ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Artık Neredeyse Hiç Kullanılmayan Yok Olmaya Yüz Tutmuş 9 Eski Alfabe

Artık Neredeyse Hiç Kullanılmayan Yok Olmaya Yüz Tutmuş 9 Eski Alfabe

Tarih, yazının icadıyla ortaya çıktı. Yazının icadı ise çok eskilere dayanıyor.

Buse Ürgir Yazar: Buse Ürgir
3 Aralık 2020
Kategori: ListeList Özel, Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Artık Neredeyse Hiç Kullanılmayan Yok Olmaya Yüz Tutmuş 9 Eski Alfabe
Share on FacebookShare on Twitter

Yazının icadı çok uzun zaman önceye dayanıyor. Tarihte yazıyı ilk kez Sümerler bulsa da, pek çok toplum ve kültür kendi alfabelerini oluşturdu. Nitekim bazı kültürler zamana yenik düştü. Kimi asimile oldu ve farklı dilleri benimsedi, kimiyse zor olan alfabelerini değiştirdi. Biz de artık neredeyse hiç kullanılmayan alfabeleri araştırdık ve derledik. İşte tarihin tozlu raflarında yok olmaya mahkum edilmiş eski alfabeler.

1. Cherokee

eski alfabeler
Eski alfabeler listemizin başında Cherokee bulunuyor. Manataka Amerikan Kızılderili Konseyi, eski bir Cherokee yazı sisteminin bir noktada var olabileceğini söylese de, Cherokee dili 19. yüzyılın başlarına kadar az çok konuşulan bir dildi. 1809 yılına gelindiğinde, Sequoyah adında bir Cherokee adamı sembollerin heceleri temsil ettiği, 86 karakterlik bir yazma sistemi üzerinde çalışmaya başladı. Ancak, Sequoyah okumayı asla öğrenmemişti. O zamanlar, birçok Yerli Amerikalı için yazı çok yeni bir şeydi. Bu nedenle alfabeyi oluşturan Sequoyah, büyücülükten yargılandı. Ancak kabile liderleri yazının Cherokee dilini ve kültürünü korumak için kullanılabileceğini anladıklarında, Sequoyah’dan hece öğretmeye başlamasını istediler.

1830’daki Hindistan Yerinden Kaldırma Yasasını takip eden yıllarda yaşanan düşüş döneminden sonra Cherokee dil eğitimi, 20. yüzyılın sonlarında bir şekilde yeniden canlandı. Nitekim İngilizcenin ve Latin alfabesinin hakimiyeti, Cherokee’ye olan ilgiyi yeniden azalttı. Bugün bu alfabe neredeyse yok olmak üzere.

2. İnuitçe

eski alfabeler
İnuit halkları, az bilinen etnik gruplardan biri. Bu halklar, kültürel olarak farklı gruplara ayrılıyorlar. Batı ve Doğu Kanada İnuitlerinin kullandığı alfabe ise neredeyse yok olmak üzere. Aslında Kanada’da yaşayan İnuitler, dokuz farklı yazı sistemi kullanılıyor. Bunların çoğu Latin alfabesine dayanıyor ancak yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz alfabede, ilk olarak 19. yüzyılda Avrupalı ​​misyonerler tarafından tanıtılan heceler kullanılıyor. Bu alfabe oldukça zor olduğu için, Kanada’nın ulusal Inuit organizasyonu Inuit Tapiriit Kanatami, şu anda tüm Inuit’ler için ortak bir alfabe geliştirme sürecinde. Kuruluşun web sitesinde şu ifadeler yer alıyor; “Mevcut yazı sistemlerimiz kolonizasyon sürecinde tanıtıldı. Birleşik Inuktut [Inuit dillerinin toplu adı] yazı sistemi, Inuit tarafından Kanada’da Inuit için yaratılan ilk yazı sistemi olacak.”

3. Glagol alfabesi


Eski alfabeler listemizdeki bir diğer alfabe de Glagol alfabesi. Bu alfabe, bilinen en eski Slav dili olan Kilise Slavcası için kullanılmış olan alfabe. Alfabenin, İncilleri tercüme etmek ve Slavları Hıristiyanlığa geçirmek amacıyla MS 860 civarında misyonerler Saint Cyril ve Saint Methodius tarafından icat edildiğine inanılıyor. Glagol kelimesi ise eski slavcada “konuşmak” anlamına gelen bir kelimeden türemiş. Artık kullanılmayan bu alfabe sadece Yunan Ortodoks kiliselerinde Slav destekçilerinin, yani Rusların, Bulgarların, Sırpların ayin düzeni kitaplarında yer alıyor.

4. Mandombe alfabesi


Bu Afrika alfabesi birkaç nedenden ötürü alışılmadık. Birincisi, Mandombe alfabesi; Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki Kimbanguist kilisesinin bir üyesi olan David Wabeladio Payi’ye 70’lerin sonlarında bir dizi rüya ve manevi karşılaşmada geldi. Bir gün, duvarına baktığında, tuğlaların arasındaki harcın iki sayı oluşturduğunu fark etti; beş ve iki. Bunların ilahi ipuçları olduğuna inanıyordu, bu yüzden bu şekillere dayalı bir dizi sembol yaratmaya koyuldu. Sonunda, sembollere fonografik anlam atadı ve bunu Kikongo ve Lingala dillerini konuşanların kullanabileceği bir alfabeye dönüştürdü. Belki de en dikkat çekici olan ise telaffuzun sembollerin nasıl döndürüldüğüne bağlı olarak değişmesi.

5. Ditema Tsa Dinoko


Ditema tsa Dinoko ise Güney Afrikalı dilbilimciler, tasarımcılar ve yazılım programcılarından oluşan bir ekip tarafından icat edildi. Güney Afrika, Botsvana, Zimbabve ve Mozambik’teki yerli dilleri konuşanların kullanabileceği umuduyla bu alfabe son derece karmaşık görünüyor. Alfabedeki semboller, bölgeye özgü sanat eserleri ve boncuk işlemeli nesnelerden ilham alınarak oluşturuldu. Bu özelliğiyle alfabe aynı zamanda bir kültür ögesi.

6. Mandaic


Bu eski, mistik yazının geçmişi MS 2. yüzyıla kadar uzanıyor. Alfabe, hala Irak ve İran’daki bazı Mandalar tarafından kullanılıyor. Efsaneye göre, dilin kendisi insanlıktan önce var oldu ve dini metinler oluşturmak için kullanıldı. Şu anda Rutgers Üniversitesi’nde Orta Doğu dilleri ve edebiyatı doçenti olan Charles Häberl, 2006 tarihli bir makalesinde Mandaic’in “Modern Orta Doğu’da bulunan diğer hiçbir alfabeye benzemediğini” yazdı.

7. Lanna

eski alfabeler
Eski alfabeler listemizde yer alan Lanna alfabesi ise, esas olarak günümüz Tayland’ında 13. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar hüküm süren Lanna Krallığı döneminde kullanıldı. Hala kuzey Tayland’ın bazı bölgelerinde kullanılan alfabe neredeyse yok olmak üzere. Çünkü ülkede baskın olarak Tay alfabesi kullanılıyor. Lanna kelimesi “bir milyon pirinç tarlası diyarı” anlamına geliyor.

8. Dongba

eski alfabeler
Çin’in Yunnan eyaletindeki Naxi etnik azınlığının üyeleri, bu renkli resimsel alfabeyi 1000 yıldan uzun süredir kullanıyor. Resimler çamur, dağlar ve yüksek dağ çayırları gibi somut nesnelerin yanı sıra insanlık ve din gibi soyut kavramları da temsil ediyor. Tarihsel olarak, çoğunlukla rahipler tarafından tören ayinlerini hatırlamalarına yardımcı olmak için kullanılan alfabenin ismi ise “Bilge Adam.” anlamına geliyor. Bununla birlikte, alfabe sanat ve turizm endüstrilerinde çalışan insanlar tarafından teşvik edildiği için son yıllarda bir canlanma yaşandı. Alfabe şu an bazı ilkokullarda da öğretiliyor ve bugün hala kullanılmakta olan birkaç piktografik alfabeden biri olmaya devam ediyor.

9. Tibetçe

eski alfabeler
Dünyanın bazı alfabe ve dilleri ne yazık ki siyasi nedenlerle tehlike altında. Tibet ise bunun en bilinen örneği. Çin hükümeti, baskın dil olan Mandarin’i tanıtmak amacıyla son yıllarda dil eğitimini sınırladı. Ancak bu sınırlamanın asıl nedeninin azınlık dilleri ortadan kaldırmak olduğunu düşünenler de bulunuyor. Tibet’te, birçok okul artık derslerinin çoğunu Mandarin dilinde veriyor. Tibetçe öğrenmek içinse ayrı bir dil kursuna gitmek gerekiyor.

Kaynak: 1

PaylaşTweetleGönder
Buse Ürgir

Buse Ürgir

Gündemden uzak kalamayan, psikoloji meraklısı gazeteci birey.

İleri
Dünyanın Farklı Noktalarında Satışa Sunulan En İlginç 11 Starbucks Ürünü

Dünyanın Farklı Noktalarında Satışa Sunulan En İlginç 11 Starbucks Ürünü

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Prof. Dr. Şükrü Ersoy’dan Korkutan Uyarı: Marmara’da Aynı Yıl İçerisine 7’den Büyük İki Deprem Olabilir
Gündem

Prof. Dr. Şükrü Ersoy’dan Korkutan Uyarı: Marmara’da Aynı Yıl İçerisine 7’den Büyük İki Deprem Olabilir

Toplanın Açıklıyoruz! Karın Guruldamasını Durdurmanın 10 Etkili Yolu
Sağlıklı Yaşam

Toplanın Açıklıyoruz! Karın Guruldamasını Durdurmanın 10 Etkili Yolu

Haftalık Burç Yorumları: 25 Eylül- 1 Ekim Haftası Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 25 Eylül- 1 Ekim Haftası Sizi Neler Bekliyor?

Saçlarını Boyatamıyorlar! Kraliyet Ailesi Üyelerinin Görünüşleri Konusunda Uymak Zorunda Olduğu 9 Kural
ListeList Özel

Saçlarını Boyatamıyorlar! Kraliyet Ailesi Üyelerinin Görünüşleri Konusunda Uymak Zorunda Olduğu 9 Kural

Geleceğin Bilim İnsanı Ve Sanatçı Adayları İçin En İyi BİLSEM Hazırlık Kitapları
Edebiyat

Geleceğin Bilim İnsanı Ve Sanatçı Adayları İçin En İyi BİLSEM Hazırlık Kitapları

Ulucanlar Cezaevi
Tarih

Tarihi, Hikayesi ve Konumu: Ulucanlar Cezaevi Müzesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Hepsi Doğal! Topuk Çatlağını Kısa Bir Sürede İyileştiren En Etkili 6 Tarif
Yaşam

Hepsi Doğal! Topuk Çatlağını Kısa Bir Sürede İyileştiren En Etkili 6 Tarif

Özel Günlerinizin Vazgeçilmezi Olacak Escada Magnetism Benzeri Kokular
Alışveriş

Özel Günlerinizin Vazgeçilmezi Olacak Escada Magnetism Benzeri Kokular

Paralel Evrenden Geldiğine İnanılan Gizemli Ziyaretçi: John Allen Zegrus
ListeList Özel

Paralel Evrenden Geldiğine İnanılan Gizemli Ziyaretçi: John Allen Zegrus

Hayatınızı Değiştirecek Kitap Bu Listede Olabilir! Atomik Alışkanlıklar Benzeri Kitaplar
Edebiyat

Hayatınızı Değiştirecek Kitap Bu Listede Olabilir! Atomik Alışkanlıklar Benzeri Kitaplar

Batarya Aşınması Nedir? Bataryanızın Bozulmasını Önlemek İçin Yapmanız Gereken 4 Şey
Teknoloji - Bilim

Batarya Aşınması Nedir? Bataryanızın Bozulmasını Önlemek İçin Yapmanız Gereken 4 Şey

22 Ülke 22 Bayrak: Ülke Bayraklarının Anlamları Ve Hikayeleri
ListeList Özel

22 Ülke 22 Bayrak: Ülke Bayraklarının Anlamları Ve Hikayeleri

Hepimiz Yapıyoruz! Yaşam Süresini Kısaltan 10 Beslenme Alışkanlığı
Sağlıklı Yaşam

Hepimiz Yapıyoruz! Yaşam Süresini Kısaltan 10 Beslenme Alışkanlığı

Hikaye, Oynanış, Sistem Gereksinimleri: Party Animals Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Oyun

Hikaye, Oynanış, Sistem Gereksinimleri: Party Animals Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 8 Muhteşem Film Önerisi
Film

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 8 Muhteşem Film Önerisi

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel Tweetleri

Daha Lezzetli Bir Kahve Deneyimi Arayanlara En İyi Kapsül Kahve Makineleri
Alışveriş

Daha Lezzetli Bir Kahve Deneyimi Arayanlara En İyi Kapsül Kahve Makineleri

Yüksek Enflasyon Ortamında Finansal Durumunuzu Korumak İçin Yapmanız Gereken 10 Şey
Yaşam

Yüksek Enflasyon Ortamında Finansal Durumunuzu Korumak İçin Yapmanız Gereken 10 Şey

UEFA Ülke Puanı Sıralaması: Güncel Durum Ne, Türkiye Kaçıncı Sırada?
Spor

UEFA Ülke Puanı Sıralaması: Güncel Durum Ne, Türkiye Kaçıncı Sırada?

Gerçek (Reel) Sayılar Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Teknoloji - Bilim

Gerçek (Reel) Sayılar Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Hayatın Ne Kadar Absürt Olduğunu Gözler Önüne Seren Tarihteki En İronik 8 Ölüm
Tarih

Hayatın Ne Kadar Absürt Olduğunu Gözler Önüne Seren Tarihteki En İronik 8 Ölüm

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

6 Haziran 2023
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

4 Haziran 2023
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Prof. Dr. Şükrü Ersoy’dan Korkutan Uyarı: Marmara’da Aynı Yıl İçerisine 7’den Büyük İki Deprem Olabilir
Gündem

Prof. Dr. Şükrü Ersoy’dan Korkutan Uyarı: Marmara’da Aynı Yıl İçerisine 7’den Büyük İki Deprem Olabilir

25 Eylül 2023
Toplanın Açıklıyoruz! Karın Guruldamasını Durdurmanın 10 Etkili Yolu
Sağlıklı Yaşam

Toplanın Açıklıyoruz! Karın Guruldamasını Durdurmanın 10 Etkili Yolu

25 Eylül 2023
Haftalık Burç Yorumları: 25 Eylül- 1 Ekim Haftası Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 25 Eylül- 1 Ekim Haftası Sizi Neler Bekliyor?

24 Eylül 2023
Saçlarını Boyatamıyorlar! Kraliyet Ailesi Üyelerinin Görünüşleri Konusunda Uymak Zorunda Olduğu 9 Kural
ListeList Özel

Saçlarını Boyatamıyorlar! Kraliyet Ailesi Üyelerinin Görünüşleri Konusunda Uymak Zorunda Olduğu 9 Kural

24 Eylül 2023
Geleceğin Bilim İnsanı Ve Sanatçı Adayları İçin En İyi BİLSEM Hazırlık Kitapları
Edebiyat

Geleceğin Bilim İnsanı Ve Sanatçı Adayları İçin En İyi BİLSEM Hazırlık Kitapları

24 Eylül 2023
Ulucanlar Cezaevi
Tarih

Tarihi, Hikayesi ve Konumu: Ulucanlar Cezaevi Müzesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

24 Eylül 2023
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

Add New Playlist

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.