Çoğu insan eşitlik ve adalet kavramlarının aynı şeyi ifade ettiğini düşünür. Ancak, bu iki kavram birbiriyle doğrudan ilgili olsa da, birbirlerinden oldukça farklıdır. Örneğin; eşitlik, sosyal ve ekonomik açıdan hiçbir ayrımın yapılmamasıdır. Adalet ise hak edene hak ettiğini vermektir. Elbette bu konuyu daha iyi anlayabilmek için yakından incelemek gerekir. Sizler için eşitlik nedir, adalet nedir, eşitlik ve adalet arasındaki fark nedir gibi soruları bu listede yanıtladık.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: “Geçmişten Günümüze: Dünya Tarihinde Etkili Olan 10 Siyasi İdeoloji”
Eşitlik nedir?
Bireyler arasında sosyal, hukuki, ekonomik ve aklınıza gelebilecek her açıdan hiçbir ayrım yapılmamasına eşitlik denir. Yani eşitlik, toplumun tüm kesimleri için aynı düzeyde desteği ve fırsat eşitliğini temsil eder. Eşitlik, her bireye aynı fırsatların ve kaynakların verilmesi anlamına gelse de sonuca odaklı değildir. Dolayısıyla sonuçta bir eşitlik olmasının önemi yoktur. Eşitlikte önemli olan tek şey kaynakların insanlara eşit bir şekilde dağıtılmasıdır.
Aşağıdaki görselde eşitliğin tasvirini göreceğiz
Bu görselde eşit şekilde dağıtılmış araçları görüyoruz. İki çocukta da eşit boyutta merdiven mevcut. Ancak merdivenlerin boyları eşit olmasına rağmen, görseldeki durum adaletli değil. Dolayısıyla bir şeylerin eşit olması, adaletli olduğu anlamına gelmez. Bu görselden anlaşılacağı üzere eşitlik ve adalet aynı şey değildir. Şimdi gelelim adalet nedir konusuna…
Adalet nedir?
Adalet, haksızlıkları cezalandırmak ve hak edene hak ettiğini vermektir. Örneğin; ihtiyacı olan herkese su ve gıda dağıtmak adaletli bir davranıştır. Adalette en temel şey, mevcut kaynakları ihtiyaçları göz önüne alarak en orantılı şekilde dağıtmaktır. Böylece her insan ihtiyacı olan şeye sahip olmuş olur.
Aşağıdaki görselde adalet kavramını daha iyi bir şekilde anlayacağız
Eşitlik ve adaleti gösteren bu görselin sol tarafındaki kutular her bir bireye eşit boyutlarda dağıtılmış. Ancak bu eşitliğe rağmen sol taraftaki bir birey mağdur durumda. Öte yandan, görselin sağ tarafına baktığımızda kutular eşit bir şekilde dağıtılmamasına rağmen her bir birey beyzbol izleyebiliyor. Yani, eşitlik, her bir birey için herhangi bir durumun eşit olmasını sağlarken, adalet, bireylere ihtiyacı olan şeyleri verir.
Eşitlik ve adalet arasındaki fark nedir?
Eşitlikte herkese aynı şekilde davranılır ve aynı şeyler verilir. Adalette ise bireylerin durumuna ve ihtiyacına göre muamele yapılır. Adalet hak edene hak ettiğini verirken, eşitlik hak etmeyen kişiye de hak edenle aynı payı verir. Dolayısıyla eşitlik ve adalet birbirlerinden oldukça farklıdır. Adalet aslında fırsat eşitliği yaratır. Bireylerin adaletli bir şekilde yaşamaları veya yarışmaları için uygun koşulları sağlar.
Eşitlik ve adalet ile ilgili örnekler
- Bir kaplan ile bir köpeğimiz olduğunu düşünelim. Her ikisine de günde bir parça et vermek eşitliktir. Ancak bu adaletli olmaz. Çünkü bu senaryoda kaplan yeterli miktarda besin tüketmediği için açlık hissedecek, hatta zararlı bir şekilde kilo kaybı yaşayacaktır. Sonuçta kaplanın, köpekten daha fazla besine ihtiyacı vardır.
- Herhangi bir şehirdeki okulların hepsine 10 tane yazıcı verildiğini varsayalım. Bu tamamen eşitlik kavramına uygun bir davranıştır. Fakat bu okulların bazılarında yeteri kadar yazıcı olduğu için dağıtılmış olan 10 yazıcıya ihtiyaçları yoktur. Öte yandan, diğer okullarda öğrenci sayısı daha fazla olduğu için 10 tane yazıcıdan daha fazla yazıcıya ihtiyaç vardır. Yani bu eşitlik olsa da, adaletli değildir. Adaletli olan şey her okula ihtiyacı kadar yazıcı vermektir.
- Bir yaşlı, bir genç, bir engelli ve bir çocuğun seyahat etmek için aynı boyutlardaki bisikletleri kiraladıklarını düşünelim. Bu durumda engelli birey bisiklete binemez, bisiklet yaşlı olana küçük gelir ve çocuğa ise büyük gelir. Yani, herkese eşit boyutta ve özelliklerde bisikletler verilmiş olsa da, adalet sağlanamamıştır.
