ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Bilginin Tarihine Yolculuk: Ansiklopediler Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bilginin Tarihine Yolculuk: Ansiklopediler Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Ansiklopediler, antik dönemlerden bu yana bilginin kayıt altına alınmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağladı.

Duru Görgülü Yazar: Duru Görgülü
9 Ekim 2022
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

İnsanlık, bilgiye ulaşmak ve bilgiyi kaydetmek konusunda en rahat dönemini yaşıyor. Özellikle 20. yüzyılda hayatımıza giren internet sayesinde herhangi bir bilgiye ulaşmak bugün hiç olmadığı kadar kolay. Ancak antik dönemlerden modern zamanlara kadarki süreçte bilgi, şimdikinden çok daha değerli bir şeydi. Çünkü herhangi bir konuda bilgi edinmek oldukça zordu. Ayrıca başvurulacak yazılı kaynaklar son derece kısıtlıydı. Daha doğrusu başvurulabilecek tek bir kaynak vardı: Ansiklopedi! Antik çağlardaki bilginler, kendi dönemlerine dair mümkün olan her bilgiyi yazıya geçirmek ve gelecek kuşaklara aktarmak için büyük bir çaba harcadılar. Elbette o dönemlerde bilginin kayıt altına alınması da hiç kolay değildi. Buna rağmen tarih boyunca büyük bir insan emeğinin eseri olan, bilgilerin sistematik şekilde kaydedildiği muhteşem ansiklopediler ortaya çıktı. İşte modern zamanlardan önceki dönemin en önemli bilgi kaynakları ansiklopediler hakkında bilmeniz gerekenler…

Bilinen en eski ansiklopedi, milattan sonra 77 ila 79 yılları arasında yazıldı

Antik Roma’da yaşayan devlet adamı Gaius Plinius Secundus Maior veya yaygın adıyla “Yaşlı Plinius’un” “Naturalis Historia” (Doğa Tarihi) isimli eseri, dünya üzerindeki en eski ansiklopedi olarak kabul ediliyor. Yaşlı Plinius, Naturalis Historia’da Antik Roma hakkında bildiği her şeyi kaydetmişti. Eserde doğa, tarih, mimari, tıp, coğrafya ve jeoloji gibi farklı disiplinler hakkında oldukça önemli bilgiler yer alıyordu. Bununla birlikte Yaşlı Plinius, Naturalis Historia’yı yazarken 200 farklı yazara ait 2000’den fazla kaynak kullandığını iddia ediyordu…

Bu kapsamlı ansiklopedinin ilk 10 kitabı, milattan sonra 77 yılında Yaşlı Plinius tarafından yayımlandı. Ancak 79 yılında, Vezüv Yanardağı’ndaki ilginç faaliyetleri incelemeye giden Plinius, buradaki patlama nedeniyle yaşamını kaybetti. Bu nedenle eserin kalan kısmını tamamlama görevi Plinius’un yeğeni Gaius Plinius Caecilius Secundus’a düştü! Böylece 79 yılında 10 cilt ve 37 kitaptan oluşan ansiklopedinin tam hali yayımlandı.

Naturalis Historia, tam olarak günümüzdeki ansiklopedilere benzemiyordu

ansiklopedi

Ancak eserde farklı alanlardaki bilgilerin derlenmesi, orijinal kaynaklara atıfta bulunulması ve kitaplarda dizin bölümünün olması, daha sonra yazılacak ansiklopedilere bir temel teşkil ediyordu…

Antik dönemde Doğu’da da önemli ansiklopediler ortaya çıktı

6. yüzyılda Hintli astrolog Varāhamihira tarafından yazılan Brihat Samhita isimli ansiklopedi, Doğu dünyasında ortaya çıkan bilgi kaynakları arasında en ünlü olanlardan biriydi. Ansiklopedide meteorolojiden mimariye, parfüm üretiminden diş fırçalarına kadar farklı alanlardaki bilgiler kayıt altına alınmıştı. Öte yandan Brihat Samhita, yüzlerce yıl önce yazılan Naturalis Historia’nın 3 katı büyüklüğünde, inanılmaz bir derlemeydi…

Ansiklopedi, Orta Çağ Avrupa’sında giderek yaygınlaşan bir bilgi kaynağı haline geldi

Ancak yalnızca Hristiyan din adamları arasında! Orta Çağ’ın bilinen ilk ansiklopedisi 630 civarında “antik dünyanın son bilgini” olarak da anılan Sevillialı Aziz İsidore tarafından yazıldı. “Etymologiae” isimli ansiklopedi hem kendi dönemindeki hem de kendinden önceki dönemlere ait farklı kaynaklar kullanılarak yazıldı. Eserde geometri, matematik, retorik ve müzik gibi 448 farklı alandaki bilgiler derlendi. Ancak Etymologiae, daha ziyade dilbilgisi ve kelimelerin kökenlerine odaklanan bir eserdi. Bu sayede geçmiş yüzyıllara ait oldukça önemli metinlerin kayıt altına alınmasını ve günümüze ulaşmasını sağladı…

Tarihte bir kadın tarafından yazıldığı bilinen ilk ansiklopedi: “Hortus Deliciarum”

Rahibe Herrad von Landsberg tarafından yazılan Hortus Deliciarum’un 1175 yılında tamamlandığı tahmin ediliyor. 324 parşömenden oluşan eserde, rahibelerin eğitimi için kullanılan bazı teolojik ve dünyevi bilgiler yer alıyor. Ayrıca eserde yine Herrad von Landsberg tarafından yapılan 344 farklı çizim bulunuyor.

9. yüzyılda Konstantinopolis Patriği I. Photios, Bibliothecia veya Myriobiblos olarak bilinen ansiklopediyi yazdı

I. Photios, bu eseri yazarken o zamana kadar okuduğu 279 farklı kitaptan faydalandı. Ertesi yüzyılda Bizans tarihi açısından oldukça kıymetli bilgilerle dolu “Suda” isimli ansiklopedi Suidas isimli bir yazar tarafından yazıldı. Teknik olarak bir sözlük ile ansiklopedi arasında duran eser 30.000 farklı tanım içeriyordu! Takip eden yıllarda Bizans başkenti Haçlı Seferleri ile başlayan sayısız yağma ve yıkımla karşılaştı. Bu nedenle Orta Çağ Doğu dünyasının en önemli ansiklopedileri ortadan kayboldu. Bunun sonucunda Suda ve Bibliothecia çok daha önemli eserler haline geldi…

Uzak Doğu’da yaşayan insanlar da sahip oldukları bilgileri kaydetmek ve aktarmak için ansiklopedilerden faydalandılar

ansiklopedi

Özellikle 11. ve 17. yüzyıllar arasında Çin’de ansiklopedi yazımına büyük önem bir verildi. 1408 yılında, Orta Çağ’ın en büyük ansiklopedilerinden olan Yongle Ansiklopedisi de Çin’de yazıldı. 11.095 ciltlik eser, 22.937 el yazmasından oluşuyordu! Bu ansiklopedi, yaklaşık 600 yıl boyunca dünyanın en büyük ansiklopedisi olma unvanını elinde bulundurdu. 600 yılın sonunda ise unvanını Wikipedia’ya kaptırdı!

Rönesans ile birlikte matbaanın yaygınlaşması, Avrupa’daki ansiklopedi sayısının önemli ölçüde artmasını sağladı

ansiklopedi

Matbaa ile gelişen baskı teknikleri, bilim ile uğraşan insanların ansiklopedilere erişme olanaklarını da geliştirdi. Böylece yazılan yeni ansiklopedi sayısı da artış gösterdi. Bu dönemde yazılan en dikkat çekici ansiklopedilerden birisi ise Alman tarihçi Hartmann Schedel’in kaleme aldığı “Nuremberg Chronicle” isimli eserdi. 1493 yılında yazılan ansiklopedide yüzlerce tarihi olay ve şahsiyet hakkında önemli bilgilere yer verildi. Ayrıca ansiklopedide farklı coğrafyalara ait bilgiler de bulunuyordu. Öte yandan Nuremberg Chronicle, yazılı bilgileri görsel illüstrasyonla bütünleştiren ilk ve en önemli çalışmalardan biriydi…

Modern zamanlara doğru yaklaştıkça uzmanlık alanlarına yönelik ansiklopedi yazımı önem kazandı

ansiklopedi

Gelişen basım teknikleri ile çok kısa sürede ansiklopedi yayımlamak mümkün hale gelmişti. Böylece farklı uzmanlık alanlarına yönelik yazılan ansiklopediler de yaygınlaşmaya başladı. Bu durum, antik çağlardan beri kullanılan ansiklopedi kalıbının da değişmesine öncülük etti. Örneğin 1700’lerde hem geleneksel olarak hazırlanmış, farklı bilgileri içeren ansiklopediler, hem de insanlığın düşünme biçimlerini değiştirmek üzere hazırlanan kültür ansiklopedileri birlikte kullanılır olmuştu…

Dijital çağda ansiklopedi kavramı büyük oranda değişti

ansiklopedi

Tarih ilerledikçe, insanlığın ulaşabileceği bilginin sınırları da genişledi. Öte yandan gelişen teknoloji ve internet, bilgiyi “basılı olma” kalıbından kurtardı. Özellikle 1990’lı yıllarda “çevrimiçi ansiklopediler” ortaya çıkmaya başladı. 2001 yılına gelindiğinde ise çevrimiçi ansiklopedilerin en popüleri, Wikipedia doğdu! 2004 yılında Wikipedia’da 300 bin makale yer alıyordu. Bu sayı, Wikipedia’yı tarihin en büyük ansiklopedisi haline getirdi. Sadece 1 yıl sonra Wikipedia’da 80’den fazla dilde, 2 milyondan fazla makale yer alıyordu! 2022 yılında ise Wikipedia üzerinden 6,5 milyon farklı bilgiye erişmek mümkün!

Kaynak: 1

PaylaşTweetleGönder
Duru Görgülü

Duru Görgülü

İleri
Tavuk çeşitleri

Çeşitli Bölgelerde Yetişen Ve Birbirlerinden Farklı Özelliklere Sahip Olan Tavuk Çeşitleri

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Uzmanlar Uyarıyor! İş Görüşmesinde Asla Söylememeniz Gereken 10 Şey
İş Yaşamı

Uzmanlar Uyarıyor! İş Görüşmesinde Asla Söylememeniz Gereken 10 Şey

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu