Dünyada ne tür yaratılış hikayeleri olduğunu hiç merak ettiniz mi? Elbette çoğumuz en az birkaç tane yaratılış hikayesi biliyoruz. Uygarlığın ilk günlerinden beri insanlık, evrenin kökenleri üzerinde kafa yormuştur. Neyse ki, sözlü gelenek ve yazı yoluyla bu yaratılış mitlerini öğrenebiliriz. Çoğu zaman bu mitler, kaostan doğmuş bir evrenden hiç yaratılmamış bir evrene kadar çok farklıdır. Öte yandan bu hikayeler, coğrafi olarak farklı olmalarına rağmen şaşırtıcı benzerliklere de sahiptir. İşte dünyanın çeşitli yerlerinden yaratılış hikayeleri.
Avustralya’nın yerli halkı, dünyadaki her şey uykudayken Tüm Ruhların Babası’nın uyandığını ve Güneş Ana’yı uyandırdığına inanmaktadır. Tüm Ruhların Babası, Güneş Ana’ya aşağı inmesini ve Dünya’ya ruhlarını vermesini emretti. Güneş Ana, bitkileri, böcekleri, mağaraları ve dünyadaki her şeyi uyandırdı. Tüm Ruhların Babası, Güneş Ana’nın çalışmasından memnundu. Daha sonra Güneş Ana, Sabah Yıldızı ve Ay olmak üzere iki çocuk doğurdu. Bu ikisi, daha sonra insanlığın atası olacak çocukları doğurdu.
2. Väinämöinen
Yaratılış hikayeleri arasında bulunan Väinämöinen, Fin mitolojisinde Väinämöinen adlı eski bir bilgenin evreni yaratmasını konu alır. Väinämöinen onların destansı kahramanı, ilk bilinci ve ilk gücüdür. Denizde yüzerken aynı zamanda Dünya’nın toprağını da yaratır. Daha sonra Dünya çorak kalmasın diye tohumlar saçar.
Sömürge öncesi eski Zulular (Güney Afrika ve çevresinde yaşayan bir halk), hayvanlar veya insanlar var olmadan önce dünyada yalnızca karanlığın ve büyük bir tohumun olduğuna inanıyorlardı. Tohum toprağa battı ve Uthlanga adı verilen uzun sazlıkları oluşturdu. Bir sazlık, ilk insan ve her şeyin yaratıcısı olan Unkulunkulu’ya dönüştü. Sazlıklarda erkekler, kadınlar ve hayvanlar gibi daha çok şey büyümeye başlayınca, Unkulunkulu onları kopardı ve akarsuları, dağları, gölleri ve vadileri yarattı. Erkeklere ve kadınlara avlanmayı, ateş yakmayı ve kıyafet yapmayı öğretti.
4. Yoruba yaratılış hikayesi
Yoruba (Nijerya’daki en büyük etnik topluluk) geleneğinden bir hikaye, herhangi bir insan yaratılmadan önce tüm yaşamın gökyüzünde var olduğunu söylüyor. Olorun, gökyüzünde orisha adı verilen diğer yaratıklarla birlikte yaşayan çok güçlü bir yüce varlıktı. Obtala, aşağıdaki sularda katı toprağı yaratmak için Olorun’dan izin istedi ve Olorun izin verdi. Ancak aşağı inmeden önce Obtala, aşağıdaki sulara inmesine yardımcı olmak için orishalar tarafından yapılmış bir altın zinciri kullandı. Toprağı yarattığında ona “Ife” adını verdi ve daha sonra Olorun’un yardımıyla ilk insanları yaratmak için Ife’de ateş yaktı.
5. Moğol yaratılış hikayesi
Yaratılış hikayeleri listemizde yer alan Moğol yaratılış hikayesine bakalım. Udan, Moğollara göre dünyayı yaratan kişidir. 500 yaşındayken henüz yaratılmamış bir dünyada yaşadı ve 1000 yaşındayken gökleri ve yeri ayırarak dokuz katlı bir gök, dokuz katlı bir yeryüzü ve dokuz nehir yarattı. En sonunda Udan insanlığı kilden yarattı.
6. Cheonjiwang Bonpuli
Yaratılış hikayeleri arasında yer alan Kore miti, gök ve yer bir iken dünyanın yaratılışıyla başlar. İlk başlarda gök ve yer olmadığı için sadece bomboş bir boşluk vardı. Ancak bir gün boşlukta farklı bir boşluk oluştu. Boşluktan daha hafif olan her şey yukarı doğru yöneldi ve gökyüzünü oluşturdu. Boşluktan daha ağır olan her şey ise yeryüzünü oluşturmak üzere yere düştü. Gökten açık mavi bir çiy damlası düştü ve dünyadan koyu siyah bir çiy damlası yükseldi. Bu iki damla birbirine karışınca güneş, ay ve yıldızlar dışında var olan her şey meydana geldi. Bu iki damla sayesinde insanlar ve hatta tanrılar var oldu.
7. Genesis
Yahudi Tevrat ve Hıristiyan İncil’deki belki de en ünlü yaratılış hikayelerinden biri olan Yaratılış Kitabı’nda, başlangıçta Tanrı’nın gökleri ve yeri yarattığı tasvir edilir. Dünya şekilsizdi ve Tanrı’nın ruhu suyun üzerinde dalgalandı. Tanrı, “Işık olsun” dedi ve ışık göründü. Daha sonra Tanrı, insan dahil her şeyi altı günde yarattı ve yedinci günü kutsayıp dinlendi.
8. Enuma Eliş
Bu efsane, MÖ 1100’e kadar uzanan eski Mezopotamya tabletlerinden geliyor, ancak hepsinin kopya olduğunu ve efsanenin muhtemelen çok daha eski olduğunu belirtmekte fayda var. Başlangıç, tanrı Apsu olarak bilinen tatlı su ve tanrıça Tiamat olarak bilinen tuzlu su olarak ayrılan kaotik su ile doluydu. Bu iki tanrı başka tanrılar doğurdu. Bu diğer tanrılar başlarını belaya sokmaya ve Apsu’yu o kadar üzmeye başladılar ki, Apsu onları öldürmek istedi. Bu da onunla Tiamat arasında bir çatışma çıkmasına neden oldu. Bu çatışmada, Marduk adında büyük bir savaşçı Tiamat’a bir ok attı ve onu öldürdü. Daha sonra onun cesedinden gökler ve yeryüzü yaratıldı.
9. Sümer yaratılış efsanesi
Eski Sümerler için başlangıçta sadece tanrıça Nammu vardı. Nammu doğurdu evren Anki’yi doğurdu, o da daha sonra hava tanrısı Enil’i doğurdu. Enil, evreni ikiye bölerek gök tanrısı An’ı ve yer tanrıçası Ki’yi yarattı. Sonunda birçok tanrı ortaya çıktı ve isyan edene kadar ağır işlerde çalıştırıldılar. Enil, tanrılara hizmet etmek ve daha küçük varlıklar yaratmak için bir plan yaptı. Doğum tanrıçası Ninmah etini ve kanını karıştırdı ve tüm tanrılar üzerine tükürdü. Sonunda vücutları kilden yapılan yedi erkek ve yedi kadın yaratıldı.
10. Völuspa
Bu anlatı, Dünya’nın tüm tarihini ve geleceğini 60 şiirsel kıtaya sıkıştıran bir İskandinav efsanesidir. Odin, kahin Völva’dan kehanetlerini insanlıkla paylaşmasını ister. Völuspa, Odin ve diğer tanrıların Midgard’ı yaratmasından ve Sabah, Öğlen, Öğleden Sonra ve Havva olarak adlandırılmadan önce dünyanın sadece bir boşluk olduğu zamanın yaratılış hikayesini anlatıyor.
11. Kuzgun yaratılış hikayesi
Birçok kültürde kuzgun yaratılışta büyük rol oynar. Başlangıçta, geceleri ay veya yıldızlar yoktu ve Kuzgun en güçlü varlıktı. İnsan da dahil olmak üzere dünyadaki tüm canlıları yarattı, ancak karanlıkta yaşadılar. Kuzgun, büyük bir şefin güneşi, ayı ve yıldızları sedir kutularında taşıyan bir kızı olduğunu öğrendi, bu yüzden Kuzgun gidip hepsini çaldı ve dünyaya verdi.
12. Çerokiler
Yaratılış hikayeleri listemizde yer alan Çeroki yaratılış hikayesine bakalım. Çerokiler için Dünya, büyük bir okyanusta yüzen bir adadan ibaretti. Dört ipten sarkıyordu ve gökyüzü yeri oluşturuyordu, ancak karanlık hayvanların görmesini imkansız hale getirdi, bu yüzden güneş onların yollarını bulmalarına yardımcı oldu. Yedi gün ve yedi gece vardı ve Tanrı hayvanlara uyanık kalmalarını söyledi. Bazıları uyumaya devam etti ama Tanrı uyanık kalanlara karanlıkta görme yeteneği verdi.
13. Proto-Hint-Avrupa yaratılış hikayesi
Bu efsanede ilkel bir varlık kurban edilir, öldürülür ve parçalanır. Vücut parçaları evreni yaratmak için kullanılır. Bu varlığın adı bütün toplumlarda farklıdır. Örneğin, Eski İskandinav mitinde bu varlığa Ymir denir.
Adım Caner Cem Martı, 1996 yılında Bartın'da doğdum. 2010 yılında geçirdiğim kaza sonucunda vücudumun %99'u felç kaldı. 2015'ten bu yana bazı cihazlar yardımıyla internet ortamında çalışabiliyorum. İçerik editörlüğü ve sosyal medya uzmanlığı gibi alanlarda tecrübe sahibiyim, ancak asıl uzmanlık alanım SEO uyumlu makale yazmak. Ayrıca front-end tasarımlar yapıyorum. Sinema, spor ve tarih gibi konular çok dikkatimi çekiyor. Özellikle sinema tutkunuyum.
