Dünyanın bir köşesinde çocuklar ailelerinden gelen onlarca hediye ve imkanla büyürken bir diğer köşesinde kuru bir ekmek ve bir bardak suya muhtaç bırakılıyorlar. Üstelik bu masum çocuklar kendi adaletlerini de kendi sağlamak, hayatta kalabilmek için savaşmak zorunda kalıyorlar. Birazdan sizlere anlatacağımız çocuğun, İqbal Masih’in hikayesi hem çocuklara hem de bizlere ders olacak kadar dokunaklı. Umarız dünyanın hiçbir yerinde hiçbir çocuk bir daha bunları yaşamak zorunda kalmaz…
Pakistan’ın en yoksul köşesinde başlayan yaşam savaşı
İqbal Masih, 1982 yılında Pakistan’ın en yoksul bölgelerinden biri olan Mudrike’de doğdu. Ailesi oldukça yoksuldu. İqbal henüz küçük bir çocukken babası evden ayrıldı. Aile birçok yerden borç almak zorunda kaldı.
Borca karşılık İqbal
Annesi, İqbal henüz 4 yaşındayken İqbal’in abisinin düğün masraflarını karşılayabilmek için bir iş adamından borç aldı. Aile zaten borçlu olduğu için borcun ödenmemesi durumunda borcun ödenmesi için İqbal’in köle olarak alınması şartı kondu.
6 yaşında başlayan işkence
İqbal henüz 4 yaşındayken 600 rupi, yaklaşık olarak 12 dolar civarı bir paraya halı tüccarına satılmış oldu. O dönemde çocukların bir çoğu halı mafyalarının tekelindeydi. Çocuk işçiler tıpkı birer köle gibi karın tokluğuna haftanın 7 günü 14 saat çalıştırılıyordu.
Büyümeleri yasak!
Halı mafyalarının çocukları seçmelerinin sebebi en pahalı halıları küçük parmakların dokuyabilmesiydi. Bu yüzden çocukların büyümeleri bilerek engelleniyordu. Saatlerce iki büklüm çalışan çocuklara sadece hayatta kalabilecekleri kadar yemek ve su veriliyordu. İqbal’in omurgası yamulmuştu ve ömür boyu böbrek problemi yaşayacaktı. Ayrıca 10 yaşına geldiğinde 5 yaşındaki bir çocuğun bedenine sahipti, yalnızca 27 kiloydu.
10 yaşında fabrikadan kaçtı
Orada çalışan diğer çocuklara göre çok daha bilinçli olan İqbal, çocukların çalışmasının yasak olduğunu öğrendi ve 10 yaşındayken fabrikadan kaçarak polise sığındı. İqbal çok zor şartlarda çalıştırıldıklarını ve şiddet gördüklerini söylediği halde polisler onu fabrikaya geri götürdü. Anlaşılan fabrika sahibinden alacakları komisyon daha tatlı gelmişti.
30’dan fazla çocukla tutsak geçen 6 yıl
İqbal Masih kendi gibi birçok çocukla birlikte 6 yıl boyunca tutsak yaşadı. Ancak hep bir çıkış yolu arıyor ve oradan kurtulabileceğine inanıyordu.
Bonded Labour Liberation Front (BLLF) adlı aktivist grubun hayat kurtaran toplantısı
Bir gün kasabada Bonded Labour Liberation Front (BLLF) adlı aktivist grubun toplantısı olduğunu duyan İqbal Masih, büyük bir risk alarak diğer çocukların da yardımıyla fabrikadan kaçtı ve toplantıya gitti. Gittiği toplantı adeta hayatını kurtardı. Oradakilerden Pakistan devleti tarafından peshgi’nin (bir çeşit tefecilik borcu) yasa dışı ilan edildiğini öğrendi. Orada bulunanlara durumu anlattı ve yardım istedi.
“Korkmayın. Her şeyi öğrendim. Benimle gelin. Sizler özgürsünüz.”
Aktivist grup yardımıyla çocukları ve kendini köle tacirlerinin elinden kurtaracak evrakları toplayan İqbal Masih, başı dik bir şekilde fabrikaya gitti. Bilerek evrakları fabrika sahibine kendi vermek istedi. Bu sırada orada bulunan arkadaşlarına da seslenmek istiyordu. Fabrikaya gittiğinde patrona evrakları verdi ve arkadaşlarına dönerek “Korkmayın. Her şeyi öğrendim. Benimle gelin. Sizler özgürsünüz.” dedi. Patron her ne kadar sinirlense de elinden hiçbir şey gelmedi. Tüm çocuklar özgürlüklerine kavuştu.
Kurtulduktan sonra da köle gibi çalıştırılan çocuklar için büyük çaba gösterdi
Bir süre sonra onu rehin tutan mafya bile ondan korkar hale geldi. Bonded Labor Liberation Front (BLLF) yardımıyla ABD’ye gitti. Normalde 4 sene olan okulunu 2 senede tamamladı. Tüm dünyada çocuk işçilerle ilgili konuşmalar yaptı ve pek çok çocuğun hayatını kurtardı.
1995 yılında henüz 12 yaşındayken…
Tüm dünyada söylemleriyle ve yaptıklarıyla ses getiren 12 yaşındaki İqbal Masih, 16 Nisan 1995’te ABD döndüğünde, sokakta oynarken esir işçi çalıştıran bir çiftçi olduğu iddia edilen biri tarafından vahşice öldürüldü. Cinayet örtbas edildi. Küçük bir bedeni ama büyük bir ruhu olan Masih, kısacık yaşamına hem acıklı hem de zaferlerle dolu bir hikaye sığdırdı.
