Türk sinemasının iki ünlü yönetmeni Nuri Bilge Ceylan ve Zeki Demirkubuz arasındaki küslük uzun yıllardır popüler bir tartışma konusu. İkilinin bu uzun süreli küslüğe dair yaptıkları dikkat çekici açıklamalar ise birkaç gündür sosyal medyanın ve sanat çevrelerinin en önemli gündem meselesi konumunda. Ancak sinema dünyası, benzer atışmalara ve gündem yaratan tartışmalara yabancı değil. Bununla birlikte uzun yıllardır yan yana gelmekten dahi kaçınan ikili arasındaki atışma, dünyaca ünlü isimlerin taraf olduğu fikir ayrılıklarını, kavgaları ve suçlamaları yeniden gündeme getirdi. İşte geçmişten günümüze unutulmaz sinema tartışmaları.
1. Godard-Truffaut tartışması
Dünya sinemasının iki önemli yönetmeni Jean-Luc Godard ile François Truffaut, yıllar önce Ceylan-Demirkubuz hikâyesine benzeyen bir öykünün kahramanı haline gelmişti.
İkili, kariyerlerinin başında iki iyi arkadaştı. Ancak Godard tarafından kaleme alınan bir mektupta Truffaut için kullanılan bir ifade, bu iki büyük yönetmen arasındaki dostluğun sonunu getirecek olayların fitilini ateşledi. Godard mektubunda Truffaut için “Sabahları iş adamı, öğlenleri ise şair” benzetmesini kullanıyor, arkadaşının kendisini ifade edebildiği tek filminin 400 Darbe olduğunu ileri sürüyordu. Truffaut, arkadaşının bu ağır eleştirisi karşısında sessiz kalsa da bu hikâyenin mutlu bir finali olmayacaktı.
François Truffaut, 1973 yılında Güneşte Gece adlı filmini yayınladı. Kaleminin ucunu iyice sivrilten Godard ise bir kez daha arkadaşının eserini sert şekilde eleştirdi. Ancak Truffaut bu defa sessiz kalma niyetinde değildi. Godard’a, “Gerçek militanları her zaman temizlikçi kadınlara benzetmişimdir; ikisi de kimselerce takdir görmeyen, gündelik ve yapılması gereken işleri yerine getirir. Fakat sen Ursula Andress gibisin, hepi topu dört dakika, flaşların patlaması için belirip ardından arkanda kendine hizmet eden bir gizem bulutu bırakarak kayboluyorsun.” sözleriyle karşılık verdi. Bu unutulmaz sinema tartışmasının ardından ikilinin arkadaşlığı sona erdi.
2. Martin Scorsese-Marvel tartışması
Martin Scorsese, yakın tarihin en başarılı ve sevilen yönetmenlerinden biri. Fakat o, günümüzün en çok izlenen yapımları arasında yer alan Marvel filmlerini pek sevmiyor. Dahası, devasa bir endüstri haline gelen süper kahraman filmlerini sert şekilde eleştirmekten de geri durmuyor. Zaman zaman ticari sinemayı hedef tahtasına koyan Scorsese, bunun en net örneği olarak karşımıza çıkan Marvel filmlerinin sinema olmadığını dile getiriyor.
Elbette ünlü yönetmenin bu yöndeki açıklamaları çok konuşulan sinema tartışmaları yaratıyor. Söz gelimi Samuel L. Jackson, Scorsese – Marvel atışmasının taraflarından biri olarak bu dikkat çeken tartışmaya katılmıştı. Jackson, Scorsese hakkında “Bu, Bugs Bunny’nin komik olmadığını söylemek gibi bir şey. Film filmdir. Onun filmlerini de herkes sevmiyor.” ifadelerini kullanmıştı.
Marvel filmlerinden hoşlanmayan tek yönetmen Martin Scorsese değil. Kült filmlerin yaratıcısı Quentin Tarantino da süper kahraman filmlerini sert bir şekilde eleştirmişti. Tarantino’nun, “Marvel oyuncuları film yıldızı değil.” açıklaması ise hem destek hem de tepki toplamıştı. Tarantino, bu konu hakkındaki görüşünü açıklarken, ekranda görünen Kaptan Amerika ve Thor gibi kurgusal Marvel karakterlerinin yıldız olduğunu, bu karakterlere hayat veren oyuncuların pek de önemli olmadığını dile getiriyordu.
Tarantino’nun dikkat çekici açıklamasına cevap gecikmedi. Elbette mikrofonun arkasında, “Marvel yıldızları” vardı. İşte unutulmaz sinema tartışmaları arasında yer alan olay bu şekilde patlak verdi. Iron Man’in yıldızı Robert Downey Jr. sinemaya uyarlanan bir karakterin onu canlandıran oyuncunun yeteneği oranında başarılı olabileceğini ve bu isimleri yok saymanın doğru olmadığını dile getirdi. Shang-Chi ve On Halka Efsanesi filminin başrol oyuncusu Simu Liu ise “Film yıldızı olmanın tek karar mercileri Tarantino ve Scorsese olsaydı, asla 400 milyon doları aşan bir filmde başrol oynama fırsatım olmayacaktı.” şeklinde bir açıklama yaptı.
4. David Fincher-Joker tartışması
Dövüş Kulübü, Kayıp Kız, Sosyal Ağ, Benjamin Button’ın Tuhaf Hikayesi gibi pek çok önemli yapımın altında imzası bulunan yönetmen David Fincher, 2019 yılının çok konuşulan filmlerinden Joker hakkında ilginç açıklamalara imza atarak dikkat çeken bir sinema tartışması başlatmıştı.
Fincher, Todd Phillips tarafından yönetilen Joker’in, gerçek bir akıl hastalığını referans almasına rağmen hastalığı tasvir etme biçiminin hatalı olduğunu dile getiriyor, dahası filmin gerçek bir akıl hastalığı ile mücadele eden insanlara ihanet ettiğini belirtiyordu. Todd Phillips’in yarattığı Joker karakterini de sert şekilde eleştiren Fincher, Joker’in Taxi Driver filmindeki Travis Bickle ile Komediler Kralı filmindeki Rupert Pupkin’in birleşimi olduğunu söylemişti.
5. Kate Winslet- Woody Allen, Roman Polanski tartışması
Geçtiğimiz aylarda gerçekleştirilen Venedik Film Festivali, sinema çevrelerinde çok konuşulan bazı olaylara ve açıklamalara sahne oldu. Roman Polanski, Woody Allen ve Luc Besson gibi taciz suçlamalarının hedefinde olan yönetmenlerin festivale katılması bazı kesimlerce tepkiyle karşılandı. Festival direktörü Alberto Barbera ise “Bir insanın sorumluluklarıyla bir sanatçının sorumlulukları arasında neden ayrım yapılamadığını anlamıyorum.” şeklindeki sözleriyle tartışmaların odağında yer alan yönetmenleri savundu.
Takip eden süreçte ünlü yönetmenler hakkında bir açıklama yapan İngiliz oyuncu Kate Winslet ise unutulmaz sinema tartışmaları listesinde yer alan bu olayın en dikkat çeken taraflarından biri haline geldi. Roman Polanski ve Woody Allen ile çalıştığı için büyük bir pişmanlık yaşadığını ifade eden Winslet, iki yönetmenin halen saygı görüyor olmasının utanç verici olduğunu söyledi.
