Günümüz dünyası adım adım kağıt paranın olmadığı bir sisteme doğru yaklaşıyor. Para ise hala yaşadığımız çağın en önemli değiş tokuş aracı. Fiziksel olarak para kullanımı günümüzde azalsa da bir zamanlar durum böyle değildi. Paranın icadıyla başlayan süreçte madeni paralar sıkça kullanıldı. 2700 yıldır kullanılan ve günümüze ulaşan bu paraların ilk örnekleri oldukça şaşırtıcı. İşte, karşınızda şimdiye kadar keşfedilen eski madeni paralar…
Aslan figürlü Lidya parası
Değerli madenler, değiş tokuş aracı olarak MÖ 4000 yılında Mısır’da kullanılmıştı. Buna karşın değerli madenin para formunu ilk kez Lidyalılar kullandı. Heredot’a göre bu tarih MÖ 7.yüzyıla kadar uzanıyor. İlk Lidya madeni paraları gümüş ve altın alaşımından üretilmişti.
O çağlarda elektrumun kullanılması rafine edilmemiş altına göre daha pratik bir yöntemdi. Buna ek olarak maden yataklarına sahip olan Paktolos nehri bu konuda oldukça elverişliydi. Lidyalılar bu nehirdeki maden yataklarını sıklıkla işlediler ve altın gibi önemli madenlerin sahibi oldular. Elektrum ismi verilen alaşım üzerine kraliyet sembolü olan aslan figürü basıldı. Bu sikkelerin ağırlığı 4.7 gram ve 1/3 stater değerindeydi. Kabaca bu hesaba göre bir aylık askerin maaşı 1 stater civarındaydı. Lidya Krallığı ülkemiz sınırları içerisinde çok sayıda ticaret yollarının üzerinde bulunmaktaydı. Aynı zamanda Lidyalıların ilk mağazaları açan toplum olduğu düşünülüyor.
İyonya Hemiobol madeni paraları
Para Lidyalılar tarafından bulunmuş olabilir ama onu vergi sistemine entegre edenler onlar değildi. İyonyalılar “vergi sistemi” içerisinde parayı aktif olarak kullandılar. İyonya, Lidya Krallığı ile coğrafi konum açısından komşu iki devletti. Lidya Krallığı’nın sınırında yer alan İyonya kenti Cyme’de MÖ 600 ila 500 yılları arasında ilk kez para basıldı. Üretilen sikkelerin üzerine at başı damgası vuruldu. Bu sikkeler dünya tarihinde üretilen ikinci para örneği olarak kabul ediliyor.
İlerleyen yıllarda bu sikkeler Yunan dünyasında sıklıkla kullanılan bir para birimi olan drahmiye dönüşecekti.
Ying Yuan, Antik Çin
Antik Çin‘de hüküm süren Han Hanedanı döneminde kaplumbağa kabukları, deniz kabukları ve altın temel değiş tokuş aracı işlevi üstleniyorlardı. Shang Hanedanlığı döneminde ise taş ve bronzdan yapılmış örnekler para olarak kullanılmaya başlanmıştı. Buna karşın ilk madeni para örneği diyebileceğimiz Ying Yang ise MÖ 5 ila 6. yüzyılda ortaya çıkmıştı. Bu sikkelerin görüntüleri batılı muadillerine hiç benzemiyordu. Kare kenarlı ve yer yer şekilsiz bir görünümle üretilmekteydiler. Sikkelerin üzerinde hanedanlığa ait semboller yer almaktaydı.
Kaynak: 1