Biri ülkemizin sınır boyu ve derin tarihî geçmişiyle dolu olan Kars ili, diğeri dünyanın öbür ucundaki bir ülkenin, Kanada’nın bir kasabası. Aralarındaki isim aynılığının yanı sıra onları birbirlerine bağlayan bir tarihsel hadise de var. Acaba, diyorum, hem ülkemizdeki hem de Kanada’daki Kars’ı görmek nasıl bir duygu olur? Bu kesişen yollar derlememizde saklı.
Doğu Anadolu’nun kuzeydoğusunda yer alan Kars ili, en çok sert iklimi ve heykelleri ile bilinir
Gelgelelim onu tarihsel olarak özel kılan farklı bir husus daha var: Kafkaslardan Anadolu’ya geçiş sırasında ilk yerleşim merkezi olarak işlev görür
Özellikle şehre Rusların girmesiyle değişen mimarî unsurların da dikkat çektiği Kars ili ayrıca Tarihi Kentler Birliği’nin de üyesidir
Kars’ın niteliklerden biri de Sarıkamış’taki özel kristal karlar. Neredeyse yılın yarısı boyunca bu kristal karları görebilirsiniz
Bugün 1877 – 1917 Rus döneminden kalma 200’den fazla bina restore edilenleri, valilik ve konsolosluk gibi hizmetler için kullanılanları, kütüphane ve konservatuvar yapılanları ile aktif halde
Gelelim tarihî bağlantıya. Olay 1853 – 1856 Osmanlı Rus Savaşı’nda geçer
Rusya’nın 14 Haziran 1855’te Osmanlı toprakların sıkıştırmak amacıyla Kars’ı işgal etmeleri Karslıların büyük kahramanlık öykülerini yazmalarının da fitilini ateşler
Rus ordusuna karşı kendisini müdafaa eden Kars halkı uzun bir direniş gösterir. Bu savaşta İngiliz ordusu da Ruslara karşı Osmanlı’nın yanında yer alır
Kars halkı tüm yokluklarına rağmen şehirlerini olağanüstü bir şekilde korur ve Ruslara kolay lokma olmadıklarını gösterir
Kars halkının kendi bölgelerini kanlarının son damlasına kadar koruduklarını gören Kanada asıllı İngiliz subayı General Sir William Fenwick Williams bu olaydan çok etkilenir
Bu müdafaa kısa sürede Avrupa’ya da yayılır. Bu sırada İngiltere’nin kendi sömürgesi olan Kanada’ya deniz altından döşediği telgraf işi de biter ve bu hattan duyulan ilk haber Türklerin muazzam Kars savunmasıdır
Kanada’da ‘’Wellington’’ adlı iki kasaba vardır. Bu kasabalara gönderilen postaların sıklıkla karışıyor olması gündelik hayatı kilitler hale gelir
Kasaba halkı bunun üzerine bir isim değişikliği yapmak ister. Bu sırada Karslıların kahramanlık destanının duyulması ve bundan etkilenmeleri sonucu kasabanın adının ”Kars” olmasında hemfikir olurlar
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Rideau Nehri’nde bir köydür. Girişinde ‘’Kars’a hoş geldiniz’’ anlamında bir tabela vardır
Bakımlı yolları ve sakin bir görünümü vardır. Kasabalılar genellikle Türkiye’deki Kars’ı ve bu meşhur öyküyü de bilirler