ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » İş Yaşamı » Borsada Dengeleri Alt Üst Eden ve 50 Yıldır Devam Eden Maymun Deneyi

Borsada Dengeleri Alt Üst Eden ve 50 Yıldır Devam Eden Maymun Deneyi

Borsa, bir yatırım alanı mıdır yoksa kumar mıdır? Borsaya girmek isteyenlerin teknik analizlerde boğulmaktansa "maymun deneyi" sayesinde kazanç elde etmesi mümkün mü?

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
23 Ekim 2019
Kategori: İş Yaşamı
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Borsa

Borsa

Share on FacebookShare on Twitter

Türlerin Kökeni’nin yaratıcısı olmasıyla hem yerilen hem de övülen (bugün dahi) büyük bilim insanı Darwin, bu eserini uzun zaman sakladıktan sonra yayımlamasının ardından “bir cinayeti itiraf etmiş gibi” hissettiğini belirtmişti. Borsa ile Darwin arasında bir bağlantı var mı? Yok tabii… Devam ediyoruz; yapıtı okuyanlar iyi bilirler ki kendisinin böyle hissetmesi haklı mesnetlerin üzerinde şekilleniyor. Öte taraftan insan ile genetik benzerliği en yüksek türlerden olan maymunların dikkatimizi çekmesinin birçok sebebi var. Ancak burada bilmemiz gereken nokta, bilimsel çalışmaların ortaya koyduğu verilere göre insan ile maymunlar arasındaki genetik özdeşlik oranının yüzde 98.77 olarak açıklandığı. Gelin Maymun Deneyi ve altında yatan gerçeklere birlikte bakalım…

Borsa yatırımlarına rehberlik eden maymunlar Borsa

Keskin bir virajla borsaya gelelim… “Yatırım-kumar” ikileminde tartışılmaya devam eden borsa dünyası, kimi için kazanç kapısı kimi için pişmanlık noktası olmaya devam ediyor ki piyasanın oluşturulma biçimi göz önüne alınırsa böyle olması kaçınılmaz bir netice haline geliyor. Buraya kadar tamam da… Neden bu paragrafta keskin bir virajı dönmek zorunda kaldık da maymunlardan borsaya geldik?  Sebebi maymun deneyi…

Çünkü maymunların başrol oynadığı bir deney var ve bu deney doğrudan borsadaki hareketliliği ilgiyle takip edenlerin dikkatinden kaçmayacak boyutta. Hazırsanız konuya dalıyoruz…

1970’lerdeki Türkiye ve o dönemdeki dünya

Kıbrıs merkezli sorun nedeniyle ev ve otomobillerin karartılması ve böylece Yunan jetlerinin meydana getireceği faciayı en az hasarla atlatabilmenin hesaplarının yapıldığı yıllardı 1970’ler. Yine bu dönemleri içine alan yıllarda Kemal Sunal’ın oynadığı filmlerden ve X kuşağına mensup büyüklerimizin hatıralarından aşina olduğumuz başta yağ, benzin, ekmek olmak üzere bilumum ihtiyaçların giderilmesi için uzayan kuyrukların olağan karşılandığı bir zaman aralığıydı… Devam eden siyasal ve toplumsal sorunlar ile ağır işleyen çarklarıyla eziyet odağı olan ekonominin kol kola girmiş olduğu bu yıllarda dünyanın genelinde esen sert rüzgarlar çatı uçurup yuva yıkan cinstendi. Bu koşullar, Hippilerin anlaşılır protest tavırlarını ortaya koyan sebeplere işaret ediyordu o yıllarda.

Borsanın süregelen ikilemi

Alanın profesyonellerine göre borsa, işi bilenin akılcı hareketleriyle kumar olmaktan uzak bir yatırım alanı. Fakat başka bir görüşe göre ise kumar niteliği olan borsada kazanmak bahis platformu misali şansın yaver gitmesiyle doğrudan bağlantılı. Malum, borsa oldukça fazla sayıda hisse sahibinin kötü anılarını barındıran bir merkez. Ancak durumun uzmanlarca ele alınıp yorumlanması bambaşka bir portre koyuyor ve bunu anlamak için de konuyu iyice araştırmak şart.

Borsada gözü kapalı hisse işlemi yapmak

BorsaTeknik analizler, ekonomik terimlerle yorumlanan ve heveslilere yol gösteren tüm yöntemlerin belki de en ilginç özellikleri barındıran bu maymun deneyi ilk kez bir profesörün kitabında anlatıldı.

Tarihler 1973’ü gösterdiğinde Princeton Üniversitesinin akademisyenlerinden Profesör Burton Malkiel, bir kitap yayımladı. Dilimize “Wall Street’te Rastlantısal Bir Yürüyüş“ olarak çevrilen “A Random Walk Down Wall Street” isimli eser, bu maymun deneyinin duyulmasını sağladı. Malkiel’e göre gözleri bağlı bir maymun tarafından gazetelerin borsa sayfalarına rastgele atılan dart oklarının işaret ettiği hisselerden oluşturulacak bir portföy, en az profesyonel portföy yöneticileri tarafından özenli bir çalışmayla tercih edilmiş hisselerden meydana getirilen bir portföy kadar iyi performans gösteriyordu. Profesör Malkiel’in bu anlatımı bir metafordan ileriydi. Gerçekten deneme yanılma yöntemiyle gözlemlenmiş ve bir sonuç elde edildikten sonra kitaptaki yerini almış deneydi.

Borsacılar kızdı ve tepkiler gecikmedi

Borsa

Kitapta yer alan maymun deneyinin duyulması alanın profesyonellerini bir hayli kızdırmış ki pek de haksız sayılmayan tepkiler ortaya çıkmaya başlamıştı. Çünkü yüzeysel bakıldığında alanın uzmanlarına yönelik bir haksızlık yapılıyor ve doğal olarak dolaylı yoldan hakaret içeren ifadelerdi bu deneyi anlatan cümleler. Ancak iddiaya tepki veren sadece bu alıngan profesyoneller değildi. Wall Street Journal ve Chicago Sun gazeteleri başta olmak üzere birçok kişinin yanı sıra hatırı sayılır sayıdaki kurum tarafından ciddiye alınan “maymun deneyi” tekrar tekrar test edildi.

Borsanın yarım asırlık maymun deneyi

Borsa

Hatta bugün dahi söz konusu deney gerçekleştiriliyor. Savı test etmek isteyenler maymunlarla olmasa da gözlerini kapatıp hisselerle kaplı duvarlara dart oku atmaya devam ediyor. Çünkü sonuç bilinen bu testlerin büyük çoğunluğunda hemen hemen aynı akıbeti paylaşıyor.

Maymun gözünü açsa da siz gözünüzü kapatın

Borsa

Konunun uzmanlarına göre olayın aslı ise uzun vadedeki yatırımın çoğu zaman kazanç sağlayacağı öngörüsüne dayanıyor. Daha net bir ifadeyle bugün düşen bir hissenin 3-5 ve hatta 10 yılı kapsayan uzun vadede kazanca dönebileceği neredeyse kesinliğe çok yakın bir sonuç. Dolayısıyla gözünüzü kapatıp attığınız oklarla da konuyu enine boyuna analiz edip rakamların arasında boğulmanın ardından gerçekleştirdiğiniz işlemlerdeki başarılı sonuçları almanız oldukça olası.

Deney ve yatırım yapması okuyucudan uyarı yapması bizden olsun

Bu yazı, borsa konusunda yaklaşık yarım asırdır devam eden “maymun deneyi”ni okuyucuyla paylaşmak adına ve yalnızca bu konuya ilişkin bilgi vermek amacıyla yazıldığından herhangi bir yatırım tavsiyesinin söz konusu olmayan bir içeriktir. Deneyi test etmek okuyucunun tasarrufunda ancak yatırım konusunda en ufak bir öneri aramak zaman kaybı olacağından bu tatlı olduğu kadar ciddi nitelik barındıran uyarıyı yapmak da bize görev olsun.

Kaynak: 1 2 3 4 5 6 7 8

PaylaşTweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum. İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim. 2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Aralıklı Orucun Teknoloji Uyarlaması: Dopamin Orucu

Aralıklı Orucun Teknoloji Uyarlaması: Dopamin Orucu

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din
ListeList Özel

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu
Sağlıklı Yaşam

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?
ListeList Özel

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?

Ekranların Sessiz Kahramanları: Herkesin Tanıdığı Ama İsmini Bilmediği Türk Oyuncular
Sinema

Ekranların Sessiz Kahramanları: Herkesin Tanıdığı Ama İsmini Bilmediği Türk Oyuncular

Penis Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 8 Bilimsel Gerçek
Sağlıklı Yaşam

Penis Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 8 Bilimsel Gerçek

Matruşka Gibi! Bir Adanın İçindeki Gölün İçindeki Adanın İçindeki Gölde Yer Alan Vulcan Point Adası
Seyahat

Matruşka Gibi! Bir Adanın İçindeki Gölün İçindeki Adanın İçindeki Gölde Yer Alan Vulcan Point Adası

Kadim Zamanların Bilgi Tapınakları: Antik Dönemlerde Kurulan En Önemli 8 Kütüphane
Tarih

Kadim Zamanların Bilgi Tapınakları: Antik Dönemlerde Kurulan En Önemli 8 Kütüphane

Hava Durumunu Kontrol Etmek Mümkün Mü? Bulut Tohumlama Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Şey
Teknoloji - Bilim

Hava Durumunu Kontrol Etmek Mümkün Mü? Bulut Tohumlama Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Şey

Addams Ailesi Hayranları Buraya! Burcunuza Göre Hangi Wednesday Karakterisiniz?
Astroloji

Addams Ailesi Hayranları Buraya! Burcunuza Göre Hangi Wednesday Karakterisiniz?

Kendi Döneminin Çehresini Değiştiren Tarihin En Ünlü 20 Kadın Lideri
Kadın

Kendi Döneminin Çehresini Değiştiren Tarihin En Ünlü 20 Kadın Lideri

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Filenin Sultanları 2025 FIVB Dünya Kadınlar Voleybol Şampiyonası Maç Programı
Gündem

Filenin Sultanları 2025 FIVB Dünya Kadınlar Voleybol Şampiyonası Maç Programı

Sessiz Bir Gece Uykusu Mümkün! Horlamayı Durdurmak İçin Denemeniz Gereken 9 Şey
Sağlıklı Yaşam

Sessiz Bir Gece Uykusu Mümkün! Horlamayı Durdurmak İçin Denemeniz Gereken 9 Şey

Tartarya: Dünyanın Dört Bir Yanındaki Görkemli Yapıları İnşa Ettiği İddia Edilen Uygarlık
Tarih

Tartarya: Dünyanın Dört Bir Yanındaki Görkemli Yapıları İnşa Ettiği İddia Edilen Uygarlık

Görünce Sarılmak İsteyeceksiniz! Japonya’nın Hokkaido Adası’na Özgü 7 Sevimli Hayvan
Hayvansever

Görünce Sarılmak İsteyeceksiniz! Japonya’nın Hokkaido Adası’na Özgü 7 Sevimli Hayvan

Mikrodalga Fırından Aynalara: Wi-Fi Sinyalinizi Bozabilecek 7 Eşya
Teknoloji - Bilim

Mikrodalga Fırından Aynalara: Wi-Fi Sinyalinizi Bozabilecek 7 Eşya

Kadınlar Ne İster Diye Merak Eden Erkeklerin Bilmesi Gereken 19 Şey
Kadın

Kadınlar Ne İster Diye Merak Eden Erkeklerin Bilmesi Gereken 19 Şey

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi
Seyahat

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din
ListeList Özel

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din

11 Ağustos 2025
Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?

11 Ağustos 2025
Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?

11 Ağustos 2025
Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu
Sağlıklı Yaşam

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu

11 Ağustos 2025
Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

10 Ağustos 2025
Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?
ListeList Özel

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?

10 Ağustos 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu