Tıpkı diğer yıllar gibi pek çok acı ve tatlı olayla geçen 2022 yılının sonuna oldukça az bir süre kaldı. Savaşlar, politik gerginlikler, protestolar, salgın hastalıklar, bilimsel gelişmeler… 2022, pek çok açıdan kaotik ve yorucu bir yıl olarak hatırlanacak. Ancak 2022’yi unutulmaz kılan başka şeyler de var. Tüm insanlığı yakından ilgilendiren bazı olaylar, ilk defa 2022 yılında gerçekleşti. Bilim, 2022’de daha önce hiç rastlamadığımız bazı yeni şeyleri ortaya çıkardı. İşte çıplak gözle görülebilen ilk bakteriden sonbaharda düzenlenen ilk Dünya Kupası’na, ilk kez 2022 yılında gerçekleşen 8 olay…
1. NASA, bir asteroidin yönünü değiştirdi
NASA, 27 Eylül’de “DART misyonu” kapsamında, dünyamızdan kilometrelerce uzaklıktaki bir asteroidin yönünü değiştirmeyi başardı. Gök taşlarının Dünya’yı tehdit etmesi durumunda yörüngelerinin değiştirilip değiştirilemeyeceğini test etmek amacıyla gerçekleştirilen projenin başarıyla sonuçlanması, bilim dünyasında büyük heyecan ve mutlulukla karşılandı.
2. İnsan kanında mikroplastik tespit edildi
Geçtiğimiz mart ayında Environment International isimli dergide oldukça ilginç bir araştırmanın sonuçları paylaşıldı. Buna göre çalışmaya katılan insanların yüzde 80’inin kanında mikroplastik tespit edildi.
Plastik parçalarının toprakta veya denizde parçalanması sonucunda oluşan ve büyük bir çevre kirliliğine neden olan mikroplastiklerin insan kanında da yer aldığı ilk kez 2022 yılında keşfedildi! Tabiat için son derece zararlı olan bu maddelerin insan vücuduna etkileri ise şimdilik tam olarak bilinmiyor. Bununla birlikte bilim insanları, mikroplastiklerin özellikle hücreler için oldukça tehlikeli olabileceğini düşünüyor.
3. Dünya Kupası ilk kez sonbahar-kış aylarında düzenlendi
2022 Katar Dünya Kupası, başlangıcından bitişine kadar tarihin en tartışmalı Dünya Kupası organizasyonu olarak kayıtlara geçti. Bununla birlikte Katar 2022 Dünya Kupası, kupa tarihinde pek çok ilkin yaşandığı bir organizasyondu.
Örneğin 2022 Dünya Kupası, Arap veya Müslüman bir ülkenin ev sahipliği yaptığı ilk turnuvaydı. Öte yandan ilk defa 2022 yılındaki organizasyonda bir kadın hakem görev aldı. Fransız hakem Stephanie Frappart, grup aşamalarında Almanya ile Kosta Rika arasındaki mücadelede düdük çaldı.
4. Dünya nüfusu ilk kez 8 milyarı aştı
Birleşmiş Milletler, kasım ayında insanlık tarihinde ilk defa dünya nüfusunun 8 milyarı aştığını açıkladı! İnsanlık tarihi için önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilen bu gelişme, 2022’yi unutulmaz kılan ilkler arasındaki yerini almış oldu.
5. Sıtmaya karşı yüzde 80 etkili bir aşı geliştirildi
Oxford Üniversitesinden bilim insanları eylül ayında, dünyayı değiştirme potansiyeli taşıyan bir aşı geliştirdiklerini açıkladı. 2023 yılında piyasaya sürülmesi beklenen aşının her yıl 400 bin kişinin ölümüne neden olan sıtma hastalığına karşı yüzde 80 oranında etkili olduğu ifade ediliyor.
6. James Webb Uzay Teleskobu, “Büyük Patlama’dan” (Bing Bang) “hemen sonrasını” görüntüledi
2022 yılı, uzay bilimlerinde pek çok ilkin yaşandığı bir yıl olarak hatırlanacak. Temmuz ayında faaliyete geçen James Webb Uzay Teleskobu, insanlık olarak daha önce hiç görmediğimiz inanılmaz görüntülere ve büyüleyici anlara tanıklık etmemize olanak sağladı.
Teleskobun insanlığa sunduğu en dikkat çekici görüntülerden biri ise şüphesiz 13 milyar yaşındaki “JADES-GS-z13-0” isimli galaksinin fotoğrafıydı. Büyük Patlama’dan sonraki çok erken bir döneme ait olan görüntü, evrenin bugüne kadar çekilmiş en derin fotoğrafı olarak tarihe geçti.
7. İlk defa, çıplak gözle görülebilen bir bakteri keşfedildi
2022’nin Haziran ayında bilim dünyasını oldukça şaşırtan bir ilk daha yaşandı. Herhangi bir mikroskoba gereksinim olmadan, çıplak gözle görülebilen “Thiomargarita magnifica” ismi verilen bir bakteri keşfedildi. Kendinden önceki, “devasa bakteri” olarak tanımlanan bir bakteri cinsinden 50 kat daha büyük olan Thiomargarita magnifica, yaklaşık bir insan kirpiği büyüklüğünde.
8. Olimpiyat tarihinde ilk kez cinsiyet ikiliği olmayan bir sporcu yarıştı
Amerikalı artistik patinajcı Timothy LeDuc, 2022 Kış Olimpiyat Oyunları’nda yarışan, cinsiyet ikiliği olmayan ilk sporcu olarak tarihe geçti.
Kaynak: 1
