Ne yazık ki insanlar olarak dünyaya çok fazla zarar veriyoruz. Bu zarar ise, ekosistemi bozuyor. Küresel ısınma başta olmak üzere pek çok tehdit de işte bu şekilde ortaya çıkıyor. Özellikle plastikler ve fosil yakıtlar çevre kirliliğinin başlıca sebepleri arasında. Fosil yakıtlar kömür, petrol ve doğal gaz olarak sınıflandırılıyor. Dünya fosil yakıt rezervinin yüzde 70’ini kömür, yüzde 14’ünü petrol, yüzde 14’ünü doğal gaz ve yüzde 2’sini de diğer fosil kaynaklar oluşturuyor. Nitekim fosil kaynakların kullanımı çevreye ve canlı yaşamına geri dönülmez zararlar veriyor. Harvard Üniversitesi’nde tamamlanan bir çalışmaya göre, 2018’de dünyadaki ölüm vakalarının yüzde 18’ine fosil yakıt kullanımından kaynaklanan hava kirliliği neden oldu. Detaylara birlikte bakalım.
Kömür, petrol, doğal gaz gibi fosil yakıtların uzun vadede çevre kirliliğine neden olduğu ve canlı yaşamı için tehdit oluşturduğu biliniyordu. Bu nedenle de son yıllarda özellikle gelişmiş ülkeler yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneliyor
Geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir araştırma ise fosil yakıtların çevreye ve canlı yaşamına verdiği zararın boyutunu gözler önüne serdi
Araştırmaya göre, fosil yakıtların yarattığı hava kirliliği, küresel olarak beşte bir oranında erken ölüme neden oluyor
Bu durum ise kömür, petrol ve doğalgaz yakmanın sağlık üzerindeki etkilerinin önceden düşünülenden çok daha yüksek olabileceğini gösteriyor. Bugüne kadar yapılmış tüm araştırmalardan daha detaylı olan çalışma, fosil yakıtlara bağlı erken ölümlerle ilgili bugüne kadarki en detaylı değerlendirmeyi veriyor.
2017 yılında yapılan başka bir araştırma ise, tarım alanlarının ve ormanların yakılmasının yarattığı toz ve duman da dahil (açık alanda) havada uçuşan parçacıklardan kaynaklı tüm ölümlerin sayısını 4.2 milyon olduğunu ortaya koymuştu
University College London’da atmosferik kimya uzmanı ve çalışmanın ortak yazarı olan Eloise Marais, “Çalışmamız, hava kirliliğine maruz kalmanın sağlık üzerinde büyük etkisini bulma konusunda kesinlikle yalnız değil, ancak çıkarımımızın büyüklüğünü görünce şaşkına döndük,” dedi.
Hava kirliliğine bağlı ölümlerin en yüksek olduğu nokta ise Doğu Asya. 14 yaş ve üzerindeki insanların ölümlerinin yüzde 30 kadarı bir şekilde hava kirliliğiyle ilişkili
Batı bölgelerinde daha temiz enerji kaynaklarına geçme girişimlerinin artmasına rağmen, fosil yakıt kaynaklı ölümler kesilmedi. Avrupa’da ölümlerin yüzde 16’sından, Kuzey Amerika’da ise yüzde 13’ünden fosil yakıtların yarattığı kirlilik sorumlu.
Araştırmaya göre, fosil yakıt emisyonları tamamen kesilirse küresel ortalama yaşam süresi bir yıl uzar. Ayrıca ekonomi ve sağlık maliyetlerinde 2.5 trilyon dolara kadar tasarruf edilebilir
Kaynak: 1
