Şüphesiz internet, insanlık tarihi için oldukça önemli bir dönüm noktası. İletişimden sanata, sosyal yaşamdan bilime kadar pek çok alan internet sayesinde büyük bir dönüşüm geçirdi. Aslında, internetin insan yaşamında etkilemediği herhangi bir alan yok gibi! Elbette, ticaret de internetin en çok etkilediği alanlardan bir tanesi. Bugün tüm dünyada milyonlarca insan internetten alışveriş yapıyor. En basit günlük ihtiyaçlar bile internetten satın alınıyor. E-ticaret her yıl daha da büyüyen ve milyarlarca doların harcandığı bir endüstri haline geliyor. Ancak, çok değil bundan birkaç on yıl önce, internetten herhangi bir ürün satın almak hiç de kolay değildi! Çünkü ne internet şimdiki kadar yaygındı, ne de online alışveriş siteleri. Üstelik bugünkünden farklı olarak aradığınız hemen her şeyi internette bulmak da mümkün değildi! Elbette, internetten her saniye bir şeylerin satıldığı bu devirde o günler çok uzakmış gibi görünüyor…
Ancak bugün inanılmaz boyutlara ulaşan, internetten alışveriş yapma çılgınlığının öncüsü olan ürünler var. İnternet alışverişlerinin bugün geldiği nokta düşünüldüğünde, internetten satılan ilk ürün, tarihi bir sanat eseri kategorisinde düşünülebilir. Ancak internetten satılan ilk ürün neydi, sorusunun cevabı biraz karmaşık! Çünkü bir internet alışverişinin taşıması gereken bazı özellikler var! Detaylara birlikte bakalım…
İlk online ticaret, internetin öncüsü Arpanet’e kadar uzanıyor
Arpanet kabaca, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı’nın bünyesinde geliştirilen ve bildiğimiz internetin öncüsü olarak kabul edilen veri iletim ağıydı. 1972 yılında, Arpanet ağına erişimi olan bir grup üniversite öğrencisi, iletişim ağını uyuşturucu ticareti yapmak için kullandı! Bu ticaret, bugünkü internet alışverişlerine oldukça andırıyordu. Ancak yine de bu yasa dışı ticaret, online alışverişin ilk örneği olarak kabul edilmiyor. Çünkü internet alışverişlerinin genel kurallarına uymuyor. Her şeyden önce bu alışveriş yasa dışı! Ayrıca 1972 yılındaki bu olayda ödeme internet üzerinden gerçekleşmemiş! Bu nedenle internetten satılan ilk ürün uyuşturucu değil. Yine de, internetten yapılan ilk ticaret anlaşmasına konu olan şeyin uyuşturucu olduğu söylenebilir.
1974 yılında ilk defa online pizza sipariş edildi
Donald Sherman isimli bir adam internet üzerinden üstelik konuşan bir bilgisayar sayesinde pizza sipariş etti! Ancak, bu ürün için de ödeme nakit olarak yapılmıştı. Dolayısıyla milyonlarca insanın internetten her gün sipariş ettiği pizza, internetten satılan ilk ürün olma unvanını bu nedenle kaçırmış oldu.
1984 yılında gelindiğinde 72 yaşındaki Jane Snowball, internetten market alışverişi yaptı
Snowball’un ürün listesinde margarin, yumurta ve mısır gevreği vardı. Üstelik bu market siparişi Videotex adı verilen ilginç bir cihaz üzerinden verilmişti! Videotex, yaşlılar için geliştirilen bir cihazdı. Genel olarak ev içi televizyonların telefonlara böylece internete bağlanmasına yarıyordu. Yani Jane Snowball, bir bilgisayara bile ihtiyaç duymadan, televizyonunun uzaktan kumandası ile market alışverişini gerçekleştirmeyi başardı. Ancak, tahmin edebileceğiniz gibi bu alışverişin ücreti de internet üzerinden ödenmemişti! Snowball, satın aldığı ürünlerin parasını kapıya gelen market çalışanın nakit olarak ödedi! Bu nedenle, gerçek anlamda online alışveriş yapan ilk insan olma fırsatını kaçırmış oldu.
Gerçek anlamda internet alışverişi ilk defa 1994 yılında yapıldı
Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan 21 yaşındaki Dan Kohn “NetMarket” isimli bir online alışveriş sitesi kurmuştu! Dan Kohn, 11 Ağustos 1994’de ilk satışını yapmayı başardı. Sattığı ürün ise İngiliz şarkıcı Sting’in “Ten Summoner’s Tales” adlı albümüydü. Kohn’un Philadelphia’da yaşayan bir arkadaşı albümü 12,48 dolar artı nakliye ücreti karşılığında satın almıştı. Üstelik Kohn tarafından geliştirilen sistem sayesinde bu alışverişte kredi kartı ödeme yöntemi kullanılmıştı! Böylece, Ten Summoner’s Tales isimli müzik albümü internetten satılan ilk ürün olarak tarihe geçti.
