Birinci Dünya Savaşı, dünyanın daha önce hiç görmediği büyüklükte küresel bir çatışmaydı. Yirminci yüzyılın başlarındaki teknolojik gelişmeler, milyonlarca insanı öldüren ve birçoğunu kalıcı yaralanmalara maruz bırakan yeni silahları da beraberinde getirdi. Canlara mal olan sadece kurşunlar veya patlayıcılar değildi. Açlık ve hastalıkların da bu büyük ölüm sayısında etkisi oldu. Birinci Dünya Savaşı hakkında okulda öğrendiklerinizin ötesine geçmeye hazırsanız yazımıza başlayalım. İşte Birinci Dünya Savaşı hakkında herkesin bilmesi gereken bazı gerçekler?
1. Birinci Dünya Savaşı, tarihin ilk küresel savaşıydı
İnsanoğlu tarih boyunca sayısız çatışma yaşasa da hiçbir zaman bu kadar çok ulusun dahil olduğu bir savaş olmamıştı. Savaşın sonunda çatışmaya 30’dan fazla ülke katılmıştı.
2. Savaş; dört yıl, üç ay, iki hafta sürdü
3. Birinci Dünya Savaşı adını yaklaşık 30 yıl sonra aldı
İkinci Dünya Savaşı’na kadar, sadece Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak biliniyordu. Alman biyolog ve filozof Ernst Haeckel, Birinci Dünya Savaşı adını veren ilk kişiydi.
4. Savaşı Avusturya-Macaristan kraliyetine yapılan suikast başlattı
Avrupa’da gerilim zaten yüksekti ama bardağı taşıran son damla, bir Sırp’ın Avusturya-Macaristan’ın varisi Arşidük Franz Ferdinand’a suikast düzenlemesi oldu.
5. Arşidük Franz Ferdinand’a yönelik ilk suikast girişimi başarısız olmuştu
Sırp suikastçılar ilk olarak 28 Haziran 1914 sabahı arşidükün arabasına bomba atarak saldırdılar. Ancak bomba Ferdinand’ın arabasına çarptı ve konvoydaki diğer arabalardan birini havaya uçurdu.
6. Avusturya-Macaristan arşidükü, şoförünün yanlış yöne dönmesi nedeniyle öldürüldü
Arşidük Saraybosna’daki işini tamamladıktan sonra seyahat rotasında ufak bir değişiklik yapıldı. Ne yazık ki Almanca bilmeyen sürücü bu önemli bilgiyi kaçırdı ve yanlış yola saptı.
7. Savaş İtilaf ve İttifak devletleri arasında yaşandı
İtilaf Devletleri arasında Almanya, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı İmparatorluğu gibi ülkeler, İttifak Devletleri arasında ise Fransa, Sırbistan, İtalya, Rusya, Birleşik Krallık, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri vardı.
8. Birinci Dünya Savaşı dört imparatorluğun yıkılmasına neden oldu
Bunlar Alman, Rus, Osmanlı ve Avusturya-Macaristan imparatorluklarıydı. Sonradan Türkiye, Avusturya, Estonya ve Litvanya’nın da içinde bulunduğu birçok bağımsız cumhuriyet kuruldu.
9. Birinci Dünya Savaşı, tarihte en fazla insanın öldüğü olaylardan biriydi
Birinci Dünya Savaşı 9,7 milyon askerin ve 11 milyon sivilin ölümüne, 21 milyon kişinin de yaralanmasına neden oldu. Ne yazık ki savaş sırasındaki kayıpların büyük çoğunluğu savaşla bağlantılı kıtlık ve hastalıklardan kaynaklanıyordu.
10. HG Wells, Birinci Dünya Savaşı’nı tüm savaşları sona erdirecek savaş olarak adlandırmıştı
Bu tabiri ortaya atan İngiliz yazar H. G Wells, Birinci Dünya Savaşı’nda Alman askerlerinin ezilmesinin Avrupa’daki tüm çatışmaların sonunu getireceğine inanıyordu. Ne yazık ki yanılmıştı.
11. Savaş başladığında askerler doğru düzgün kask bile takmıyordu
12. Birinci Dünya Savaşı’nda kullanılan ilk zırhlı tankları İngilizler yaptı
13. Alman askerleri, İngilizlerin zırhlı araçlarına başarılı bir şekilde nüfuz etmek için ters mermiyi tasarladı
Normal mermiler, tanklarla eşleşmiyordu ve çarpma anında parçalanıyordu. Bu yüzden Alman ordusu, kartuşun içine geriye doğru yerleştirilmiş olan ters mermiyi üretti. Bu mermi yakın mesafeden ateşlenirse tankları delebiliyordu.
14. Savaşta kullanılan ilk ordu tanklarının cinsiyetleri vardı
İngiliz zırhlı tankları taşıdıkları silahların türüne göre sınıflandırırken erkek ve dişi terimlerini kullanıyordu. Topları olan tanklara erkek, iki yanında makineli tüfekler olanlara ise dişi deniyordu.
15. Birinci Dünya Savaşı’nda kullanılan silahları yapan bazı İngiliz kadınlarının ve bebeklerinin teni sarıydı
Kanarya Kızları olarak bilinen bu kadınlar, trinitrotoluen (TNT) silahlarının yapımından sorumluydu. Bomba fabrikalarında kullanılan zehirli kimyasallar karaciğer hasarına ve sarılığa neden olmuştu. Bu kadınlardan doğan bebeklerin de geçici olarak sarı tenliydi, bu durum zamanla kendiliğinden geçiyordu.
16. O dönemlerde Amerikan okullarında Almanca yasaklanmıştı
17. Birinci Dünya Savaşı’nın Almanya’ya yönelik düşmanlığı artırması nedeniyle İngiliz Kraliyet Ailesi, Almanca soyadlarını kullanmayı bıraktı
Savaştan önce İngiliz Kraliyet Ailesinin adı olan Saxe-Coburg ve Gotha Almancaydı. Ancak Alman karşıtı duygular arttıkça, Kral George V, aile adını Windsor olarak değiştirdi.
18. İngiliz posta servisi, cephelere her hafta 12 milyon mektup gönderdi
19. Birinci Dünya Savaşı, hava savaşı kavramının oluşmasına neden oldu
Savaş başladığında uçaklar yalnızca havadan gözetleme amacıyla kullanılıyordu.
Birinci Dünya Savaşı’ndan önce, uçaklar gökyüzüne çıktığında üsle iletişimi sürdüremiyordu. 1916 yılında savaş pilotları için ilk mikrofonlu kasklar yapıldı. Bu büyük yenilik, modern hava trafik kontrolünün gelişmesine yol açan dönüm noktasıydı.
21. Savaş sırasında 56.327 km’den fazla hendek kazıldı
22. Birinci Dünya Savaşı, İspanyol gribi salgınının yayılmasına neden oldu
Bilim insanları, savaş sırasında artan göçün bir sonraki büyük katil olan İspanyol gribine katkıda bulunduğuna inanıyor.
23. Birinci Dünya Savaşı’nda ölen bir askerin yatak odası, öldüğü günden bu yana dokunulmamış durumda
Fransız askeri Hubert Rochereau savaş sırasında öldükten sonra, yaslı anne-baba, onun odasını değiştirmeden bırakacaklarına söz verdiler. Hatta mülkün sonraki sahipleri bile odayı 500 yıl boyunca muhafaza etmek için sözleşme yaptılar.
24. Bir bilim insanı, savaşta kullanılacak gaz maskelerini geliştirirken kendi üzerinde deneyler yaptı
John Scott Haldane, Müttefik kuvvetler için gaz maskeleri geliştirmeye çalışırken kendisini zararlı gazlara maruz bıraktı.
25. Birinci Dünya Savaşı’nda 16 milyondan fazla hayvan görev aldı
Savaşta atların, köpeklerin, eşeklerin, güvercinlerin ve hatta fillerin bile önemli rolleri vardı. Gerekli malzemelerin taşınmasına yardımcı oldular ve hatta ön saflara bilgi ulaştırdılar.
26. Hayvanlar, Birinci Dünya Savaşı askerlerinin zehirli gazı tespit etmelerine yardımcı oldu
En yaygın kullanılan hayvanlar, siperlerdeki zehirli dumanları askerlerden önce tespit etme konusunda oldukça yetenekli olan fareler ve kanaryalardı.
27. Yaralı taşıyıcı güvercin Cher Ami, 194 askerin hayatını kurtardı
1918 Meuse-Argonne Taarruzu sırasında 77. Tümen izole edildi ve ateş altına alındı. Diğer askerleri uyarmak için Cher Ami adında bir posta güvercini gönderdiler. Güvercin vurulmasına rağmen mesajı rekor bir hızla ileterek askerlerin hayatını kurtardı.
28. Birinci Dünya Savaşı’nda savaşan en genç asker, henüz sekiz yaşındaydı
1914’te sekiz yaşındaki Sırp çocuk Momčilo Gavrić, tüm ailesini Avusturya saldırısında kaybetti. İntikamını almak için çaresiz kalan Gavrić, Sırp Kraliyet Ordusu’nun 6. Topçu Tümenine katıldı. Gavrić savaş boyunca cesurca savaştı ve 87 yaşına kadar yaşadı.
29. Birinci Dünya Savaşı’ndaki en genç İngiliz askeri ise yalnızca 12 yaşındaydı
Sidney Lewis, 1915’te henüz 12 yaşındayken Doğu Surrey Alayı’na katıldı.
30. 1. Dünya Savaşı’nın en ölümcül savaş pilotu, yalnızca kırmızı uçakları uçuran bir Alman’dı
“Kızıl Baron” lakaplı Alman savaş pilotu Manfred Albrecht Freiherr von Richthofen, uçaklarının kırmızıya boyanması konusunda ısrar etti. Kızıl Baron o kadar inanılmaz yetenekli bir pilottu ki yalnızca Nisan 1917’de 22 düşman uçağını alt etti.
Birinci Dünya Savaşı hakkında bilgiler içeriğini beğendiyseniz bu içeriğe de bakabilirsiniz?
