Günümüz kitap tüketimi ve okuma alışkanlıkları değişmiş olabilir. Yeni nesil, turistik geziler dışında kütüphanelere uğramıyor, hatta yerini bile bilmiyor olabilir. Ancak kütüphane havası almış, o kitap kokusunu içine çekmiş her insan evladının bileceği üzere, kütüphaneler sadece kitap okumak için gidilen yerler değildir. Dijital öncesinin Google’ıdır kütüphane, araştırmadır, tezdir, dönem ödevidir. Sorumluluktur. Kütüphane kültürdür. Bir şehrin, bir ülkenin, tozlu raflar arasında kalmış tarihidir. Koleksiyondur. Bugün çoğu tarihi bina özelliği taşıyan kütüphaneler, mimaridir aynı zamanda. Tasarımdır. Müdavimlerine görgü, bulunduğu şehre ise karakter katan kütüphaneler Amerika’nın ünlü popüler kültür dergisi Wired’a a da konu oldu. Dünyanın en güzel kütüphanelerinin yer aldığı listede Türkiye’den Beyazıt Kütüphanesi de yer alıyor. Dünyanın en güzel 10 kütüphanesi listesini birlikte gezelim.
1. Danimarka, Dokk1 Kütüphanesi
Listenin ilk sırasında yer alan Danimarka’nın Dokk1 kütüphanesi, 2016 yılında dünyanın en iyi halk kütüphanesi ödülünü aldı. Dokk1 30 bin metrekarelik alanı ile İskandinav ülkelerindeki en büyük kütüphane olma özelliğini taşıyor. Kütüphanenin en ilginç özelliklerinden birisi ise binanın ortasında yer alan ve şehirdeki hastaneye bağlı olan, hastanede gerçekleşen her bir doğumda bir defa çalınan çan. Aarhus nehri kenarında kurulan ve şehrin limanına bakan manzarasıyla ziyaretçilerin ilgisini çeken binanın dış mimarisi polygonal şekillerden oluşuyor. İçerisi ise son derece aydınlık ve ferah bir şekilde tasarlanmış.
2. ABD, Lawrence Halk Kütüphanesi
August 20, 2015
ABD’nin Vermont eyaletinde bulunan Lawrence Halk Kütüphanesi ilk olarak 1972 yılında inşa edilmiş. Eski binanın üzerine kurulan ve mimar Gould Evans tarafından restore edilen yeni bina ise oldukça modern bir tasarıma sahip. Tasarımında pek çok noktada baştan aşağıya cam kullanılan kütüphane muhteşem bir doğal aydınlatmaya sahip.
3. Çin, Yangzhou Zhongshuge Kütüphanesi
Zhen Yuan şehrinde yer alan ve bir nehir kıyısında yer alan kütüphanenin iç mimarisinde de sudaki yansıma hissi ağır basıyor. Optik illüzyonlarla bezenmiş kütüphanenin kıvrımlı şekilde tasarlanmış kemerli rafları yer döşemesinde kullanılan aynalar üzerinde yansıma yapıyor ve sanki kitaplardan oluşan bir tünelden geçiyormuşsunuz hissi veriyor. Kütüphanede yetişkinler için ayrı okuma odası bulunurken, led ışıklarla süslenmiş masalsı ve çocukların dünyasına uygun şekilde tasarlanmış çocuk okuma odası da mevcut.
4. Türkiye, Beyazıt Devlet Kütüphanesi
Ülkemizin devlet eliyle kurulan ilk kütüphanesi olan Beyazıt Devlet Kütüphanesi 1884 yılında Beyazıt Külliyesi’nin imaret bölümünde “Kütüphane-i Umumi Osmanlı” adıyla açılmış, 1961 yılında toplanan Milli Eğitim Şurası kararıyla adı Beyazıt Devlet Kütüphanesi olarak değiştirilmiştir. 2017 yılında restore edilen kütüphanenin iç mimarisi oldukça minimalist bir yaklaşımla tasarlandı. Mimarisinin dışında, Türkiye’de kütüphanecilik alanında bir çok ilkin uygulanmaya başlandığı yer olma özelliği de taşıyan Beyazıt Kütüphanesi, ilk cilt atölyesi ve matbaanın da kurulduğu yerdir.
5. Norveç, Vennesla Kütüphanesi
Norveç’in Vennesla şehrinde bulunan ve 3 ana bölümden oluşan bu çok fonksiyonlu bina bir eğitim kompleksi şeklinde tasarlanmış. Yapımı 2011 yılında tamamlanan kütüphane yüksek standartta enerji tasarrufu sağlayan çözümler düşünülerek tasarlanmış. İç tasarımı ziyaretçilerin ilgisini çekerken, ahşap raflarla uyumlu şekilde tasarlanan okuma bölmeleri de oldukça konforlu bir ortam sağlıyor.
6. Norveç, Bodo Kütüphanesi
2024’e kadar Avrupa’nın kültür başkentlerinden biri olmayı hedefleyen Bodo, amacına hizmet eden yeni kütüphaneleriyle dikkat çekiyor. Eski bir otobüs istasyonunun üzerinde yer alan ve şehrin limanlarına bakan bina, üç oditoryum ve konser salonu ile geniş bir okuma alanı içeriyor.
7. ABD, Chicago Halk Kütüphanesi
ABD’nin Chicago şehrinde yer alan ve hiçbir sivri köşesi bulunmayan kütüphane binası çakıl taşı şeklinde tasarlanmış. Her birinde güneşlikler yer alan camlarla kaplı olan kütüphanenin bu şekilde serin ve aydınlık kalması amaçlanmış.
8. İngiltere, Birmingham Kütüphanesi
Avrupa’nın en büyük halk kütüphanesi olan Birmingham Kütüphanesi 35.000m2 alanda yer alıyor. Çalışma odaları, müzik kütüphanesi, sergi salonları, Shakespeare Anma Odası, tiyatro, yetişkinler ve çocuklar için ayrı okuma odaları, dinlenme salonları, kafeler ve sağlık merkezinden oluşan kütüphanenin 400 binin üzerinde eserden oluşan oldukça geniş bir arşivi bulunuyor.
9. Kanada, Halifax Merkez Kütüphanesi
Kentin tarihi ve koruma altında olan mahalleleri ile şehrin en hareketli alanlarının merkezinde yer alan, toplumsal çeşitliliği ve modern hayatı yansıtan kütüphane ülke genelinde bulunan 14 şubeden biri ve en büyüğü. 14.500m2 alanda yer alan kütüphanenin üst katında açık havada okumak isteyenler için bir teras bulunuyor.
10. Meksika, Conarte Kütüphanesi
Şehrin kültür ve sanat komisyonu Conarte tarafından yaptırılan kütüphane Meksikalı Anagrama mimarlık atölyesi tarafından tasarlanmış. Hem kitapların saklanmasını hem de okuyucular için rahat bir ortam sağlanması hedeflenen projenin ters hissi uyandıran kitap rafları ve oturma düzeni ziyaretçilerin zaman kavramını unutup rahatlamalarına teşvik ediyor. Conarte Kütüphanesi’nde ayrıca çocuklar için de özel olarak düşünülmüş oyun alanlarını andıran ayrı bir alan bulunuyor.
Kaynak 1
Şehrin kültür ve sanat komisyonu Conarte tarafından yaptırılan kütüphane Meksikalı Anagrama mimarlık atölyesi tarafından tasarlanmış. Hem kitapların saklanmasını hem de okuyucular için rahat bir ortam sağlanması hedeflenen projenin ters hissi uyandıran kitap rafları ve oturma düzeni ziyaretçilerin zaman kavramını unutup rahatlamalarına teşvik ediyor. Conarte Kütüphanesi’nde ayrıca çocuklar için de özel olarak düşünülmüş oyun alanlarını andıran ayrı bir alan bulunuyor.
Kaynak 1
