Çoğu zaman edindiğimiz yeni bilgiler, hafızalarımızda eski bilgilerin yerini alır. Yani yeni bir şeyler öğrenmek için eski anılarımızı ya da bilgilerimizi hafızamızdan silmek durumunda kalırız. Bellek, oldukça karışık bir sistemdir. Ancak hafıza sarayı isimli bir metodla unutmak istemediğiniz anılarınızı da belleğinizde saklayabilirsiniz. Sherlock Holmes izleyenler ya da okuyanlar bu terime aşina. Ancak bilmeyenler için hafıza sarayı başka bir deyişle “memory palace” ya da “method of loci” hafızamızda bulunan mevcut bilgileri yeni bilgilerle ilişkilendirerek, unutmak istemediğimiz bilgilerin metodik bir şekilde hatırlanmasını sağlayan bir yöntem. Peki geniş kapsamıyla hafıza sarayı nedir? Gelin daha yakından inceleyelim.
Hafıza sarayı olarak bilinen yöntem eski Roma döneminden beri kullanılıyor. Söylentiye göre savaşlar sırasında kütüphaneler yakıldığı için bilgiyi saklamak zordu
Bu nedenle de alternatif bir yöntem oluşturuldu. Eski dönemlerde bilgeler tarafından kullanılan bu taktik bilgiyi hafızada tutmaya yardımcı oluyor
Latince’de “Method of Loci” olarak geçen hafıza sarayı tekniği mekan metodu olarak da biliniyor. Bunun nedeni de aslında bu tekniğin bir metafor olması
Roma’da Cicero tarafından geliştirildiği kanıtlanmış bir bilgi olan bu 2 bin yıldan eski yöntemde, ‘Hafıza Sarayı’, kolayca görselleştirebileceğiniz bilinen herhangi bir yer için bir metafor olarak kullanılıyor
Bu metafor evinizin içi veya belki de her gün çalışmak için izlediğiniz rota olabilir. Bu tanıdık yer, her türlü bilgiyi saklama ve hatırlama rehberiniz olacak.
Hafıza Sarayı tekniği nasıl çalışır?
Bir hafıza sarayı oluşturmak için kendinize bir mekan seçmeniz gerekiyor. Bilgilerinizi ise o mekanın odacıklarında depolamalısınız. Kategori olarak bilgilerinizi farklı odalarda sınıflandırabilirsiniz. Adım adım hafıza sarayı tekniği;
1. Adım: Sarayınıza karar verin
Her şeyden önce, çok aşina olduğunuz bir yer seçmeniz gerekiyor. Tekniğin etkinliği, o yerde zihinsel olarak kolayca görme ve dolaşabilme yeteneğinize bağlı. Sadece zihninizin gözünü kullanarak ‘orada’ olmanız gerekiyor. Bu nedenle evinizi ya da sürekli olarak gittiğiniz bir kafeyi seçebilirsiniz. Seçtiğiniz yerin ayrıntılarını ne kadar canlı bir şekilde etkinleştirebiliyorsanız, bilgileri ezberlemeniz de o kadar kolay olur.
Ayrıca, sadece statik bir sahneyi görselleştirmek yerine sarayınızda belirli bir rota tanımlamaya çalışın . Yani, sadece evinizi resmetmek yerine, evinizde belirli bir yol düşünün. Bu, bir sonraki adımda göreceğimiz gibi, belirli bir sırayla öğeleri hatırlayabileceğiniz için tekniği çok daha güçlü hale getirir.
Hafıza Saraylarının yanı sıra olası rotalarla birlikte çalışan bazı ek öneriler şunlardır:
2. Adım: Ayırt edici özellikleri listeleyin
Şimdi seçtiğiniz yerde belirli özelliklere dikkat etmeniz gerekiyor. Örneğin, evinizde bir koridor seçtiyseniz, ilk göze çarpan özellik muhtemelen önünüzdeki kapı ya da duvarlar olacaktır. Yola devam edin ve zihninizde, oluşturduğunuz sarayın içerisinde gezinin. Kapıdan geçtikten sonra ilk odada ne var?
Odayı metodik olarak analiz edin (örneğin soldan sağa her zaman bakmak gibi standart bir prosedür uygulayabilirsiniz). Dikkatinizi çeken bir sonraki özellik nedir? Odadaki masa ya da duvarda bir resim olabilir.
Bu özelliklerle ilgili zihinsel notlar almaya devam edin. Her biri, daha sonra tek bir bilgiyi saklamak için kullanacağınız bir “bellek yuvası” olacak.
3. Adım: Sarayınızı aklınıza iyice kazıyın
Tekniğin çalışması için en önemli şey, yerin veya rotanın yüzde 100’ünün zihninize kazınması. Bunu tam anlamıyla hafızanıza kazımak için elinizden geleni yapın. İşte size bu konuda yardımcı olacak bazı ipuçları;
– Gördüğünüz tüm ayırt edici özellikleri yüksek sesle tekrarlayarak rotada fiziksel olarak yürüyün.
– Seçilen özellikleri bir kağıda yazın ve zihinsel olarak yürüyerek yüksek sesle tekrarlayın.
– Özelliklere her zaman aynı bakış açısıyla bakın.
– Görselleştirmenin sadece bir beceri olduğunu unutmayın. Hala bunu yapmakta zorlanıyorsanız, önce görselleştirme becerilerinizi geliştirmek isteyebilirsiniz.
– İşinizin bittiğine inandığınızda, bir kez daha üzerinden geçin. Hafıza sarayınızdaki yolunuzu iyice oturtmak gerçekten önemli.
– Rotanın aklınıza damgalandığından emin olduğunuzda, hazırsınız. Artık istediğiniz her şeyi ezberlemek için tekrar tekrar kullanılabilen sarayınız var.
4. Adım: Sarayınızı kullanmaya başlayın, bilgilerinizi depolayın
Artık sarayınızın sahibi olduğunuza göre, onu iyi bir şekilde kullanma zamanı!
Bellek geliştirme sistemlerinin çoğu gibi, Memory Palace tekniği de görsel ilişkilendirmelerin kullanımı ile çalışır. Sistem son derece basit; almak istediğiniz yeni bilgiyi eskisiyle bağlantı kurarak birleştirin. Kelimeleri sarayınızdaki belirli konumlara yerleştirin. Yerleştirirken rotanıza da dikkat edin. Bu kelimeleri hatırlamanızı kolaylaştırır. Ayrıca kelimeleri ilişkilendirirken abartmaktan çekinmeyin. Böylelikle iki kelime arasındaki etkileşim daha güçlü olacak. Bilgileri daha rahat hatırlamak için onları görsel olarak da kodlayabilirsiniz. Görsel ilişkilendirmeler yapmanın ‘doğru bir yolu’ var; onları “gülünç, saldırgan, sıra dışı, olağanüstü ya da animasyon” gibi kodlamak. Yani salt sıkıcı bir görsel yerine onu ilginç bir şekilde tanımlayıp, kodlayın.
Son olarak ise sarayınızı sık sık ziyaret edin
Bu noktada, öğeleri ezberleme kısmını geride bıraktık. Eğer tekniği yeni kullanmaya başladıysanız, muhtemelen yolculuğunuzu en az bir kez daha tekrarlayarak biraz prova yapmanız gerekecek. Aynı noktadan başlayıp aynı rotayı takip ederseniz, ezberlenen öğeler kolayca aklınıza gelir. Rotanızın başından sonuna kadar bu özelliklere dikkat ederek ve sahneleri zihninizde yeniden canlandırın. Rotanızın sonuna geldiğinizde, dönün ve başlangıç noktasına ulaşıncaya kadar ters yönde yürüyün.
Kaynak: 1
