymun tarafından gazetelerin borsa sayfalarına rastgele atılan dart oklarının işaret ettiği hisselerden oluşturulacak bir portföy, en az profesyonel portföy yöneticileri tarafından özenli bir çalışmayla tercih edilmiş hisselerden meydana getirilen bir portföy kadar iyi performans gösteriyordu. Profesör Malkiel’in bu anlatımı bir metafordan ileriydi. Gerçekten deneme yanılma yöntemiyle gözlemlenmiş ve bir sonuç elde edildikten sonra kitaptaki yerini almış deneydi.

Borsacılar kızdı ve tepkiler gecikmedi

Borsa

Kitapta yer alan maymun deneyinin duyulması alanın profesyonellerini bir hayli kızdırmış ki pek de haksız sayılmayan tepkiler ortaya çıkmaya başlamıştı. Çünkü yüzeysel bakıldığında alanın uzmanlarına yönelik bir haksızlık yapılıyor ve doğal olarak dolaylı yoldan hakaret içeren ifadelerdi bu deneyi anlatan cümleler. Ancak iddiaya tepki veren sadece bu alıngan profesyoneller değildi. Wall Street Journal ve Chicago Sun gazeteleri başta olmak üzere birçok kişinin yanı sıra hatırı sayılır sayıdaki kurum tarafından ciddiye alınan “maymun deneyi” tekrar tekrar test edildi.

Borsanın yarım asırlık maymun deneyi

Borsa

Hatta bugün dahi söz konusu deney gerçekleştiriliyor. Savı test etmek isteyenler maymunlarla olmasa da gözlerini kapatıp hisselerle kaplı duvarlara dart oku atmaya devam ediyor. Çünkü sonuç bilinen bu testlerin büyük çoğunluğunda hemen hemen aynı akıbeti paylaşıyor.

Maymun gözünü açsa da siz gözünüzü kapatın

Borsa

Konunun uzmanlarına göre olayın aslı ise uzun vadedeki yatırımın çoğu zaman kazanç sağlayacağı öngörüsüne dayanıyor. Daha net bir ifadeyle bugün düşen bir hissenin 3-5 ve hatta 10 yılı kapsayan uzun vadede kazanca dönebileceği neredeyse kesinliğe çok yakın bir sonuç. Dolayısıyla gözünüzü kapatıp attığınız oklarla da konuyu enine boyuna analiz edip rakamların arasında boğulmanın ardından gerçekleştirdiğiniz işlemlerdeki başarılı sonuçları almanız oldukça olası.

Deney ve yatırım yapması okuyucudan uyarı yapması bizden olsun

Bu yazı, borsa konusunda yaklaşık yarım asırdır devam eden “maymun deneyi”ni okuyucuyla paylaşmak adına ve yalnızca bu konuya ilişkin bilgi vermek amacıyla yazıldığından herhangi bir yatırım tavsiyesinin söz konusu olmayan bir içeriktir. Deneyi test etmek okuyucunun tasarrufunda ancak yatırım konusunda en ufak bir öneri aramak zaman kaybı olacağından bu tatlı olduğu kadar ciddi nitelik barındıran uyarıyı yapmak da bize görev olsun.

Kaynak: 1 2 3 4 5 6 7 8

PaylaşTweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 7 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum.İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerimin yanında 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim.2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Aralıklı Orucun Teknoloji Uyarlaması: Dopamin Orucu

Aralıklı Orucun Teknoloji Uyarlaması: Dopamin Orucu

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Borsa İstanbul’un Yüzde 10 Hissesi Katar’a Satıldı: Katar’ın Borsa İstanbul’a Ortak Olması Ne Anlama Geliyor?
Gündem

Borsa İstanbul’un Yüzde 10 Hissesi Katar’a Satıldı: Katar’ın Borsa İstanbul’a Ortak Olması Ne Anlama Geliyor?

Katliam! Evde Bakılmak İstenen Maymunların Yaşadıkları İşkence Dolu Süreç
Hayvansever

Katliam! Evde Bakılmak İstenen Maymunların Yaşadıkları İşkence Dolu Süreç

Darwin ve Evrim Tartışmalarında Bilmediklerimiz
Teknoloji - Bilim

Darwin ve Evrim Tartışmalarında Bilmediklerimiz

Gerard Butler’ın Oynadığı Reklam Filmi “Cinsiyetçilik” Gerekçesiyle Güney Afrika’da Yasaklandı
ListeList Özel

Gerard Butler’ın Oynadığı Reklam Filmi “Cinsiyetçilik” Gerekçesiyle Güney Afrika’da Yasaklandı

26 Ocak 2021
Makyaj Tazelemekten Sıkılanların Satın Alabileceği En İyi Kalıcı Fondötenler
Alışveriş

Makyaj Tazelemekten Sıkılanların Satın Alabileceği En İyi Kalıcı Fondötenler

26 Ocak 2021
Mutlu Olmak İstiyorsanız Bir An Önce Bırakmanız Gereken 11 Alışkanlık
ListeList Özel

Mutlu Olmak İstiyorsanız Bir An Önce Bırakmanız Gereken 11 Alışkanlık

26 Ocak 2021
Buz Çağı Avrupa’sında Tarihin Akışını Değiştiren Bir Buluş: Lambalar
Tarih

Buz Çağı Avrupa’sında Tarihin Akışını Değiştiren Bir Buluş: Lambalar

25 Ocak 2021
Araba şirketleri
ListeList Özel

Dünyaca Ünlü 14 Otomobil Şirketi İsimlerini Nasıl Aldı?

25 Ocak 2021
Y Kuşağı Değerlendirdi: 2020’nin Flört Etmek İçin En İyi 25 Ülkesi
ListeList Özel

Y Kuşağı Değerlendirdi: 2020’nin Flört Etmek İçin En İyi 25 Ülkesi

25 Ocak 2021
Akne Oluşumunu Engelleyin Ve Ölü Derilerden Arının: 3 Adımda Evde Kil Maskesi Tarifi
Alışveriş

Akne Oluşumunu Engelleyin Ve Ölü Derilerden Arının: 3 Adımda Evde Kil Maskesi Tarifi

25 Ocak 2021
“Vatandaşlıktan Çıkarılmalı!”: Lazanyayı Diş Macunu Tüpünde Sunan İtalyan Şef Valerio Braschi
Yeme - İçme

“Vatandaşlıktan Çıkarılmalı!”: Lazanyayı Diş Macunu Tüpünde Sunan İtalyan Şef Valerio Braschi

25 Ocak 2021
Uludağ’daki Tatilcilerin Görüntüleri Sosyal Medyanın Gündeminde
Gündem

Uludağ’daki Tatilcilerin Görüntüleri Sosyal Medyanın Gündeminde

25 Ocak 2021
Kokunun Sandığınızdan Çok Daha Önemli Olduğunun 10 Kanıtı
Alışveriş

Kokunun Sandığınızdan Çok Daha Önemli Olduğunun 10 Kanıtı

25 Ocak 2021
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
ListeList Özel

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri

15 Mart 2020
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Kadın

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü

8 Haziran 2019
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

ListeList
Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.