ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » ListeList Özel » Farkında Olmadan Düşüncelerimizi Yönlendirerek Tuhaf Durumlara Sokan 9 Psikolojik Etki

Farkında Olmadan Düşüncelerimizi Yönlendirerek Tuhaf Durumlara Sokan 9 Psikolojik Etki

Karşılaştığımız bazı durumlar bizi olumlu ya da olumsuz olarak etkiler. Ancak bazı durumlar üzerimizde etki yaratıp düşüncelerimiz değiştirebilir.

Buse Ürgir Yazar: Buse Ürgir
28 Ekim 2019
Kategori: ListeList Özel
0
Farkında Olmadan Düşüncelerimizi Yönlendirerek Tuhaf Durumlara Sokan 9 Psikolojik Etki
Share on FacebookShare on Twitter

Bilişsel önyargı; diğer insanlar ve durumlar hakkında mantıksız olabilecek çıkarım sapmaları için kullanılan bir kalıp. Böylece, bilişsel eğilimler bazen algısal bozulma, yanlış yargı, mantıksız yorumlama ya da geniş anlamıyla mantıksızlığa (irrasyonalite) yol açabilir. Bu mantıksızlık ise, üzerimizde etki yaratarak bizi aslında istemediğimiz şeylere ikna edebilir. Ancak sizi bilişsel önyargıya sürükleyen psikolojik durumları bilirseniz, yaşadığınız olaylar karşısında kafanız karışmaz ve başınıza gelebilecek şeyleri tahmin etmeniz kolaylaşır. Biz de sizler için bilişsel eğiliminizi etkileyip sizi tuhaf durumlara sokabilecek 9 psikolojik etkiyi yazdık.

1. Yerkes – Dodson yasası


Diğer faktörlerin yanı sıra, motivasyonumuz hedeflerimize ulaşıp ulaşmamızı gerçekten etkiliyor. Tabii ki, eğer yeterince motive olmazsak, iyi sonuçlar elde etme ihtimalimiz yok. Ancak, Yerkes’e göre – Dodson yasasına göre eğer fazla motive olursanız, verimliliğiniz de düşer. Uyarılma ile performans arasındaki ampirik ilişkiyi gösteren bu yasa, Robert M. Yerkes ve John Dillingham Dodson, tarafından 1908’de geliştirildi. Yerkes – Dodson yasasına göre, performans psikolojik veya mental uyarılma ile belirli bir noktaya kadar artar. Ancak fazla motive olursak oluşabilecek stres nedeniyle başarısızlığa uğrama ihtimalimiz de artar. Yerkes – Dodson yasası; farklı görevler için en uygun motivasyon seviyesini bile hesaplar. Buna göre; zor görevler için 10’dan 2-3 puan, ortalama olarak – yaklaşık 5 ve basit olanlar için – 7’den 8’e kadar olmalıdır.

2. Irwin etkisi


Genelde başımıza hep iyi şeylerin geleceğini düşünürüz, bunun olasılığının daha yüksek olduğuna inanırız. Amerikalı psikolog Scott Plous 1998 yılında bu konu üzerine bir deney yaptı. Plous, öğrencilere her birinde 42 madde olan olumlu ve olumsuz olayların bir listesi verdi. (Hastalık, ev satın alma, zam alma vb.). Öğrencilerin her birinden, bu şeylerin yaşamlarında gerçekleşmesi ve başkalarının başına gelmemesi ihtimalini tahmin etmesi istendi. İnsanlar iyi olayların olma olasılığının onlar için kötü olaylardan yüzde 15 daha fazla olduğunu düşünüyorlardı.

Dolayısıyla, karar verirken bu etki büyük resmi görmemize izin vermiyor. Bu, yaşanabilecek kötü bir gün için neden para biriktirmediğimizi açıklayabilir, çünkü iflas edeceğimize, hatsa olacağımıza ya da bu tarz kötü bir olayın gerçekleşeceğine inanmıyoruz.

3. Dr. Fox etkisi


Bu etkinin amacı, mükemmel bir sunum tekniğiyle ne anlatırsanız anlatın içerik ne kadar saçma olursa olsun onu sunum yaptığınız uzmanlara kabul ettirmek. Bu etkinin ortaya çıkışı ise; 1970 yılında Myron L.Fox’un bir toplantıda sunduğu bildirinin başlığı. Fox, Matematiksel Oyun Teorisinin Tıp Eğitiminde Kullanılması başlığını. Güney Kaliforniya Üniversitesi Tıp Okulu Eğitim Programında ‘Matematiği insan davranışları üzerinde uygulayan otorite’ olarak sundu ve katılımcıları iddialı çıkışıyla büyüledi.

Fox’un tüm yaptığı Oyun Teorisi hakkındaki bir makaleden, anlaşılması zor bir konuşma, uydurma sözcükler ve tartışmalı saptamalardan oluşan ve mizah ve anlamsız bağlantılarla diğer çalışmalara aktarılan bir bildiri hazırlamaktı. Bu aldatmacının arkasında ise bu tezle eğitim programı için bir tartışma yapmak isteyen John E.Ware, Donald H.Naftulin ve Frank A.Donnelly vardı. Araştırmayla yanıtlanması beklenen soru şu idi; “Bir konuşmacı iddialı bir çıkışla söylediklerinin mantıksızlığını gizleyebilir mi?” Yapılan araştırma sonucunda ise bunun olabileceği kanıtlandı. Dr. Fox’un okuduğu şeyin konu ile neredeyse hiçbir bağlantısı yoktu. Ancak anlatırken çok inançlıydı ve bir şekilde dinleyicilerin güvenini kazanmıştı.

4. Less-is-better effect (Daha az iyi olan etki)


Bu etki türünün Türkçe bir karşılığı yok ancak kelime anlamı olarak “daha az iyi olan etki” anlamına geliyor. Bu terimi ilk olarak öneren kişi ise Christopher Hsee. Terim, söz konusu iki seçenekten daha az değerli görünüp daha pahalı olanın seçilmesi anlamına geliyor.

İki şey teklif edilirse, ikisi arasında doğrudan bir karşılaştırma olmadan, daha az değerli görüneni değil daha pahalıyı seçmemiz daha olası. Bu yüzden, eğer bir erkek bir kadına markasız güzellik ürünlerinin olduğu bir hediye sepeti verirse daha fazla para harcamasına rağmen, kadına bir Chanel ruj veren birinden daha az cömert olduğu düşünülür. Christopher Hsee’in yaptığı deneyde insanlar hep daha pahalı hediyeleri seçti. Ucuz paltoya yerine pahalı bir eşarp gibi…

5. Denomination Effect (Mezhep Etkisi)


Kişilerin para birimiyle ilgili olan bu bilişsel önyargı biçiminde, insanların daha küçük para birimleri için daha küçük para cinsinden eş değerlerinden daha az harcama ihtimalinin olabileceğini düşünülür. 2009 yılında bu etki Priya Raghubir ve Joydeep Srivastava tarafından tanımlandı. Yapılan deneyde her öğrenciye birer dolar verildi. Grubun yarısı bir dolar alırken, diğerleri 4 çeyreklik aldı. Sonra, ya doları biriktirmeleri ya da şekere harcamaları önerildi. Bozukluğu olan öğrenciler paralarını harcadı. Canımız bir şey istediğinde bozukluklarla alıp, tam paramızı bozmak istemememizin de nedeni bu.

6. Foot-in-the-mouth


Normalde sıradan sorulara, basit cevaplar veririz. Ancak sizden bir iyilik isteyecek kişi sıradan sorulara bile abartılı cevaplar verebilir. Bu şekilde kendinizi ona karşı mahçup hisseder ve onun isteğini yerine getirmek zorundaymışsınız gibi bir algı içine girebilirsiniz. Foot-in-the-mooth terimi bu durumu karşılıyor. Uygunsuz bir anda düşüncesiz bir şey söylemek olarak açıklanabilecek bu durum, soru soran kişinin karşısındakini baskı altında hissettirmek ve söyledikleri yaptırmak için uyguladığı bir taktik. Örneğin sizi arayan bir pazarlamacı; nasılsınız diyor iyiyim diye karşılık veriyorsunuz, sonrasında ise “Bunu duyduğuma sevindim” gibi bir şey söylüyor. Bu sizi baskı altında hissettirebilir. Ayrıca bu fenomen karşıdaki kişiyi manipüle etmek için de kullanılabilir.

7. Kontrast etkisi


Kontrast etkisi, yalıtılmış olduklarında ve diğer şeylerle karşılaştırıldıklarında olayları nasıl gördüğümüz ve hissettiğimizle ilgili. 17. yüzyılda, öğretmen ve filozof John Locke; elinizi sıcak suya koyarsanız, elinizin daha önce bulunduğu suya bağlı olarak sıcak ya da soğuk görünebileceğini fark etti.

Psikolojide bu, hem karşıt insanları karşılaştırmak hem de kendimizi diğer insanlarla karşılaştırmak için kullanılır. Örneğin, spor yapmayan, ancak görünümüne dikkat eden bir kadın, ilk kez spor salonuna gittiğinde çekici görünmeyebilir. Ancak plaja gidip kendini diğer kadınlarla karşılaştırırken çekici ve rahat hissedebilir.

8. Aşırı güven etkisi


Aşırı güven etkisi, yeteneklerimizi abartma ve kendimizi “ortalamanın üstünde” kategorisine koyma eğilimimizle ilgili. Eğer işte mükemmel olduğunuza inanıyor ve kendinize aşırı güveniyorsanız herhangi bir konuda sürekli karşı tarafın hatalı olduğunu düşünmeniz muhtemel. Bu durum olaylar karşısında asla kendinizi suçlu görmeyerek duygusal açıdan kendinizi korumanızı sağlasa da uzun vadede çevrenizdekilerle aranız bozulabilir.

9. Low-ball


Bu etki aslında bir pazarlama yöntemi. İkna etme ve satma tekniği olarak bilinen Low-ball, istediğimiz şeyi, şartlar değişse de istememiz anlamına geliyor. Bu etki satışlarda sıklıkla kullanılıyor. Low-ball, 1978’de psikolog Robert Cialdini, John T. Cacioppo ve meslektaşları tarafından geliştirildi. Low-ball’ı örnekle açıklayacak olursak; mağazada üzerinde indirim etiketi olan bir ürünle kasaya gittiniz, ancak ürüne uygulanan indirimin sona erdiği söylendi. Yine de o ürünü almaya karar vermeniz tam olarak Low-ball oluyor.

Kaynak: 1

PaylaşTweetleGönder
Buse Ürgir

Buse Ürgir

Gündemden uzak kalamayan, psikoloji meraklısı gazeteci birey.

İleri
Ünlü Seri Katillerle İlgili Geceleri Uykunuzu Kaçıracak 21 Bilgi

Ünlü Seri Katillerle İlgili Geceleri Uykunuzu Kaçıracak 21 Bilgi

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

İnsanları Hiç Konuşmadan Etkilemenizi Sağlayacak 9 Psikolojik İpucu
ListeList Özel

İnsanları Hiç Konuşmadan Etkilemenizi Sağlayacak 9 Psikolojik İpucu

Doğum Sonrası Stres Bozukluğu Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
Kadın

Doğum Sonrası Stres Bozukluğu Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

40 Yaşının Üzerindeki Kişilerin Haftada 3 Gün Çalışması Gerektiğini Gösteren Araştırma
İş Yaşamı

40 Yaşının Üzerindeki Kişilerin Haftada 3 Gün Çalışması Gerektiğini Gösteren Araştırma

Güne Tatlı Bir Başlangıç! Kahvaltıda Çikolata Yemeniz İçin  7 Neden
Sağlıklı Yaşam

Güne Tatlı Bir Başlangıç! Kahvaltıda Çikolata Yemeniz İçin 7 Neden

21 Ocak 2021
Sayı Sekansları: Evrenle İletişimin Anahtarı Olarak Görülen Yöntem Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
ListeList Özel

Sayı Sekansları: Evrenle İletişimin Anahtarı Olarak Görülen Yöntem Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

20 Ocak 2021
Aman Dikkat! Farkında Olmadan Yaptığınız ve İlişkinizin Sonunu Getirebilecek 7 Hata
ListeList Özel

Aman Dikkat! Farkında Olmadan Yaptığınız ve İlişkinizin Sonunu Getirebilecek 7 Hata

20 Ocak 2021
Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Bireyler Arasında Ortaya Çıkardığı Özgüven Farkı: Gender Confidence Gap
ListeList Özel

Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Bireyler Arasında Ortaya Çıkardığı Özgüven Farkı: Gender Confidence Gap

20 Ocak 2021
Pokemon Karakterlerinden Robotlara: Birbirinden Güzel Kardan Heykeller Yapan Japon Sanatçının 30 Çalışması
Tasarım

Pokemon Karakterlerinden Robotlara: Birbirinden Güzel Kardan Heykeller Yapan Japon Sanatçının 30 Çalışması

20 Ocak 2021
Dünyanın Dört Bir Yanından Reglinin Utanılacak Bir Şey Olmadığını Kanıtlayan İlk Regl Ritüelleri
Kadın

Dünyanın Dört Bir Yanından Reglinin Utanılacak Bir Şey Olmadığını Kanıtlayan İlk Regl Ritüelleri

20 Ocak 2021
Saçınızı Mahvetmeyin: Saç Tararken Sık Sık Yaptığımız 7 Hata
Kadın

Saçınızı Mahvetmeyin: Saç Tararken Sık Sık Yaptığımız 7 Hata

20 Ocak 2021
Antik Mısır’dan 17. Yüzyıl Fransa’sına Dek Uzanan Tarihteki 6 Ünlü Lanet ve Ortaya Çıkış Hikayeleri
Tarih

Antik Mısır’dan 17. Yüzyıl Fransa’sına Dek Uzanan Tarihteki 6 Ünlü Lanet ve Ortaya Çıkış Hikayeleri

19 Ocak 2021
Doğruları Söylemenin Vakti Geldi! İyi Bir Oyuncuyu Kötü Bir Oyuncudan Ayırmanızı Sağlayacak 6 Özellik
Sinema

Doğruları Söylemenin Vakti Geldi! İyi Bir Oyuncuyu Kötü Bir Oyuncudan Ayırmanızı Sağlayacak 6 Özellik

19 Ocak 2021
Küçük Adımlar, Büyük Riskler: Her Burcun Yeni Yılda Hedeflerine Ulaşmak İçin Yapması Gerekenler
Astroloji

Küçük Adımlar, Büyük Riskler: Her Burcun Yeni Yılda Hedeflerine Ulaşmak İçin Yapması Gerekenler

19 Ocak 2021
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
ListeList Özel

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri

15 Mart 2020
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Kadın

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü

8 Haziran 2019
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

ListeList
Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.