Türkiye’de her yıl 1 milyon 300 bin çocuk dünyaya geliyor. Bu çocukların yalnızca 300 bini doğar doğmaz kitapla tanışabiliyor. Geriye kalan 1 milyon çocuk kitaptan yoksun olarak doğuyor. Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre okul çağında çocuğu olan ailelerin bile yarısından çoğunun evinde toplam kitap sayısı 25’i bulmuyor. Çocukların zihinsel gelişimini desteklemek, onları okula daha iyi hazırlamak için yapılması gereken en temel uğraş ise onlarla kitap okumak. Çünkü kitaplar çocukların görsel ve zihinsel algılarını geliştiriyor. Biz de bu yazımızda hem çocukların kitap okumasının önemine değindik hem de onlara nasıl kitap okuma alışkanlığı kazandıracağınızdan bahsettik.
Çocukların küçük yaşlarda okuma alışkanlığı kazanması büyük önem taşıyor. Kitap okumak, çocukların kelime hazinelerini geliştiriyor ve yaratıcı yönlerini ortaya çıkarıyorNitekim Türkiye’de her çocuk kitaba erişim sağlayamıyor. Her yıl doğan 1 milyon 300 bin çocuktan yalnızca 300 bini doğar doğmaz kitapla tanışabiliyor. Geriye kalan 1 milyon çocuk ise kitaptan yoksun olarak doğuyor
Kitaba erişimi olmayan çocukları kitapla buluşturmak içinse çeşitli kampanyalar yürütülüyor. Bu kampanyalardan biri de 1 Milyon Kitap Projesi
Kitaptan yoksun dünyaya gelen çocuklar için Prof. Dr. Selçuk Şirin tarafından hayata geçirilen sosyal girişimcilik projesi olan 1 Milyon Kitap, doğduğu anda bebeklerin, zihinsel gelişimlerini destekleyecek kitaplarla buluşmasını hedefliyor. Geçtiğimiz yıl kitaba ulaşamayan 1 milyon çocuğu kitaplarla buluşturmayı amaçlayarak yola çıkan projede bugüne kadar 428.058 kitap dağıtıldı, 71.343 çocuğun ilk kitaplığı kuruldu. Çocuklara okuma alışkanlığı kazanmak için gönül veren birçok sanatçı, yazar ve bilim insanı da projeye destek veriyor. 1 Milyon Kitap Projesi için özel olarak hazırlanan Büyüyorum Seti’nde Sezen Aksu, Gülben Ergen, Ahmet Güneştekin, Doğa Rutkay, Zülfü Livaneli ve Prof. Dr. Yankı Yazgan’ın bizzat kaleme aldığı hikayelerden oluşan kitaplar yer alıyor. Kitaplardaki hikayelerin görsellerinde ise ulusal ve uluslararası arenada birçok ödüle sahip Sedef Gali, Banu Önal gibi çizer ve tasarımcıların imzası bulunuyor.
Çocukları geleceğe hazırlamak, beyin ve zihinsel gelişimlerini desteklemek için özellikle okulöncesi dönemde yapılması gereken en temel uğraşın kitap okumak olduğunu belirten Selçuk Şirin; “Ne yazık ki Türkiye’de 1 milyon evde ya hiç kitap yok ya da çocukların okuyabileceği bir kitap bulunmuyor. Oysaki çocukların zihinsel gelişimi ve okula daha iyi hazırlanmaları için ebeveynler olarak yapmamız gereken en temel uğraş onlara kitap okumak. 1 Milyon Kitap, 1 milyon çocuğun geleceğini şekillendirecek. Nasıl bir eve doğdukları, maddi olanakları veya sosyal yapıları ne olursa olsun, çocuklar okula daha hazır bir şekilde başlayacak. En azından bugünden itibaren Türkiye’de doğan çocuklar, yarına çok daha iyi bir şekilde hazırlanmış olacak.” diyor.
Kampanya nasıl işliyor?
1 Milyon Kitap, bir sosyal girişimcilik projesi olarak hayata geçti. Bu amaçla yalnızca bu projeye özel olarak geliştirilen 6 kitaplık setler, sadece 1milyonkitap.com üzerinden satışa sunuluyor. Satılan her bir set karşılığında ücretsiz bir set kitap da ihtiyaç sahibi bir aileye gönderiliyor. 1milyonkitap.com üzerinden yapılan satışlardan ise telif ya da herhangi bir kalemde gelir elde edilmiyor. Tüm bu süreç bağımsız bir denetim firması tarafından denetleniyor.
Peki çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak neden bu kadar önemli?
Araştırmalara göre kitaptan yoksun büyüyen çocukların beyin gelişimi ve okula hazırlık durumları olumsuz yönde etkileniyor. Düzenli okuyabilme becerisi çocuğun algılama yeteneklerini geliştirdiği gibi dikkat süresini de uzatıyor. Akademik başarının temeli olan okuduğunu ve duyduğunu anlama becerisini kazanan çocuğun özgüveni artıyor. Öte yandan kitap okumak çocukların empati yeteneklerini ve hayal güçlerini de geliştiriyor.
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmanın yolları neler?
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmanın yaratıcı ve eğlenceli yolları bulunuyor.
1. Kitap hediye edin
Yazı boyunca pek çok çocuğun kitaba erişimi olmadığını vurguladık. Bir çocuğun okuma alışkanlığı kazanması için hediye bekledikleri özel bir günde onlara kitap hediye edebilirsiniz. Çocuklar kitabı iyi bir hediye gibi görmeseler de birkaç kez bu tarz bir hediye verdiğinizde alışırlar ve değerinin farkına varırlar.
2. Kitapları çocukların ulaşabileceği bir yere koyun
Çocuklar son derece meraklıdır. Onlara uygun kitapları erişebilecekleri yerlere koyarsanız, mutlaka dikkatlerini çeker ve kitabı açıp karıştırırlar. Henüz okuma bilmeyen okul öncesi çocuklar için resimli kitapları tercih edebilirsiniz.
3. Teknolojiyi kitap okuması için bir araca dönüştürün
Çocuklar özellikle bilgisayar ve internete son derece ilgi duyuyor. Bu durumu kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için değerlendirebilirsiniz. Kitap okuma siteleri ya da kitap uygulamalarıyla bu alışkanlığı kazanmasını sağlayabilirsiniz. E-kitap da kitaptır hatta sesli kitapları da deneyebilirsiniz.
4. Kitap okumayı birlikte yaptığınız eğlenceli bir aktiviteye dönüştürün
Çocuğunuzla birlikte okuma saatleri düzenleyebiliriz, hatta bunu oyuna dönüştürebilirsiniz. Ailece okuma yarışmaları yapabilir, okuduğunuz kitapları birbirinize anlatarak keyifli vakit geçirebilirsiniz.
5. Okuma alışkanlığını sadece kitapla sınırlı tutmayın
Amaç çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak olsa da okuma alışkanlığı bir kültürdür. Bu yüzden evinize çocuğun ilgisini çekecek dergilerin girmesini sağlayabilirsiniz. Çocuklarınızın ilgisini çekecek ve onların bilgi edinebileceği çocuk dergilerini alabilirsiniz.
6. Çocuklar ebeveynlerini taklit eder o nedenle siz de sık sık kitap okuyun
Çocuklar ebeveynlerini rol model olarak görürler. Bu nedenle siz de sık sık kitap okursanız çocuğunuz sizi taklit etmeye başlar. Bu şekilde ise kitaplara olan ilgisini artırabilirsiniz.
7. Kitap okumaları için baskı yapmayın, bunu bir zorunluluk olarak görmemeli
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmada yapılabilecek hatalardan biri onlara zorla kitap okutmaya çalışmaktır. Çocuklar zorunluluklardan hoşlanmazlar ve mesafe koymaya eğilimlidirler. Kitap okumayı istediğimiz için yaptığımızı ve bunun bizim için bir ödül olduğunu düşünmesini sağlayın.
Kaynak: 1